DEN HAAG – Wanneer draaien de gemeenten Bonaire, Saba en Sint-Eustatius voor honderd procent op duurzame energie? Het Nederlandse kabinet komt nog voor de zomer met concrete plannen voor energie uit zon, zee en wind, belooft minister Rob Jetten (Klimaat en Energie).
De drie kleinste eilanden van het koninkrijk – bij elkaar zo’n 26.000 inwoners – willen niet meer afhankelijk zijn van (de dure) olie om energie op te wekken. Maar ze kunnen niet verduurzamen zonder hulp van Den Haag.
Wat coalitiepartij CDA betreft, draaien de drie eilanden uiterlijk in 2035 op honderd procent groene energie. Kamerlid Henri Botenbal wil dat minister Jetten een datum gaat noemen. “Gewoon een helder doel stellen.”
Minister Jetten op zoek naar extra geld
De klimaatminister zegt extra geld nodig te hebben om de energie op de eilanden volledig te verduurzamen. Hoeveel precies en waar het geld vandaan moet komen, kan Jetten nog niet zeggen. Hij belooft nog ‘voor de zomer’ met duidelijkheid te komen.
Minister Rob Jetten (Klimaat). Foto: John Samson
“Ik ga de komende maanden – met mijn collega’s in het kabinet en het bestuur van de eilanden – uitwerken hoe het kabinet de verduurzaming van energie in de bijzondere Caribische gemeenten gaat ondersteunen.”
Het kabinet moet een inhaalslag maken. De Caribische gemeenten Bonaire, Saba en Sint-Eustatius hebben al jaren plannen klaarliggen om te verduurzamen, maar tot nu toe hebben ze weinig gehoor gekregen van Den Haag.
Bonaire heeft zelfs al twee jaar een plan klaarliggen om richting 80 procent schone energie te gaan. De hoop voor inwoners is dat de energiekosten daarmee ook omlaaggaan.
Minister: ‘Nederland heeft te weinig gedaan’
Volgens minister Jetten heeft zijn kabinet ‘een veel grotere verantwoordelijkheid’ om de ongelijkwaardige levensstandaard in de Caribische gemeenten aan te pakken. “Ook in het sneller verduurzamen van de eilanden. Dat is in de afgelopen jaren te weinig gebeurd en dat is zonde”, erkent hij.
‘Kabinet heeft een blinde vlek voor eilanden’
De Caribische gemeenten zijn een ‘blinde vlek’ in het klimaatbeleid, vindt de Partij voor de Dieren. Niet alleen van de vorige kabinetten, maar ook van dit kabinet van minister Jetten (Klimaat). Volgens Kamerlid Lammert van Raan is het ‘onbegrijpelijk’ dat de nationale Klimaatwet (en daarmee de verplichte maatregelen om de energietransitie te stimuleren), niet voor de drie Caribische gemeenten geldt.
‘Het is ongelooflijk hard trekken en duwen’
“Nederland besluit 1,5 miljard euro extra uit te geven aan windmolens. Maar de 60-70 miljoen die nodig is voor bijvoorbeeld Bonaire, is dan een probleem”, aldus Van Raan. “De laatste tijd zie ik wel enige verbetering bij met name D66 en, via de omweg van energie-armoede, bij het CDA.”
“Het is ongelooflijk hard trekken en duwen”, vindt Van Raan. “Zeker als het gaat om de integrale aanpak van de klimaat-, biodiversiteit- en armoedecrisis. Er is een ongelijkheid met de Nederlandse aanpak als het gaat om het Klimaatakkoord van Parijs, de subsidieregelingen, enzovoorts.”
Kamervragen zonder antwoorden
De PvdD heeft samen met Bij1 in maart 28 Kamervragen gesteld over de maatregelen tegen klimaatverandering op de eilanden. De antwoorden zijn er nog niet, want minister Rob Jetten heeft om uitstel gevraagd.
Het blijft onduidelijk waarom het kabinet er voor kiest om de Klimaatwet niet voor de Caribische gemeenten te laten gelden. Samen met zijn PvdD-collega Christine Theunissen heeft Van Raan in november een motie ingediend om dat alsnog te regelen. De motie kreeg geen meerderheidssteun in de Kamer.
|
Minister Jetten werkt komende maanden – samen met staatssecretaris Alexandra van Huffelen (Koninkrijksrelaties) – aan de zogeheten routekaarten. “Die zijn heel concreet: met welke type duurzaam energie, wie wat uitvoert, hoe financier je dat en op welke termijn”, aldus Jetten. “De routekaarten per eiland komen ook waarschijnlijk rond de zomer. We zullen bij alle drie eilanden op relatief korte termijn kleine stappen kunnen zetten, om tot honderd procent duurzame energie te komen.”
‘Maak eilanden een voorbeeld voor de wereld’
Een Klimaatwet of niet: het kabinet heeft, met steun van verschillende partijen in de Kamer, grote ambities voor de Caribische gemeenten als het gaat om duurzaam energie opwekken. Wat coalitiepartijen D66, CDA en oppositiepartij GroenLinks betreft, moeten de eilanden zelfs een ‘showcase’ worden voor de rest van de wereld.
Ook Jetten ziet een rol voor Nederland in de internationale politiek. “Ik zie oprecht een enorme kans om met de drie bijzondere Caribische gemeenten aan de rest van de wereld te laten zien dat je eilanden kunt verduurzamen”, aldus Jetten. “In een veel hogere tempo dan dat we afgelopen tijden hebben gedaan.”
“De IPCC-rapporten laten heel pijnlijk zien dat kwetsbare ecosystemen en samenlevingen op de wereld nu al elke dag last hebben van klimaatverandering. En dat zijn heel vaak de kleine eilandstaten”, zegt Jetten. “Als wij nou vanuit ons koninkrijk kunnen laten zien dat je op de eilanden echt hele mooie en goede dingen kunt doen, dan kunnen we ook andere landen daarmee helpen.”
Blijf op de hoogte van de belangrijkste updates , ook over klimaatverandering op de eilanden. Abonneer dan net als anderen ook op de nieuwsbrief van Caribisch Netwerk. |
