Viroloog: ‘Luchtruim en scholen sluiten weinig zin als horeca openblijft’

Foto: Happy hour zaterdag op Curaçao

DELFT – “De regeringen van de eilanden moeten ook kijken naar de horeca-maatregel als het gaat om het coronavirus. Want als mensen toch nog in grote groepen bij elkaar komen, dan heeft het sluiten van de scholen en het luchtruim weinig zin.” Dat zegt viroloog Byron Martina.

In tegenstelling tot het Europees deel van het Nederlands Koninkrijk zijn cafés en restaurants op de toeristische eilanden nog gewoon open. Ook populaire happy hours werden afgelopen weekend nog goed bezocht. Hoewel: horeca op Curaçao besloot de meeste drinkpartijen zelf al af te lasten.

De Curaçaose en Arubaanse regeringen zeggen een horeca-verbod wél te overwegen. Inmiddels is bekend dat beide landen extra maatregelen hebben genomen. Horeca op Curaçao mag open blijven maar alleen als klanten 2 meter afstand kunnen houden. Anders moeten ze dicht. Aruba past de sluitingstijden aan: alles moet dicht zijn om 10 uur ‘s avonds.

Martina prijst de eilanden om hun proactieve houding in reactie op de corona-pandemie. Maar de viroloog benadrukt wel dat deze maatregelen alleen zin hebben als er ook kritisch wordt gekeken naar gelegenheden waar veel mensen bij elkaar komen.

Risico’s van vliegen
Dat geldt volgens Martina ook voor volle vliegtuigen. Ingezetenen van Curaçao, Bonaire, Sint-Maarten en Aruba mogen bijvoorbeeld wel terug naar huis.

“Daarin schuilt een risico. Je zou mensen niet naast elkaar kunnen laten zitten en er een paar rijen tussen laten. Maar mensen blijven niet tien uur lang op een plek zitten tijdens een vlucht. Besmetting is dus mogelijk.”

Wereldwijd tekort aan middelen
Het ziekenhuis op Curaçao heeft minder dan tien Intensive Care bedden en zestien beademingsapparaten. Een dergelijke kleine bezetting is volgens Martina niet uniek voor kleine eilanden.

“Zelfs grote landen zoals Italië, die een goede zorginfrastructuur hebben, kunnen het niet aan en komen middelen te kort. Amerika, die 45.000 Intensive Care bedden heeft, zal te kort komen als ze niet snel strenge maatregelen nemen. Bij een pandemie, ontstaan er wereldwijd tekorten.”

Lopend vuurtje
Martina heeft in het verleden onderzoek gedaan naar de voorloper van het COVID-19 virus, het SARS-Corona virus. “Destijds waren wij heel bang dat het een pandemie zou worden. Maar het virus verdween opeens. Wat ik zie bij COVID-19, is dat het heel goed geadapteerd is aan de mens. Het gaat rond als een lopend vuurtje.”

Ook in warme klimaten weet het virus zich te verspreiden. “Het klopt dat de ‘broertjes’ van het virus op hun best zijn in koude klimaten, wat waarschijnlijk ook voor dit virus geldt. Maar als je kijkt naar landen zoals Iran en Australië, waar het nu heel warm is, zijn er toch veel COVID-19 besmettingen. Sociale afstand op de eilanden is dus ook van groot belang.”

Onderzoek naar medicijn
De viroloog doet nu samen met zijn team bij Artemis onderzoek naar bestaande medicijnen die zouden kunnen werken op het COVID-19 virus.

“Het ontwikkelen van een nieuw vaccin of medicijn duurt jaren. Daarom zoeken we naar bestaande medicijnen. We controleren dat eerst in reageerbuisjes, en we hebben al een paar ‘hits’ gehad, maar dan moet het medicijn ook nog werken in dieren en dan op mensen.”

Byron Martina is geboren en getogen op Curaçao en vertrok op zijn zeventiende naar Nederland. In 2003 behaalde hij zijn PhD als viroloog en immunoloog aan de Erasmus Universiteit en is sinds 2014 ook werkzaam bij de Artemis One Health Research Foundation.

Byron Martina – Foto: Artemis One Health Research Foundation