Het grootste deel van mijn reis naar Sint-Maarten ligt al achter me op het moment dat ik mijn stoelriem vastmaak in het taxiënde vliegtuig van Insel Air. Terwijl het toestel de bocht maakt naar de startbaan en tot stilstand komt is daar dan plots de emotie die ik al wekenlang op armlengte afstand weet te houden. Het zijn meer beelden en daaraan gekoppelde gevoelens die door mijn hoofd stromen dan gedachten.
Ik ben even terug in 1996, in een vliegtuig op dezelfde startbaan, als 6-jarig jongetje samen met mijn moeder. Ook toen was de bestemming Sint-Maarten, ook toen wist ik niet wat me te wachten stond. Eenentwintig jaar geleden had de onzekerheid ermee te maken dat ik met mijn moeder verhuisde naar een eiland dat ik niet kende. Nu is datzelfde eiland, waarvandaan ik alweer tien jaar geleden emigreerde naar Nederland om geneeskunde te studeren, mijn onbetwiste thuis. Alle keren die ik er terugkeerde was er ongeacht de lengte van de tussenpoos een onoverwinnelijk gevoel op het moment dat ik weer in het vliegtuig naar huis zat.
“Voor het eerst is alles anders, en dat heeft alles te maken met orkaan Irma”
Nadat het laatste stukje Curaçao uit mijn blikveld is verdwenen besluit ik een boek over de Amerikaanse presidentsverkiezingen van 2016 uit mijn handbagage te pakken. Door heel geconcentreerd te lezen over de e-mails van Hillary Clinton weet ik mijn gedachten te verzetten en daarmee mijn emoties in bedwang te krijgen. Na ruim een uur van stoïcijns doorlezen roept de piloot om dat de cabin crew naar hun zitplaatsen moeten. Even later klapt het landingsgestel van het vliegtuig uit en stevent het af op Sint-Maarten. Ik kijk uit het raam en zie alleen nog een kalme blauwe zee, de schoonheid en sereniteit conflicteren met de onrust die ik van binnen voel. Zodra ik Sint-Maarten zie vallen beeld en emotie weer samen. Het is een stomp in mijn maag.
“Terwijl ik alles wat van het eiland te zien was na de orkaan op tv en internet heb verslonden, heeft niets mij op dit moment kunnen voorbereiden”
Ik stap het vliegtuig uit en een parallelle werkelijkheid in. Een schaduw van het Sint-Maarten dat ik ken, alleen de contouren komen overeen, verder is alles anders. Ik volg mijn medepassagiers naar het geïmproviseerde bagage ophaalpunt. Met ongekende ijver maakt het lokale personeel ons het leven zo gemakkelijk mogelijk. Op een bepaalde manier loopt deze nood-luchthaven gesmeerder dan haar ‘state of the art’ voorganger. Met mijn koffer sluit ik achteraan de rij voor de immigratie, paspoort in de aanslag. Een bevriende douanebeambte loopt langs en wij omhelzen elkaar. Daarna wisselen we informatie uit over onze families.
Iedereen heeft wat meegemaakt maar heeft de storm heelhuids overleefd. Een versie van dit gesprek heb ik al vele malen gevoerd en zal ik nog vele malen voeren. De douanebeambte moet weer verder. Ik kijk wat om me heen en ontmoet kort de strenge blik van een Nederlandse Marechaussee, ik moet even knipperen van het contrast met mijn interactie van zonet.
Mijn moeder heeft veel te vertellen als we eenmaal samen in de auto zitten. Je kunt anders met elkaar praten als er geen telefoon meer tussen zit. Ik krijg te horen wat we onderweg allemaal zien aan verwoesting, vaak met een persoonlijk verhaal erbij van iemand die we kennen.
Het komt binnen als de ondertiteling van een virtual-reality film waar we in zitten. Een film waarin de real-time footage en beelden uit mijn geheugen in elkaar overgaan. Zo zal ik me de eerste paar dagen regelmatig voelen terwijl ik kennis maak met Sint-Maarten post-Irma.
 Naeem Juliana Naeem Juliana (27) uit Utrecht woonde tot zijn zeventiende op Sint-Maarten en werkte er in 2014 in de psychiatrische hulpverlening. Na orkaan Irma op Sint-Maarten heeft hij zijn studie psychiatrie in Nederland on-hold gezet, zijn huur opgezegd en afscheid genomen van zijn vriendin. Allemaal om op Sint-Maarten mee te helpen aan de wederopbouw van het eiland en dan met name de psychiatrische hulpverlening. Via Caribisch Netwerk volg je zijn verhaal. |
