KRALENDIJK – “Ik wist dat de regeling tijdelijk was, maar ik schrok toch van de brief,” vertelt de 24-jarige hotelreceptionist Romy Kuijt. “Ik heb nooit moeite gehad met werk vinden, maar nu zijn er zoveel mensen samen met mij op zoek.”
Kuijt zou na haar zwangerschapsverlof in oktober weer bij haar werkgever Caribbean Club Bonaire beginnen. Maar door de coronacrisis werd haar contract niet verlengd. “In plaats van genieten van mijn verlof, maakte ik mij erg zorgen.”
Ze kon terugvallen op de noodregeling van het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid (SZW). Maar vanaf januari vervalt deze voor de groep zogeheten gewezen werklozen, mensen dus die geen baan meer hebben door corona. Zo’n 300 mensen maakten van deze regeling gebruik.
Kraan dicht
“Op een gegeven moment duurt het te lang, dan wordt de kraan dichtgedraaid en val je weer terug op het normale stelsel”, legt Eric Brakke van SZW uit. Hij snapt dat mensen zijn geschrokken. “We willen geen paniek zaaien, maar wel per se voorkomen dat mensen zich 1 januari ineens afvragen waar hun geld blijft.”
Uitzetting ´flauwekul’
Brakke beaamt dat er vervelende gevallen zijn zoals die van Kuijt wiens partners baan ook op het spel staat. “Dit is natuurlijk dubbel pech.” Toch benadrukt hij dat er geen sprake is van uitzetting zoals in de media wordt geschreven.
“Het beeld dat de IND, of wie dan ook, op zoek gaat naar mensen om op het vliegtuig te zetten, is echt flauwekul. Ten eerste gaan wij helemaal niet over het vreemdelingenbeleid en daarbij is uitzetting iets wat bijna niet gebeurt.”
Maar mensen moeten er volgens Brakke wel rekening mee houden dat de verantwoordelijkheid straks weer bij hen ligt. “Als je dan in een situatie zit zonder uitzicht op werk en inkomen, kan het zijn dat vertrekken nodig is.”
Uitkering niet voor iedereen
SZW kan mensen bijstaan met arbeidsbemiddeling, zegt Brakke. Ook raadt het departement aan om je werkgever te benaderen als je nu een nulurencontract hebt. “Vertel wat je te wachten staat en vraag of ze je bovenaan de lijst kunnen zetten. Nu kijken ze er misschien anders naar.”
Mensen die het niet lukt om een baan te vinden, kunnen onderstand (een uitkering) aanvragen. Al is dit minimaal en kom je alleen in aanmerking als je langer dan vijf jaar op Bonaire woont.
“Het is in de vreemdelingenwetgeving zo geregeld dat je de eerste vijf jaar in je eigen onderhoud moet voorzien. Dus er zijn geen sociale voorzieningen voor die groep,” legt Brakke uit.
“Daar is discussie over, maar dit is al 70 jaar zo. Het is er eigenlijk tegen de komst van te veel mensen die niet voor zichzelf kunnen zorgen, dat kunnen de eilanden niet dragen.”
Code geel
Brakke hoopt dat het onlangs afgezwakte reisadvies code geel zal helpen. Bonaire’s economie is afhankelijk van toeristen. Maar hij benadrukt dat mensen ook met de andere situatie rekening moeten houden. “Dus kijk wat dit betekent voor jou en neem contact met ons op.”
Romy Kuijt kan terugvallen op haar partner, maar is bang dat zij straks allebei zonder inkomen zitten. “Mijn partner werkt bij Bopec (olieopslagbedrijf) en zoals bekend is het niet zeker wat daar gaat gebeuren na 31 december.”
