Foto: Kim Hendriksen

WILLEMSTAD – In de eerste maand van 2022 zijn op Curaçao vier mensen bij verschillende verkeersongevallen om het leven gekomen. Het eiland staat met een gemiddelde van vijftien tot vijfentwintig verkeersdoden per jaar – met een inwonersaantal van 160.000 – hoog op de wereldwijde ranglijst van de World Health Organization (WHO).

Volgens Leon Maarleveld van Driver Academy Curaçao is er momenteel geen verkeersbeleid. En dat kost de gemeenschap niet alleen mensenlevens maar ook 170 tot 240 miljoen gulden per jaar aan medische zorg en wegenonderhoud, volgens Maarleveld. Aangezien op Curaçao deze kosten niet bekend zijn, kun je volgens hem het bedrag uitrekenen door zo’n 3 tot 5 procent van het Bruto Binnenlands Product (BBP) te nemen.

Tekst gaat verder onder de video


Reportage door Kim Hendriksen

Om het verkeer veiliger te maken is in 2016 een Landsbesluit ondertekend door vijf ministeries, met als doel om Curaçao in 2030 in de top tien landen met het veiligste verkeerssysteem te laten behoren. Maar aan dit landsbesluit is zes jaar na dato nog geen invulling gegeven.

Geen gordel of helm
“Wat in andere landen heeft bijgedragen aan een veiliger verkeer, is het verplicht stellen van het dragen van een autogordel en handhaving daarop. De meerderheid van de dodelijke slachtoffers op het eiland draagt geen gordel of helm. Er kunnen dus heel veel gewonden en doden in het verkeer worden voorkomen als hier meer aandacht voor komt”.

Het plan, Verkeersveiligheid Curaçao 2016-2030, laat nog steeds op zich wachten. Maar met nog acht jaar te gaan, en nog geen enkele vooruitgang, is het de vraag of Curaçao het zelf gestelde doel gaat halen.

Bart Niks heeft een jaar geleden bij het Openbaar Ministerie (OM) de portefeuille van verkeer als Officier van Justitie (OvJ) overgenomen. Tijdens verkeerszittingen ziet hij de meest verschrikkelijke verkeersongelukken voorbijkomen. “Je kunt de situatie hier niet vergelijken met bijvoorbeeld Nederland, want daar zijn ze zo veel verder met educatieprogramma’s op scholen.’’

‘Het verkeer is alleen ingericht op automobilisten’
– OvJ Verkeer

Niks benadrukt dat Nederland wetgeving heeft met kentekenaansprakelijkheid, verkeershandhaving, speciale verkeersdiensten bij de politie. “Dat heb je op Curaçao allemaal niet. Hier is het geld niet om dat te organiseren, maar ook geen mensen die ervoor kiezen om hier prioriteit aan te geven. Net als de infrastructuur, dat is hier over het algemeen heel slecht. Het verkeer is ingericht om auto te rijden en niet om wegen over te steken of om te fietsen, dat is levensgevaarlijk hier”, aldus Niks.

Geen alcoholcontroles tijdens pandemie
Het OM ziet toe op handhaving van de verkeersregels. “Er zijn de laatste weken steeds meer controles maar dat is heel lang niet goed gegaan. Dat heeft verschillende redenen, bijvoorbeeld Covid. Bij alcoholcontroles moet je blazen op een pijpje. Daar zijn zowel de politieagenten als de automobilisten echt heel bang voor. Er is een keuze gemaakt door de leiding van het Korps Politie Curaçao (KPC), dat er tijdens de Covid-periode niet gehandhaafd zal worden op alcohol.”

Ook is een tekort aan handhavingsmiddelen. Er is wel een snelheidsmeter maar dat is er maar één, daarom wordt daar vaak niet op gecontroleerd. “Er wordt het meeste gecontroleerd op papieren, want dat zijn makkelijke controles. Maar dat draagt niet direct bij aan de verkeersveiligheid”, aldus de officier van justitie.

Alcoholcontrole alleen mogelijk in samenwerking met Koninklijke Marechaussee
“De alcoholcontroles zullen wel weer opgepakt worden nu alle maatregelen weer losgelaten worden. Maar er zijn geen middelen. De politie heeft geen ademanalyseapparatuur, dus daarvoor zou samengewerkt moeten worden met de Koninklijke Marechaussee die wel die middelen heeft. Dat vergt afstemming met hen en zij moeten daar ook tijd voor hebben”, aldus Niks.

In het verleden werd ademanalyseapparatuur geleased, vanwege de hoge kosten is deze overeenkomst opgezegd. Niks: “Er zit een kostenplaatje aan. Er moet onderhoud gepleegd worden en de apparatuur moet gecertificeerd zijn dus dat moet worden nagemeten anders is het niet geijkt. Daar zit heel veel regelgeving aan vast, wat in orde moet zijn en dat kost heel veel geld. En dat heeft het KPC niet.”

Geld van boetes gebruiken voor verkeersveiligheid
Er zijn volgens de officier wel plannen – die nog in de kinderschoenen staan – om geld vrij te maken dat geïnvesteerd kan worden in verkeersveiligheid. “De opbrengsten van boetes komen op Curaçao in het potje algemene middelen terecht en wordt niet direct gebruikt om te investeren in verkeersveiligheid. Het idee is om een deel van de opbrengst van boetes te gaan gebruiken ten goede van de verkeersveiligheid, bijvoorbeeld het investeren in verkeershandhavingsmiddelen. Het is aan de politiek om hieraan invulling te geven”, aldus Niks.