ORANJESTAD – Iedereen moet inleveren zegt de Arubaanse premier, nu de economie zwaar wordt getroffen door de corona-crisis. Maar wie levert er precies wat in?
Werknemers in de hotelsector vrezen na april geen salaris meer te krijgen. En het bedrijfsleven vindt dat zij al meer opoffert dan de overheid. Hoeveel leveren Arubaanse politici en ambtenaren nu eigenlijk in?
Tekst gaat verder onder de video
Door Sharina Henriquez
Wat verdient de top?
Ministers verdienen bruto iets meer dan 15 duizend gulden (ongeveer 7600 euro) per maand en parlementariërs bijna 11 duizend (ongeveer 5500 euro) per maand. Een werkende Arubaan verdient gemiddeld 2500 gulden (1260 euro) per maand.
Bij overheidsbedrijven kunnen directeuren nog veel meer verdienen dan ministers, soms het dubbele. Pas sinds 2018 werkt deze regering aan een soort Balkenende-norm, maar die is nog niet ingevoerd.
Vorige week kwamen parlementariërs Alan Howell (POR) en Daphne Lejeuz (onafhankelijk parlementslid) met de motie dat parlementariërs en ministers de komende drie maanden 1000 gulden salaris inleveren. Maar een meerderheid van de coalitiepartijen wees het voorstel af.
“Dit is een goedkope, politieke stunt, want de regering wil veel meer inleveren”, aldus MEP, de grootste fractie. De meerderheid wilde dus wachten op een regeringsvoorstel.
Maar nu zijn MEP en coalitiepartij RED toch met een eigen voorstel gekomen: tien procent minder salaris vanaf april tot eind van dit jaar en geen uitkering van één maandsalaris in juni. Dit wetsvoorstel moet nog in het parlement behandeld worden.
Waarom zit Aruba zo in de problemen?De Arubaanse economie draait voor 80 procent op toerisme. Dat brengt zo’n 3 miljard gulden (1,5 miljard euro) per jaar op. Omdat de grenzen dicht zijn, verdient het eiland nu niets aan toerisme. De overheid heeft bovendien geen buffer om net als Nederland geld in de economie te pompen. Daarom staat Aruba bovenaan de lijst van zo’n 121 landen die het meest lijden onder de coronacrisis, zegt het internationale kredietbureau Standard & Poor’s. De privé-sector verliest nu al honderden miljoenen en werknemers worden zonder betaling naar huis gestuurd. De overheid schat dat 25 duizend mensen hun baan verliezen. Dat is meer dan de helft van de beroepsbevolking. |
Riant pensioen
Maar politici vangen meer dan alleen salaris en vakantiegeld. Ze hebben ook recht op talrijke vergoedingen. Bovendien bestaan er nog dure pensioenregelingen uit het verleden die flink op de overheidskas drukken.
Een minister bouwt na vier jaar een volledig pensioen op en tot 2010 mocht die al op z’n 45e met pensioen. Ministers en parlementariërs konden ook lange tijd pensioenen stapelen.
Zo kon een ex-politicus gemakkelijk 20 duizend gulden (10 duizend euro) per maand aan pensioen opstrijken, beschrijft Armand Hessels van Stichting Deugdelijk Bestuur in een onderzoek naar die riante regelingen.
Armand Hessels over waarom Aruba er zo slecht voor staat
Leveren voormalige premiers van Aruba in?
De vorige premier Mike Eman (AVP) zegt dat hij nog geen pensioen opstrijkt. “Tijdens mijn regeerperiode hebben we de pensioenleeftijd juist verhoogd. Voor parlementariërs van 50 naar 60 jaar en ministers van 45 naar 65 jaar. Ik leef nu van het AOV-pensioen van mijn vrouw en internationale toespraken waar ik voor word uitgenodigd.”
Nel Oduber (MEP), die in drie kabinetten premier was, zegt dat gepensioneerde politici nu al een stuk minder krijgen (12,5 procent) dan hun collega’s die in de periode 1994-2001 met pensioen gingen.
“Wat deze regering gaat besluiten, daar zal ik mee gaan leven. Ik ben bereid om mee te werken en op te offeren. Iedereen zit in hetzelfde schuitje.”
‘Waarom zouden wij nu al wat moeten inleveren?’- Magaly Brito, vakbond SEPPA
“De regering roept wat op televisie zonder eerst met ons in gesprek te gaan. Waarom zouden wij nu al wat moeten inleveren? Laat de overheid als werkgever eerst op hun salaris korten; de ministers, de top.”
Dat zegt Magaly Brito van vakbond SEPPA op de vraag of de ambtenarenbonden al zelf met bezuiningsplannen komen.
Ze vertelt dat de vakbond met douanebond SADA en politiebond SPA hetzelfde standpunt hebben: “zij wachten af waarmee de regering komt en niks is akkoord zonder onze toestemming.”
Ook vakbond STA heeft een afwachtende houding. STA-leider Diego de Cuba zegt wel: “Als Nederland nu geen hand uitsteekt, dan crasht Aruba. We hebben geen andere keus dan ons opofferen.”
Hubert Dirksz van vakbond FTA, die een kleinere groep van vooral stichtingen vertegenwoordigt (deze werknemers zijn gelijkgesteld aan ambtenaren), zegt:
“Onze leden vinden dat vóórdat in de salarisvoorwaarden van ambtenaren wordt gesneden, eerst de politici – bestuurders en parlementariërs – moeten inleveren. En iedereen moet inleveren, dus ook bij de overheidsbedrijven en hun raden van commissarissen.”
SIWA is de vakbond van water- en energiebedrijf WEB, en is een overheidsbedrijf. “Iedereen moet bijdragen om overheidskosten te verlagen, en niet alleen individuele groepen. Maar hiervoor zijn concrete cijfers nodig”, zegt Erick Henriquez van Siwa.
Hij hoopt wel dat de regering in het bezuinigingsplan, rekening houdt met ‘onze werknemers die moeten blijven werken om de bevolking van water en stroom te blijven voorzien in deze moeilijke tijden’.
Nog niets bezuinigd
Maar op dit moment heeft niemand bij de overheid nog echt ingeleverd. Aruba gaat 1,6 miljard gulden (zo’n 807 miljoen euro) lenen om de corona-klappen op te vangen. Het eiland heeft Nederland verder om een gift van 400 miljoen euro gevraagd.
De Arubaanse minister van Financiën, Xiomara Ruiz-Maduro, zei op 21 maart snel met een bezuinigingsplan te komen. Op welk termijn, is niet duidelijk.
