Nabestaanden over 4 mei herdenking: ‘Goed om stil te staan bij die nare tijd, hoe sober ook’

Foto: Marit Severijnse

KRALENDIJK – “Mijn vader ging vroeger en nu hij er niet meer is, vind ik het belangrijk om hem en de familie te vertegenwoordigen,’’ dat zegt nabestaande Elka Coffie. Bonaire hield op 4 mei een aangepaste herdenking. Vanwege corona mochten daar, net als vorig jaar, maar een beperkt aantal mensen bij zijn.

Tekst gaat verder onder de video:

Door Marit Severijnse

“Hoe sober ook, het is toch goed om even stil te staan bij die hele nare tijd,’’ aldus Coffie. Haar oom is tijdens de Tweede Wereldoorlog om het leven gekomen. “Hij was geloof ik in de 40, heel jong.”

Militaire trucks door Rincon

De 77-jarige Edith Straus heeft de herdenking via de livestream thuis gekeken. Straus is geboren op Bonaire en was als klein meisje tijdens de oorlogsperiode op het eiland. “Ik heb er toen helemaal niet bij stilgestaan. Het enige wat ik me kan herinneren van die tijd is dat er militairen in trucks langskwamen in Rincon. Dat was spannend als kind.”

Thuis werd er niet over de oorlog gesproken en ook op school leerde Straus later niks over de rol van de Antillen in de Tweede Wereldoorlog. “Geschiedenis werd altijd door een Nederlandse bril gegeven. Ook op Curaçao waar ik op school heb gezeten, werd niks verteld over de rol van de eilanden.”

Pas later toen Edith haar man leerde kennen, die oud-veteraan is, is ze zich erin gaan verdiepen. “Ik wist pas later dat er Bonairianen bij aanwezig waren. Er zit echt een gat in onze opvoeding. Mensen die familie hebben verloren, weten iets meer te vertellen.”

Joods bloed
Judith Brekelmans was als toeschouwer bij de herdenking. “Ik vind dat we vrijheid elke dag moeten vieren, maar je moet goed beseffen wat daaraan vooraf is gegaan.’’ Brekelmans heeft zelf Joods bloed en haar ouders hebben als tieners de oorlog meegemaakt in Amsterdam. “Daar sta ik ook bij stil. Die hebben onderduikers in huis gehad. Mijn opa’s en oma’s zijn weggestuurd naar werkkampen.”

Elka Coffie hoopt dat er de komende jaren meer aandacht komt voor de herdenking. “Vroeger gebeurde er meer. Toen waren er bijvoorbeeld ook schoolkinderen bij betrokken.’’ Brekelmans deelt die mening. “Ik snap dat we hier nu niet een plein vol kunnen hebben, maar hadden we dat maar eens een keer. Misschien moeten we met zijn allen bedenken hoe we de herdenking opnieuw onder de aandacht kunnen brengen.’’

Straus ziet ook dat het de laatste jaren minder wordt. “Ik ben bang dat er straks niks meer overblijft als de oudere generatie er niet meer is. Voor jongelui is het helemaal moeilijk om stil te staan bij wat het voor hen betekent.’’

4 en 5 mei op school
Malu Pothof is basisschooljuf in groep 6. Ze vertelt dat het aan de juffen en meester zelf is om invulling te geven aan de herdenking en 5 mei. “Ik zou er meer aandacht aan moeten besteden. Op 5 mei ga ik wat extra’s doen denk ik.’’

Ze vertelt dat er voor het basisonderwijs wel een website is over de lokale geschiedenis van de Tweede Wereldoorlog. “Het Caribische Denkboek. Daar staat super veel leuke info in voor kinderen. Ik ga daar fragmenten uit laten zien.’’

Voor het voortgezet onderwijs is zoiets er niet. “Ik vertel gewoon wat ze vieren. We hebben wel een boek gekregen over de slavernij die we kunnen gebruiken in de les,’’ vertelt docent Julissa de Grijze. Maar eerder wist ze eigenlijk niet dat de 4 mei herdenking ook over Bonaire ging. “Ik had die link nooit gelegd.’’