Foto: Politie en politieke partijen om tafel over de aankomende verkiezingen/Sharina Henriquez

ORANJESTAD – Tien partijen hebben al aangegeven mee te willen doen aan de verkiezingen die na de val van de regering vervroegd op 25 juni plaatsvinden. Maar of ze allemaal ook verkiesbaar zijn, is afwachten. Zeker nu met de beperkingen om campagne te voeren. Aruba wil geen herhaling van Curaçao of andere landen die na de verkiezingen te maken kregen met een nieuwe golf aan coronabesmettingen.

Eén van de nieuwkomers, partij HTC loopt boos weg bij de vergadering met de politie en de rest van het crisisteam over wat de partijen wel en niet tijdens campagnetijd en verkiezingen mogen doen.

HTC-kandidaten Gilbert Webb en Latoyer Briggs -foto: Sharina Henriquez

“Dit is een dictatoriale vergadering. De grote partijen bepalen het weer”, zegt HTC-leider Gilbert Webb. Hij begrijpt dat vanwege corona er extra voorzichtig campagne moet worden gevoerd. Maar vindt dat huisbezoeken met 1 tot 3 personen max en buiten zitten, moet kunnen. “Je kan niet alles digitaal doen, mensen moeten je zien, zeker als je als wij nieuw zijn. En ouderen die niet op internet zitten, die kunnen we dan niet bereiken.” Volgens hem gaat dit zeker ten koste van de handtekeningen en later stemmen. Maar op de vraag of de partij hierover een klacht gaat indienen over bijvoorbeeld oneerlijk verloop van de verkiezingen, zegt Webb: “Dat haalt toch niets uit.”

Hendrik Tevreden van MEP, één van de grote partijen reageert hierop met: “Ik denk dat HTC zich vergist. De afspraak is dat je je gewoon aan de regels moet houden. En dat telt voor de grote als de kleine partijen.  Het gaat ze meer om hoe ze de handtekeningen gaan krijgen. Wij denken dat HTC gewoon creatief moet zijn. Als politicus moet je oplossingsgericht zijn. Dus dit is misschien een goede opdracht, training die voor hem staat.”

Van de andere grote partij AVP zegt Robert Candelaria ook dat het nu heel onverstandig zou zijn om uitzonderingen te maken voor politieke partijen. “We moeten leren van de ervaringen in het buitenland en wat de experts zeggen.”

Handtekeningen nodig
Voor het verstrijken van de deadline voor registratie van nieuwe partijen, heeft ook nieuwkomer Accion 21 zich aangemeld. De  twee nieuwe partijen alsook de partijen PPA, UPP, RAIZ en CURPA die vier jaar geleden meededen maar geen zetel behaalden, moeten eerst nog 587 handtekeningen binnenhalen (van 10 tot en met 18 mei) voor ondersteuning van hun kandidatenlijsten. MAS deed ook in 2017 mee maar de partij heeft nog niet beslist of ze nu weer een poging doet. De parlementaire partijen MEP, AVP, POR en RED kunnen zonder de handtekeningen dus hun kandidaatlijsten indienen.

Op 7 mei is de inlevering van alle kandidatenlijsten. Dit gaat niet met de gebruikelijke parades en massabijeenkomsten. Een protocol ligt er nog niet en korpschef Vanessa Kock zegt niet te weten of dat  er uiteindelijk komt. De leidraad zijn de coronamaatregelen zonder uitzondering dus ook voor de politieke partijen. Door de geldende maatregelen (ze lopen af op 11 april) zijn politieke activiteiten verboden en mogen ook geen wijk- of huisbezoeken. Of de maatregelen deze week veranderen, is nog niet duidelijk. Volgens de Arubaanse premier  maakt de meer besmettelijke Britse coronavariant nu de meeste slachtoffers op het eiland: in vier weken tijd steeg het van 40 naar 80%.

Uitnodiging politie te laat
Een aantal partijen was niet aanwezig bij de politievergadering waaronder PPA. “We kregen de uitnodiging pas heel laat, gistermiddag”, zegt partijsecretaris John Peterson. Hij laat weten dat de partij die onlangs hun iconische leider Benny Nisbet verloor (overleden), weer vol de verkiezingen ingaat. “Nee, we vinden het niet erg dat er vervroegde verkiezingen zijn. De datum voor handtekeningen verzamelen, is normaal in de grote vakantie en dat is veel nadeliger dan nu. Ook de verkiezingen vinden plaats net als de vakantie begint, dus dat is ook beter.”

Het vinden van genoeg verkiezingskandidaten, wat andere, kleinere partijen aangeven dat door de vervroegde verkiezingen toch een probleem is, dat heeft PPA niet. Peterson: “We hebben 38 mensen en moeten het juist terugbrengen naar het maximale aantal van 29.” Volgende week kiezen de leden een nieuw partijbestuur en leider.

UPP die tijdens de vorige verkiezingen nog met PPA een gezamenlijke lijst voerde, heeft inmiddels 10 kandidaten weten te strikken. Ook zij waren niet bij de politiebijeenkomst omdat de uitnodiging te laat kwam. “We hebben wel een brief gestuurd met het voorstel dat mensen bij de MFK’s (soort gemeentehuis) op de kieslijsten kunnen intekenen. In plaats van dat ze helemaal naar de Censo (hoofdkantoor) in de stad moeten. Vooral wie geen vervoer heeft of helemaal uit San Nicolas moeten komen, is dat een te hoge drempel”, aldus UPP-leider Booshi Wever.

‘Geen selectieve handhaving politie’
Ook heeft de partij aangekaart dat de grote partijen niet weer worden voorgetrokken, wat bij eerdere verkiezingen is gebeurd. Wever: “Dat was met de vergunningen van de autoparades bijvoorbeeld.” Ook hoopt hij dat de politie niet selectief gaat handhaven. “We hebben geen enkel probleem met de coronamaatregelen. Maar zolang de handhaving overal hetzelfde is. Want er zijn al voorbeelden waarbij de politie dat niet heeft gedaan.”

Korpschef Kock zegt desgevraagd dat de politie zeker instructies krijgt. “Het gaat om handhaving van de openbare orde en de beleidsafspraken (coronamaatregelen) die zijn gemaakt, ongeacht de politieke kleur.”