DEN HAAG – Nederland, Aruba, Curaçao en Sint-Maarten hebben geen akkoord bereikt over een nieuw steunpakket. De gesprekken gaan verder en de spanning met Den Haag is nu minder, geven de premiers van de eilanden aan na de Rijksministerraad vrijdag.
Het geld is nodig om de duizenden mensen die werkloos zijn geraakt te ondersteunen, maar ook om de bedrijven en de economie overeind te houden. De eilanden hebben sinds mei noodleningen gekregen van Den Haag nadat de wereldwijde coronacrisis de lokale economie tot stilstand heeft gebracht.
Nederlandse voorwaarden blijven niet meer geheim
De premiers van Aruba, Curaçao en Sint-Maarten waren ‘verbaasd’ over een pakket aan eisen dat maandag uit Den Haag kwam. Ze moesten er vrijdag al mee instemmen, terwijl de documenten voor het publiek en parlement geheim moesten blijven. De eilanden hebben vrijdag Nederland zover gekregen dat de stukken geopenbaard gaan worden.
Premier Eugene Rhuggenaath (Curaçao): ‘Rijkswet zoals het op tafel ligt druist tegen Statuut en autonomie’
Het grootste struikelblok in de onderhandelingen? Een Nederlandse autoriteit die ‘honderden miljoenen euro’s’ aan noodleningen en de projecten gaat beheren. De eilanden vrezen dat hun parlement zo’n zeven jaar niks te zeggen heeft over honderden miljoenen aan leningen die zij zelf moeten terugbetalen.
“De tijd die we kregen om ermee in te stemmen was ook wel erg krap”, aldus premier Silveria Jacobs van Sint-Maarten. “Er moet natuurlijk wel eerst consensus zijn voordat je kunt instemmen met een consensusrijkswet”, aldus de Curaçaose premier Eugene Rhuggenaath. “De Caribische Hervormingsentiteit – zoals het nu op tafel ligt – gaat tegen het Statuut en onze autonomie in.”
Eilanden zijn optimistischer, vooral Aruba
Dat alledrie Caribische premiers de Rijksministerraad bijwonen, is op zich bijzonder. Na hun gesprek met de Nederlandse bewindslieden hebben ze hun optimisme uitgesproken dat ze eruit zullen komen met Nederland. Of er daadwerkelijk ruimte is om de Haagse eisen aan te passen, moet de komende weken blijken.
Premier Wever-Croes (Aruba): ‘Ik weet zeker dat we eruit gaan komen’
Premier Evelyn Wever-Croes van Aruba was, net als de twee andere premiers, voor haar vlucht nog ‘heel bezorgd’. Na de Rijksministerraad in Den Haag – waar alle Nederlandse ministers aan tafel zitten met de vertegenwoordigers uit Aruba, Curaçao en Sint-Maarten – heeft de Arubaanse premier Wever-Croes apart gezeten met staatssecretaris Knops en minister van Financiën Wopke Hoekstra.
“Er was geen enkele ruimte om verder te praten. Na deze twee overleggen, is die ruimte er wel.” De ambtenaren gaan nu verder aan de slag ‘met de inbreng van Aruba’, zegt de premier. “Dat geeft mij daarom het nodige vertrouwen. Ik weet zeker dat we er uitgaan komen.”
Premier Jacobs (Sint-Maarten): ‘Dit draait niet alleen om geld’
Is er wel ruimte voor onderhandeling?
Den Haag laat vrijdag zelf weinig bewegingsruimte zien. Staatssecretaris Raymond Knops is er nog steeds van overtuigd dat een speciale autoriteit namens Nederland de leningen en de projecten op het eiland moeten gaan beheren . “Geld geven is heel eenvoudig, maar wat je wil is dat het geld de beoogde effecten bereikt worden.”
Heeft de staatssecretaris ook het gevoel dat Nederland met de eilanden eruit gaat komen? “Ik ben optimistisch en hoopvol gestemd, maar uiteindelijk is er pas een deal als er een deal is. Ik hoop dat het er zo snel mogelijk komt.”
Staatssecretaris Knops (Koninkrijksrelaties): ‘Er is pas een deal als er een deal is’
Curaçao verwacht ‘binnen enkele weken’ duidelijkheid, Aruba geeft aan ‘binnen een paar dagen’ aan geld te kunnen komen.