WILLEMSTAD/DEN HAAG – Opnieuw heeft de Venezolaanse president Nicolás Maduro alle contact en verkeer met Aruba, Bonaire en Curaçao bevroren en de grens gesloten. Hoe gaat dit de komende maanden verder?
Volgens het regime van Maduro worden waardevolle ‘strategische goederen’ en voedsel vanuit Venezuela naar de eilanden gesmokkeld. Vrijdag houden Venezuela en het Nederlands Koninkrijk een topoverleg over Maduro’s besluit.
‘Het is een wanhopig afleidingsmanoeuvre van Maduro’
“Dat Venezuela de eilanden boycot, hoeft in ieder geval niet als een verrassing te komen”, stelt Guido Rojer die zich bezighoudt met de internationale economie en overheidsbeleid op Curaçao.
“Dat juist onze eilanden de schuld krijgen, past in het straatje van Venezuela om vooral andere landen te beschuldigen in plaats van Maduro’s eigen falend beleid.”
Het is een wanhopig afleidingsmanoeuvre van Maduro, stelt Freek van Beetz, die adviseur was van de premier van de voormalige Nederlandse Antillen en daar een boek over heeft gepubliceerd. “De meeste goederen verdwijnen naar buurland Colombia; de markt op de eilanden is zo vreselijk klein. Nu is de situatie in Venezuela zo beroerd dat Maduro wel iets nieuws moet verzinnen.”
‘Het bankverkeer dat zal moeilijker worden’
Van Beetz: “Die drijvende markt in Willemstad met vis, groente en fruit uit Venezuela is belangrijk. Want niet alleen consumenten worden bevoorraad, maar zo komen ook artikelen in winkels en toko’s terecht. Maar men is niet alleen afhankelijk van Venezuela. De eilanden krijgen ook groente en fruit uit andere buurlanden, waaronder Colombia.”
“En dan heb je nog het reisverkeer vanuit Venezuela: mensen deden dat al niet veel meer. Het bankverkeer dat zal moeilijker worden, maar ook dat was al lastig. De lokale luchtvaartmaatschappij Inselair is voornamelijk in de problemen geraakt, omdat tickets die in Venezuela zijn gekocht nooit zijn betaald. Er is een enorm deviezentekort aan die kant.”
‘De eilanden profiteerden al heel lang van de economische crisis in Venezuela. Maar hoe lang nog?’
“Tot een paar maanden geleden kwamen veel Venezolanen om even dollars in te kopen vanwege de zwakke Venezolaanse valuta”, vertelt Rojer. “Dat is dus lang voor de boycot afgenomen. Tegelijkertijd ontwikkelt Curaçao zich tot een internationale hub voor Venezolanen die nu een gezinshereniging willen. Op luchthaven Hato zie ik meer privéjets en bij bepaalde hotels, komen nu bijvoorbeeld Venezolanen uit Miami, die zes kamers boeken voor hun familiehereniging.”
“Eigenlijk profiteerden de eilanden heel lang van de economische crisis in Venezuela, maar de vraag blijft: hoe lang nog? Dat valt nog moeilijk te overzien.”
‘Maduro heeft niet veel te winnen, behalve afleiding creëren’
Rojer verwacht ‘meer diplomatieke relletjes door Maduro’. “Je zult zien dat de Nederlandse minister van Buitenlandse Zaken zich steviger zal moeten gaan uitspreken. Voorlopig wordt vooral de stille diplomatie ingezet.”
“Nederland heeft ook belangen, zoals oliemaatschappij Shell die in Venezuela actief is en de geopolitiek. Voor de eilanden zelf geldt: als er telkens ruzie ontstaat door Maduro, wordt Venezuela onbetrouwbaar verklaard en dan worden er minder zaken gedaan.”
Van Beetz op zijn beurt ‘ziet niet wat Maduro nog echt te winnen heeft, behalve afleidingen creëren’. “Venezuela is nu erg afhankelijk van kredieten uit Rusland en China. En die moeten een keer terugbetaald worden. Wat er de komende maanden te wachten staat, dat is absoluut onvoorspelbaar. Dictaturen in nood zijn altijd onvoorspelbaar geweest.”
Onder het bewind van voorganger president Hugo Chávez liepen de spanningen zo hoog, dat Den Haag zich ook zorgen maakte over militaire inspanningen en provocaties van Venezuela. De vraag is of we opnieuw zo’n escalatie kunnen verwachten.
‘Ik denk niet dat Maduro zo gek zou zijn om militair in te grijpen’
Van Beetz ziet dat niet zo snel gebeuren: “In 2005 kwamen dreigende woorden uit Venezuela. Die werden beantwoord met een grootschalige militaire oefening, waarbij Nederland liet zien dat de eilanden kunnen rekenen op steun van bondgenoten. Militair ingrijpen dat verwacht ik niet. Ik denk niet dat Maduro zo gek zou zijn om zo’n actie tegen de eilanden te starten, want het levert hem niks op.”
“Er zijn bovendien twee Amerikaanse militaire basissen op Curaçao en Aruba”, vult Rojer aan. “Natuurlijk hou ik in mijn achterhoofd een klein beetje rekening met zulke spanningen. Maar rationeel gezien, zal het niet zover komen.”
