WILLEMSTAD – Op 22 juni 2019 komt de achttienjarige Benjamin Novile Josiah Becker door een motorongeluk om het leven. Hij verliest de macht over het stuur en komt met zijn hoofd hard tegen de vangrail aan. Benjamin overlijdt ter plekke. Enkele minuten later arriveren de eerste journalisten en streamen alles live via de live-functie op Facebook. Heel Curaçao kan meekijken naar de verongelukte tiener.
Op Curaçao is het gebruikelijk om in de media slachtoffers van verkeersongelukken herkenbaar in beeld te brengen. Zelfs overleden slachtoffers worden gedeeltelijk herkenbaar in beeld gebracht. Een arm die uitsteekt, onder een met zeil afgedekt lichaam.
Tekst gaat verder onder de video:
Door Kim Hendriksen
Op 18 juni komt de 14-jarige Luwendrick Martha bij een verkeersongeval om het leven. Zijn moeder, die compleet van verdriet instort, wordt vol in beeld genomen.
Slachtoffers noch familie gespaard
Door de komst van sociale media is het voor zowel de media als passanten bij een ongeluk heel gemakkelijk geworden om de situatie meteen te delen via internet. Met een druk op de knop kan iedereen meekijken. In het geval van Benjamin werd dat een beeld van zijn hersenen die op het asfalt lag. Een beeld dat bij veel mensen nog op het netvlies geschreven staat.
Liz van de Laar schreef een Facebookpost waarbij ze de krant Extra sommeerde om de beelden te verwijderen. “Ze hebben meteen gereageerd en de beelden verwijderd, maar ja dan is het al te laat. Het kwaad is dan al geschied”, vertelt Van de Laar.
De beelden van Benjamin zorgde voor veel ophef
‘Niet onze intentie’
Volgens Valesca Diaz, hoofdredacteur van de Extra, gingen de beelden inderdaad te ver: “De beelden van de hersenen van Benjamin zijn niet gemaakt door onze reporter. Wel is hij ‘live’ gegaan vanaf de plek waar het gebeurd is. Ik heb hem erop aangesproken dat wij bij de Extra onder geen beding ervoor willen zorgen dat de nabestaanden via ons mediakanaal te weten komen dat hun geliefde is overleden. De reden dat wij live gaan is om de gemeenschap te informeren dat er iets gebeurd is, dat ze bijvoorbeeld om moeten rijden, niet omdat wij de meest gruwelijke beelden willen delen. Dat is niet onze intentie”, aldus Diaz.
Wie is verantwoordelijk?
Volgens de hoofdredacteur zouden er meer trainingen gegeven moeten worden om alle journalisten met de neus dezelfde kant op te krijgen. Maar wiens verantwoordelijkheid is dit eigenlijk? Oud-politicus Omayra Leeflang is hier veertien jaar geleden, als minister van Verkeer & Vervoer mee bezig geweest. Zij had een gedragscode voor de media opgesteld, waarin stond waar de media zich aan moet houden bij het in beeld nemen van dit soort situaties.
Toen voornamelijk nog gericht op de persfotografen, die bloederige foto’s maakten voor op de voorpagina van de kranten. “Ik heb de regie genomen in 2005 om de regulering van de gedragscode vast te leggen. In deze gedragscode was een meldingsfaciliteit. Dat houdt in dat iedereen, dus ook de burgers mag melden als de gedragscode werd overtreden”, aldus Leeflang.
‘Bloederige foto’s verkopen en de pers is gecommercialiseerd’
Oud-minister Omayra Leeflang
Toen zij in 2006 minister werd van Onderwijs heeft zij een wet opgesteld, waarbij deze gedragscode werd vastgelegd in een landsverordening. Onder het toeziend oog van een mediaraad wilde zij de media dwingen om zich te houden aan deze gedragsregels. Deze wet is nooit aangenomen.
Familieleden komen er regelmatig via Facebook achter dat hun geliefde bij een ongeluk betrokken is.
Bloederige foto’s verkopen
“De pers is niet onafhankelijk op Curaçao. De pers is gecommercialiseerd. Iedereen moet overleven van de inkomsten van adverteerders en losse krantverkoop. Als bloederige foto’s verkopen, dan wordt dat gevoed, want als ik ze als krant bijvoorbeeld niet op de voorpagina heb, dan verkoop ik minder kranten. Dat is de complexiteit van ons medialandschap en van dit systeem zonder subsidies”, aldus Leeflang.
Wet in de maak
Volgens de huidige minister van Onderwijs, Wetenschap, Cultuur en Sport Marilyn Alcala-Walle is er een landsverordening in de maak om een soort mediacode vast te leggen. Of hierin gedragsregels staan waar de media zich aan moet gaan houden is nog niet bekend.
