Nieuwe staatssecretaris bezoekt Bonaire, Saba en Statia: dit willen de Caribische gemeenten van Den Haag

11 februari 2022 | Oscar van Dam & Marit Severijnse

KRALENDIJK – Direct na haar aantreden is staatssecretaris Alexandra van Huffelen (Koninkrijksrelaties) veel bezig geweest met Curaçao, Aruba en Sint-Maarten. Maar wat willen de Caribische gemeenten eigenlijk van de staatssecretaris? 

De staatssecretaris is donderdag begonnen met haar reis langs alle zes eilanden. Donderdag begon ze op Curaçao, zondag 13 februari komt ze op Bonaire aan om twee dagen lang met politici en inwoners te praten.

Armoede op Bonaire

Gezaghebber Edison Rijna van de bijzondere gemeente Bonaire kijkt uit naar de samenwerking met de nieuwe staatssecretaris. Volgens Rijna is armoede de grootste prioriteit. “Alle Bonairianen verdienen het om op hun eiland te kunnen wonen en rond te komen. Juist dit vraagstuk krijgen we alleen samen met Den Haag opgelost.”

Deze kabinetsperiode gaat er volgens hem hopelijk een hoop gebeuren op en voor Bonaire. “Mevrouw Van Huffelen wacht een warm welkom bij haar eerste werkbezoek. Ik verwacht dat ze niet alleen gaat luisteren naar en in gesprek gaat met Bonairianen, maar dat we ook samen verder gaan bouwen aan de toekomst.”

De slechte wegen krijgen volop aandacht
Een tweede, belangrijke kwestie is de infrastructuur op Bonaire. De wegen zijn in deze gemeente zo verwaarloosd, dat inwoners  bloemen in de vele gaten planten als ludieke actie. Alleen het asfalt naar natuurgebied Washington Slagbaai is nog ongeschonden.

‘‘Om veilig en prettig te kunnen leven, is het hoog tijd dat we de kwaliteit van de infrastructuur gaan aanpakken”, vindt ook de gezaghebber. “Veilige wegen en vervoer, zodat iedereen met een gerust hart naar werk of school kan gaan. Dit kan en moet beter.”

Ook Sint-Eustatius wil aandacht voor armoede

Van Huffelen bezoekt Sint-Eustatius tussen 20 en 22 februari. In deze gemeente zijn het niet de raadsleden en gedeputeerden die het eiland besturen, maar haar eigen regeringscommissarissen. Al drie jaar moeten ze namens het kabinet orde op zaken stellen, maar de kritiek is onder inwoners en lokale politici dat het niet snel genoeg gaat.

Regeringscommissaris Alida Francis en plaatsvervanger Claudia Toet vinden dat het Nederlandse kabinet de sociale voorzieningen moet verbeteren. Bijvoorbeeld als het gaat om de lage uitkeringen. Het sociaal minimum zou volgens de twee verhoogd moeten worden naar wat ‘gelijkwaardig is’ aan wat inwoners in andere Nederlandse gemeenten krijgen.

Ook wil Francis dat er aanzienlijk meer wordt geïnvesteerd in de bestrijding van armoede. Zij pleit er ook voor dat er meer betaalbare en gesubsidieerde sociale woningbouw op het eiland wordt gerealiseerd. “Dat is essentieel voor Sint-Eustatius.”

Hoe staat het met duurzaamheid en landbouw?
Niet alleen op Bonaire, maar ook op Sint-Eustatius leven veel inwoners op rond of onder het sociaal minimum. Vooral verse groente en vruchten is relatief duur op de eilanden. Dat draagt niet bij aan de oplossing van veelvoorkomende gezondheidsproblemen, zoals overgewicht en diabetes.

Voor de lange termijn is volgens Francis onder meer de duurzame ontwikkeling van landbouw belangrijk. “De import van goederen, zoals vlees en overige voedselproducten uit de Caribische regio, Zuid-Amerika of Noord-Amerika, is voor veel Statianen onbetaalbaar.”

Verder staat het voor regeringscommissaris Francis ‘als een paal boven water’ dat de hoogte van de zogeheten vrije uitkering – het geld wat gemeenten krijgen van Den Haag – voor Sint-Eustatius onvoldoende is. “We dringen er bij Den Haag op aan om het financieel beleid voor Caribisch Nederland flink te herzien door daartoe onder meer de vrije uitkering te verhogen tot een acceptabel niveau.”

‘Saba staat te popelen voor ontmoeting met Van Huffelen’

Staatssecretaris van Koninkrijksrelaties Alexandra van Huffelen, D66. (Foto: John Samson)

Dat de vrije uitkering te weinig is, roept gedeputeerde Bruce Zagers van Saba al jaren. De gemeente Saba staat volgens hem daarom ook te ‘te popelen’ om de nieuwe staatssecretaris voor het eerst te verwelkomen.

Zagers ziet ‘urgentie’ om enkele grote problemen op te lossen ‘waarmee ons volk en ons bestuur maar blijven worstelen’. Bijvoorbeeld armoedebestrijding, de kosten van levensonderhoud, het ontbreken van goede bankdiensten en de ‘bureaucratische’ IND-procedures. Dit zijn volgens Zagers, samen met de jarenlange roep voor meer geld, “de belangrijkste aandachtsgebieden waarvan we hopen dat ze een prioriteit zullen zijn tijdens de regeerperiode van de nieuwe coalitie.”

Toch is Zagers positief gestemd. “Door onze sterke financiële bedrijfsvoering en goede relatie met de ministeries hebben we hier op Saba door de jaren heen flinke stappen kunnen maken. Deze relatie is gebouwd op wederzijds respect en vertrouwen en we hopen dat dit met de nieuwe staatssecretaris zo zal blijven.”