Hoe de solar-industrie een snelle dood stierf op Curaçao

Foto: Roelie van Beek

WILLEMSTAD – Met de hoeveelheid zonuren op Curaçao zou je misschien verwachten dat inwoners massaal investeren in zonne-energie. Het tegendeel blijkt waar. De terugverdienregeling is namelijk allesbehalve voordelig. Met een royale regeling komt de lokale energieleverancier Aqualectra namelijk in de problemen.

Volgens tellingen van Bureau Telecommunicatie en Post (BT&P) zijn er bijna 800 zonnepaneel installaties te vinden op het eiland. In 2014 werden honderden aanvragen per jaar gedaan. Het leek een goede investering want vanwege de royale salderingsregeling was de terugverdientijd van de panelen rond de drie jaar. Maar in januari 2015 greep de overheid in en kwam er plots een einde aan de voordelige terugverdientijd.

Tekst gaat verder onder de video:

Door Roelie van Beek

Salderen betekent dat je de door zonnepanelen opgewekte energie mag verrekenen met de verbruikte stroom. Vanaf 2011 werd voor teruglevering van zonne-energie aan het net een vergoeding van ANG0,42 per kilowattuur (kWh) gerekend. Vanaf 2015 daalde dit naar ANG0,25 per kWh.

Zonnetax
Ook werd een zogenaamde zonnetax geïntroduceerd. Zonnepaneel eigenaren zijn verplicht een maandelijkse ‘boete’ te betalen voor het hebben van zonnepanelen. Deze belasting was zo hoog – 96 gulden, nu gehalveerd naar 48 gulden – dat een zonne-installatie nauwelijks nog rendabel is.

Volgens Marc Verkade, voormalig zonnepaneel installateur, werd na 2015 nog maar een handjevol huishoudens voorzien van zonnepanelen. Tussen 2011 en 2014 verdiende een zonne-energieinstallatie zichzelf in ongeveer drie jaar terug. Na de verandering in 2015 werd dat opeens meer dan tien jaar.

Doodzonde, vindt Verkade.”Op Curaçao hebben we drie keer zo veel zonne-uren als in Nederland, dus zonne-energie is een makkelijke manier om het eiland te verduurzamen. Helaas wordt dit tegengewerkt door de overheid.” Door het gebrek aan animo op het eiland is Verkade gestopt met het verkopen en installeren van zonnepanelen.

‘Als we er niet aan kunnen verdienen, nemen we geen panelen’
– Onderzoeker Ronald Lieuw-Sjong

Ronald Lieuw-Sjong, onderzoeker bij Next Step Consulting, deed onderzoek naar zonne-energie op Curaçao. Volgens Lieuw-Sjong leeft duurzaamheid nauwelijks op het eiland. “Als mensen zonnepanelen nemen is het niet vanwege het milieu maar omdat ze er een financieel voordeel uit willen halen. Als we er niet aan kunnen verdienen, nemen we geen panelen.”

De royale salderingsregeling in 2011 was bedoeld om de zonne-energie te stimuleren. Lieuw-Sjong denkt dat de minister terecht heeft ingegrepen in 2015. “Als te veel huishoudens zouden profiteren van de voordelige saldering, zou energieleverancier Aqualectra in de problemen komen en moeten zij te veel geld afstaan aan zonnepaneel eigenaren.”

Bij huishoudens is gemiddeld 35 procent van de zonne-energie voor eigen gebruik, de overige stroom wordt teruggeleverd aan het net. Overdag zijn de meeste mensen niet thuis, waardoor er meer stroom geproduceerd wordt dan nodig is voor het huis. Dit overschot wordt teruggeleverd aan het net van Aqualectra, tegen een verlaagd tarief. Vervolgens verkoopt Aqualectra deze energie door aan andere consumenten voor het normale tarief.

‘Weinig geduld’
Rudolf Garmes van Aqualectra houdt zich als ‘program director’ bezig met duurzaamheid. Volgens hem is een terugverdientijd van tien jaar helemaal niet gek. “In Curaçao hebben mensen te weinig geduld. Hoe zullen mijn kinderen erbij zitten over 25 jaar? Daar denken we niet aan, zonnepanelen moeten nu geld opleveren.”

Volgens Garmers wordt het gebruik van zonnepanelen niet door Aqualectra tegengewerkt. “Wij zijn juist blij als mensen zonnepanelen nemen. Het plotseling veranderen van de saldering heeft een negatieve impact gehad op het imago van zonne-energie op Curaçao. Ik kan me goed voorstellen dat investeerders het krom vinden dat de regelingen zo plotseling veranderd, dat is echt niet cool. Maar een terugverdientijd van drie jaar is gewoon veel te kort.”

Intussen is Aqualectra bezig met de aanleg van een groot zonnepark. In september 2021 verwachten ze klaar te zijn met de bouw ervan.