PHILIPSBURG – Een verwoestende orkaan gevolgd door ruzie met de Nederlandse regering en een lokale politieke crisis; ziedaar de ingrediënten voor de rampzalige situatie waar Sint-Maarten zichzelf in heeft gemanoeuvreerd.
Terwijl alle energie besteed zou moeten worden aan de wederopbouw van het eiland, vechten politici elkaar de tent uit over verkiezingen die ze zelf hebben teweeggebracht maar die niemand wil.
Hoe is het zover gekomen? Nederland presenteerde twee voorwaarden voor financiële hulp bij de wederopbouw: de instelling van een integriteitskamer en grenscontrole in handen van de Koninklijke Marechaussee. De inmiddels demissionaire Sint-Maartense premier, William Marlin, ging dwars liggen en Nederland hield z’n poot stijf terwijl de eilandbevolking begon te morren.
“Nu verwijten politici elkaar dat ze de verkiezingen hebben veroorzaakt”
Op het laatste moment – een dag voor de deadline van 31 oktober – ging het Marlin-kabinet toch nog overstag, maar inmiddels had zich een nieuwe meerderheid afgetekend in het parlement en die had daar geen boodschap aan.
Het kabinet werd weggestuurd met een motie van wantrouwen en Marlin sloeg terug door het parlement te ontbinden met nieuwe verkiezingen als onvermijdelijk gevolg.
Nu verwijten politici elkaar dat ze de verkiezingen hebben veroorzaakt, maar de datum staat inmiddels vast: 8 januari volgend jaar.
Enige uitweg is toenadering
De enige uitweg om verkiezingen te voorkomen vereist toenadering tussen beide kampen en overeenstemming in de vorm van een regering van nationale eenheid. Maar alles wijst erop dat dit niet gaat gebeuren.
UP-leider Theo Heyliger werd het bos ingestuurd toen hij een dergelijk voorstel deed vlak na orkaan Irma en nu lijkt de bereidheid van Marlin om alsnog tot zo’n akkoord te komen te falen. De nieuwe meerderheid vindt dat Marlin voor, tijdens en na de orkaan heeft gefaald en dat hij niet langer in een positie is om over een dergelijke regering te onderhandelen.
“Het protest van de bevolking tegen verkiezingen is een signaal, meer niet”
Franklin Meyers, lid van de UP-fractie, is benoemd to informateur. Een van zijn opdrachten: de verkiezingen, waar hij zelf tegen is, uit laten voeren door een interim-kabinet.
Op donderdagmiddag werd een parlementsvergadering, waarin DP-parlementariër Perry Geerlings een motie van afkeuring tegen de minister president presenteerde, plotseling afgebroken omdat Marlin naar een “dringende vergadering” met gouverneur Eugene Holiday moest. Over het onderwerp van die vergadering en de uitkomst ervan is niks bekend.
Nederland inschikkelijker
Inmiddels lijkt er wat licht aan het einde van de tunnel, omdat het koninkrijk onder de nieuwe staatssecretaris Raymond Knops wat inschikkelijker is geworden en heeft aangegeven ook met een interimregering te willen onderhandelen zodat er zo snel mogelijk hulpgeld naar het eiland toe kan. De voorwaarden blijven echter wel overeind, maar daar hebben alle politici inmiddels toch al mee ingestemd.
De Sint-Maartense bevolking besloot deze week ook in actie te komen. Een online petitie om de verkiezingen te voorkomen heeft bijna 3.000 handtekeningen binnengehaald. Dit is een signaal dat de onvrede onder een deel van de bevolking illustreert maar meer ook niet. De petitie zal volgens staatsrechtgeleerden niets veranderen aan de stembusgang in januari – tenzij de politici elkaar alsnog vinden.
