AMSTERDAM – Het is een feestelijke intocht van De Nieuwe Sint. Lange dreadlocks, bruine baard en een bruin gezicht: niet geschminkt. De staf in de ene hand. In de andere een megafoon en in zijn gevolg geen Zwarte Pieten, maar verschillende Sinten.
“We hebben Nederlandse Sinten die uit Marokko komen”, roept De Nieuwe Sint door zijn megafoon. “Nederlandse Sinten uit Marokko, Nederlandse Sinten uit Suriname en zeker ook Nederlandse Sinten uit de Antillen”.
Door Sam Jones
Via het Leidseplein trekt de De Nieuwe Sint – eigenlijk Patrick Mathurin – zingend en dansend met zijn brassband naar het Museumplein. Mathurin verrasste in 2015 en 2016 ook al op wat bescheidener schaal land en volk.
Rust
In zijn gevolg vooral verschillende kinderen met hun ouders: wit, zwart, bruin. De hele kleine kinderen kijken een beetje geschrokken naar de Sint met megafoon. Iets oudere kids vinden het wel leuk. “Beter dat het een bruine Sint is”. Oma kinkt goedkeurend. “Het geeft een beetje rust in mijn hoofd en mijn buik.”
“Wij doen dit omdat Zwarte Piet traditie is hier!”
Er zijn ook Zwarte Pieten bij deze intocht. “Schaam je!” roept een meisje. John Schuster, antropoloog die toevallig zijn vrouw en een klein kind bij de intocht is, probeert een gesprek aan te gaan met één van de zwart geschminkte pieten in discussie. “Waarom doet u dit, omdat u het zo leuk vindt”, vraagt hij. De Zwarte hoofdpiet blijkt later Pegida-voorman Edwin Wagensveld te zijn. Hij antwoord: “Wij doen dit omdat Zwarte Piet een traditie is hier!” Veel verder komt het gesprek niet.
“Die moet je negeren”, zegt een oudere vrouw kijkend naar de Pegida-voorman. “Die zijn aan het provoceren”. Van de Zwarte Pieten is die middag niets meer vernomen.
Rode roos
Een witte jonge vrouw krijgt een rode roos van de zwarte Nieuwe Sint. Ze bloost. Toeristen krijgen mandarijnen uit de zak van de Sint. Ze kijken verbaasd en lachen. Twee bruine kinderen een hand vol pepernoten. Ze stralen. Hun zwarte vader kijkt toe. Van Zwarte Pieten moet hij niets hebben. Hij brengt zijn kinderen er ook niet naar toe. De moeder van de kids wel. Die is wit. De Nieuwe Sint vindt hij wel oké. Hij heeft z’n kinderen bewust hier naartoe gebracht.
Een oudere vrouw vindt het maar niets. Laatst zag ze nog een filmpje met Zwarte Pieten op Curaçao en een gewone witte Sinterklaas. “Zo hoort het hier ook te zijn”, zegt ze beslist. Ze wijst naar de vrolijk dansende zwart Sint met z’n wapperende dreads en zegt “Dit slaat nergens op! Heeft het met een of ander geloof te maken?” Ze laat zich niet gemakkelijk overtuigen. “Ach ja… ik vind het ook wel prima hoor…”
Omkering mooi
“We zijn gewend aan een witte Sint en nu zie je een zwarte man met dreads die zich presenteert als De Nieuwe Sint”, zegt antropoloog John Schuster enthousiast. Maar Mathurin, die zelf geboren is op het Caribische eiland Haïti, heeft nu al drie jaar een intocht gedaan als zwarte Sint. Heeft dat nou ook geholpen om de beeldvorming over Sint en Piet te veranderen? Schuster: “Vooral die omkering van zaken is mooi. Het helpt dat mensen dit zien.”
