WILLEMSTAD/DEN HAAG – Nog maar een jaar heeft Curaçao de tijd om een bedrijf te vinden dat de raffinaderij ‘Isla’ overneemt, terwijl de onderhandelingen al een lange tijd lopen. Maar transparant zijn deze onderhandelingen niet, erkent premier Eugene Rhuggenaath.
“Het kan zijn dat je eind 2019 bereikt en je hebt nog steeds geen partner, ook niet in PdVSA”, aldus Rhuggenaath. “Gezien onze economische situatie, de jarenlange economische stagnatie en sociale achteruitgang, krijgen we dan een sociale situatie die ik liever wil vermijden.”
Decennialang heeft het Venezolaanse staatsbedrijf PdVSA de raffinaderij gerund op het eiland. Het leasecontract eindigt per 2019 en een vernieuwde overeenkomst lijkt geen optie. PdVSA kan moeilijk haar schulden betalen en de Verenigde Staten hebben sancties aan Venezuela opgelegd. “De sancties hebben impact op de raffinaderij om betalingen uit te voeren. We zien het ook aan het aantal schepen dat binnenkomt”, zegt de premier.
‘Zorgwekkend’
“Het is een zorgwekkende situatie”, aldus Rhuggenaath. “Vandaar dat wij de ontwikkelingen dagelijks monitoren. Want we moeten ook zorgen dat wij benzine, kookgas en brandstof voor onze luchthaven kunnen blijven garanderen.”
Het zou een klap zijn voor de Curaçaose economie als de raffinaderij sluit. Naast al de producten waar het eiland op rekent, zouden dan ook duizenden werknemers hun inkomen verliezen wanneer ze 2019 inluiden: 1.100 directe banen en naar schatting ruim 4.000 indirecte banen.
“De werknemers zitten nu in een onzekerheid die het zelfs het dagelijks leven aantast. Ze kunnen bijvoorbeeld niet eens auto-financiering meer krijgen”, zegt Rhuggenaath.
Van de bijstand alleen, kun je op Curaçao niet rondkomen. De overheid geeft 300 gulden per maand en 20 Antilliaanse gulden per kind, terwijl het bestaansminimum voor een gezin – uitgaande van een volwassene met twee kinderen volgens het CBS – 1.976 gulden bruto per maand bedraagt.
Geheime onderhandelingen
Curaçaose bestuurders hebben hun hoop gevestigd op de onderhandelingen met Guangdong Zhenrong Energy (GZE) voor de overname van raffinaderij voor 40 jaar lang. Maar het Chinese grondstoffenbedrijf heeft weinig ervaring in de olie-industrie en het is ook maar de vraag of het wel zo’n raffinaderij kan betalen.
Een eerder kabinet onder leiding van oud-premier Ben Whiteman (PS) besloot om – op basis van geheimhoudingsplichten – alleen met GZE te onderhandelen. “Ik kan dat niet meer veranderen”, zegt huidig premier Rhuggenaath.
Openbare aanbesteding
“Er is geen openbare aanbesteding geweest, zodat ik nu niet kan kijken wat de alternatieven zijn.” Maar zelfs als de onderhandelingen met GZE mislukken, komt er onder Rhuggenaaths kabinet niet alsnog een openbare aanbesteding. “Dat is een lang proces en 2019 is vrij dichtbij”, aldus de premier.
Rhuggenaath belooft in zo’n scenario wel te willen zorgen dat de zoektocht naar de best mogelijke huurder van de raffinaderij ‘goed vastgelegd is’ en ‘niet in besloten kamers’. Bijvoorbeeld: “Als er getoetst moet worden hoe bepaalde beslissingen zijn genomen en hoe je een partij hebt gekozen.”
Heeft Curaçao wel opties?
“De tijd is niet aan onze kant en dat maakt onderhandelingen moeilijk”, zegt Rhuggenaath. Volgens de premier ligt de prioriteit nu bij de ‘de baanzekerheid’ en ‘de continuïteit van de raffinaderij’.
“Gezien de situatie is het misschien realistisch dat een verlenging met PdVSA meer ruimte geeft om een juiste partner te vinden. Maar dat hebben we nog niet besloten”, aldus Rhuggenaath. “PdVSA heeft nog steeds belangstelling om door te gaan na 2019. Dat hebben ze schriftelijk bevestigd.”
Later deze week meer over de rol van Den Haag bij de onderhandelingen over de raffinaderij Isla op Curaçao & de raffinaderij en milieunormen