ORANJESTAD – “De nieuwe vergunningsregels voor de bouw zijn onzinnig. Ik wil werken en niet mijn hand ophouden.” Venezolaan Luis* zit al zes jaar zonder papieren op Aruba en nu ook zonder baan.
Dat komt niet alleen door de coronacrisis, vertelt hij. De overheid versoepelt aan de ene kant de coronamaatregelen maar voert tegelijkertijd nieuwe regels in die streng worden gecontroleerd. Zoals voor de bouwsector: voor elke klus moeten bouwbedrijven nu een speciale vergunning aanvragen. Hiermee wil de overheid dat de bedrijven zich aan de hygiëne- en afstandsregels houden. Maar het is ook een manier om de bouw te controleren op zwartwerk, illegaliteit en andere onregelmatigheden in deze sector tegen te gaan.
Luis* in gesprek met Sharina Henriquez
Download de audio hier
.
Veel bouwvakkers en klussers op Aruba komen al enige jaren uit Venezuela vanwege de crisis en armoede daar. Velen sturen een groot deel van hun salaris naar hun land van herkomst om daar hun achtergebleven families te onderhouden. “Als ik niets stuur, dan gaan ze dood van de honger”, zegt Luis wiens familie in Maracaibo woont.
Hij probeert al jaren een verblijfs- en werkvergunning te krijgen. Maar is inmiddels al twee keer opgelicht en 8.000 Arubaanse gulden (4.070 euro) lichter door bemiddelaars die regelmatig misbruik maken van de kwetsbare situatie waarin Venezolanen in verkeren. “Ik ben niet de enige. Ook bij mijn vrienden is het gebeurd.”
‘Liever Latino’s dan Arubanen’
Toch zijn mensen uit Latijns-Amerika erg gewild in de bouw. Volgens de Nederlandse Pat*, die een eigen bouwbedrijf heeft op het eiland, komt dat doordat deze arbeiders ‘harder werken dan Arubanen’. Uit angst voor negatieve reacties wil Pat niet met echte naam in het artikel.
“Ik vind het banenbeleid van Arubanen-eerst niet verkeerd. Maar zonder naar over te komen, het gros van de Arubanen in de constructie, die wil je niet hebben. Ze komen niet opdagen of zijn ziek. Terwijl Latino’s harde werkers zijn”, vindt Pat.
Pat* in gesprek met Sharina Henriquez
Download de audio hier
.
De nieuw bouwvergunning maakt volgens Pat de situatie niet alleen heel lastig voor mensen zonder papieren. Maar ook voor kleine bouwbedrijven. “Het is een hele papiergedoe nu. Je kan ook niet meer spoedklusjes tussendoor doen. En zelfs al ik mijn muur thuis wil schilderen of verbouwen, moet ik een vergunning aanvragen. Op deze manier bouwen ze de economie niet op, maar breken het compleet af.”
Pat* over Nederlanders in moeilijke situatie
Download de audio hier
.
Trage vergunningen
Ook een groot bouwbedrijf op het eiland klaagt over de extra bureaucratie. “De verstrekking van de vergunningen gaat veel te traag”, zegt de eigenaar die ook niet met zijn naam in de media wil uit angst voor ‘represailles’. “Ik kan niet meer wachten. Ik heb geen reserves meer na meer dan twee maanden dicht door de corona, want ik ben mijn personeel blijven doorbetalen. Dus ik moet nu wat gaan verdienen en dan maar een boete.”
Afhankelijk van voedselhulp
Het Arubaanse kabinet heeft gezegd dat mensen zonder papieren geen hulp van de overheid kunnen krijgen. De speciale ‘werkeloosheidsuitkering Fase’ en ook de loonsubsidie is alleen voor mensen en bedrijven die legaal zijn en alles op orde hebben. “Voor hulp moeten de ongedocumenteerden naar de hulporganisaties zoals het Rode Kruis”, aldus de Arubaanse premier een paar weken terug. Hulporganisaties schatten dat het gaat om zo’n 20 duizend migranten. En velen zijn dus nu afhankelijk van voedselhulp.
De vreemdelingencellen van Guarda Nos Costa – Foto: Sharina Henriquez
Ondertussen zitten steeds meer ongedocumenteerden, vooral Venezolanen, vast door de verscherpte controles. Op 8 en 11 mei zouden er tien vliegtuigen naar Venezuela gaan. Deze zouden ook vele Venezolanen die zich vrijwillig hadden aangemeld, naar hun thuisland brengen. Maar justitieminister Andin Bikker zegt nu dat deze niet zijn doorgaan omdat de Venezolaanse autoriteiten de vliegtuigen op het allerlaatste moment niet toelieten.
Overvolle vreemdelingencellen
Inmiddels puilen de vreemdelingencellen uit en breekt er vaker steeds vaker onrust uit, zoals afgelopen weekend. “We krijgen steeds meer protesten en mensen die met hongerstaking dreigen”, aldus Bikker. De overheid is nu bezig met de aanschaf van extra cellen. Maar ook al gaan er straks weer vliegtuigen naar Venezuela, teruggaan is niet zonder gevaar, zo blijkt uit wat Luis vertelt.
