DEN HAAG – Een Nederlands fonds – met honderden miljoen – voor de wederopbouw van Sint-Maarten komt pas wanneer de regering van premier William Marlin instemt met twee voorwaarden die Nederland stelt. Dat zei demissionair minister Ronald Plasterk (Koninkrijksrelaties) vrijdag.
Wat Nederland betreft komt er zo snel mogelijk grenscontrole door de Koninklijke Marechaussee, omdat het eiland zelf niet in staat zou zijn om aan de grens criminaliteit en illegale immigratie te stoppen. Ook eist Nederland een zogeheten Integriteitskamer, die ‘onafhankelijk’ mag onderzoeken of Sint-Maartense bestuurders en ambtenaren zich aan de wet houden.
Sint-Maarten ziet beide eisen niet zitten. De Sint-Maartense regering is bang om de autonomie uit handen te geven aan Nederland.
Machtsverschuiving
De Integriteitskamer, zoals Nederland eist, is al langer een pijnpunt voor premier Marlin. In de praktijk kan Nederland uiteindelijk doordrukken welke personen als toezichthouder worden benoemd. Zij moeten óók aan de Nederlandse ministers rapporteren. Premier Marlin is ervan overtuigd dat Nederland op deze manier meer macht gaat krijgen over het eiland.
Genoeg eigen middelen
Uit verschillende rapporten is gebleken dat de onderwereld en de lokale politiek op het eiland zich vermengen. Maar volgens premier Marlin blijkt inmiddels uit de praktijk dat corrupte of dubieuze personen door de screening niet meer aan de macht komen. “Sint-Maarten heeft genoeg eigen instituties, regelgeving en middelen in handen.”
Heeft Sint-Maarten een keuze?
Nederland wil met of zonder instemming van Sint-Maarten dat zo’n Integriteitskamer er komt. Of dat gaat lukken, hangt af van een belangrijk advies van de Raad van State dat nog moet verschijnen op het besluit van de Rijksministerraad eerder in april. Sint-Maarten heeft bezwaar getekend.
Maar er kan nog iets gebeuren over twee weken. Sint-Maarten heeft vrijdag te horen gekregen van Nederland, dat het lokale parlement tot uiterlijk 31 oktober de tijd krijgt om in te stemmen met het plan voor de Integriteitskamer. En de Sint-Maartense regering heeft ook tot die dag de tijd om akkoord te gaan met de eis om marechaussees de grenzen te laten controleren.
De drie gevolmachtigd ministers: regeringsvertegenwoordigers Anthony Begina (Curaçao), Henrietta Doran-York (Sint-Maarten) en Juan-David Yrausquin (Aruba). foto: John samson
Onder dwang
Als het autonome Sint-Maarten niet vrijwillig instemt met de twee eisen, dan kunnen Nederlandse ministers in de Rijksministerraad – via artikel 51 van het Koninkrijskstatuut – het eiland daartoe dwingen. Plasterk, die vandaag met regeringsvertegenwoordigers van Sint-Maarten, Aruba en Curaçao de plannen besprak, wilde niet op die mogelijkheid ingaan.
Nieuwe regering
Over twee weken is er weer een Rijksministerraad. Dan is de nieuwe regering in Nederland, kabinet Rutte III, geïnstalleerd, met nieuwe ministers. Wie Plasterk gaat opvolgen is nog niet bekend. Mark Rutte blijft nog steeds minister-president en staat achter de Nederlandse eisen.
Lees ook de brief van demissionair minister Plasterk aan de regering van Sint-Maarten
