PHILIPSBURG- “Toen ik hier in 1973 kwam, stond er geen enkel huis rond de lagune.” Elsje Bosch, voormalig directeur van de Stichting Sint Maarten Nationaal Erfgoed, herinnert het zich nog goed. Vandaag de dag is dat heel anders: er is weinig onontwikkeld terrein langs Sint-Maarten’s Simpson Bay Lagoon.
Kippy Gilders, projectmanager bij Environmental Protection In The Caribbean (EPIC, Milieubescherming in het Caribisch gebied), onderzoekt momenteel de economische waarde van Sint-Maartens lagunes en plassen. Het zal een jaar duren voor haar verslag helemaal af is en aan de overheid en betrokken partijen aangeboden zal worden. Hopelijk komt het dan tot betere bescherming van de overgebleven draslanden.
Gilders hield onlangs een openbare bijeenkomst om de prioriteiten van het publiek te bespreken bij het beschermen van de plassen en lagunes. De kleine groep aanwezigen was opgewonden over het rapport, dat een economische waarde wil toekennen aan de draslanden: “Het gaat om geld, niet om behoud, hier op Sint-Maarten”, zegt Falco Vliegen, een bewoner van het eiland.
Ecosystemen
Een misvatting, meent Gilders. “Draslanden zijn één van de meest ondergewaardeerde ecosystemen ter wereld, omdat ze ten onrechte worden aangezien voor woeste grond”, legt zij uit. Drasland dat intact is, kan belangrijke bijdragen leveren aan het ecosysteem, zoals door voedselvoorziening, medicinale planten en bouwmateriaal. Het zorgt ook voor waterreiniging, bescherming tegen storm, en het verminderen van overstromingen. Drasland is bovendien de vitale leefomgeving voor 12 procent van alle diersoorten ter wereld.
“In het trekseizoen zien we meer dan 40 vogelsoorten op één tour”, zegt Ilja Botha, oprichter van de eco-tourbedrijf Sea Grape Tours.
De draslanden van Sint-Maarten hebben ook een belangrijke cultureel-historische waarde. “De belangrijkste reden dat Sint-Maarten werd gekoloniseerd, was vanwege het zout in onze Great Salt Pond”, zegt Elsje Bosch.
Foto 1 Great Salt Pond in 1920, foto uit het boek ‘Beyond the tourist trap’ (2005)
Foto 2 Great Salt Pond – 2017, foto Kippy Gilders
Minder draslanden, meer overstromingen
In 1920 had Sint-Maarten achttien plassen, tegenwoordig zijn er dat nog maar vier: Welgelegen Pond, Fresh Pond, Red Pond en Great Salt Pond. Deze laatste is de afgelopen decennia flink ‘opgevuld’, waardoor hij de helft kleiner is geworden.
Bosch: “We proberen het opvullen van onze plassen en lagunes al jaren een halt toe te roepen.” De Great Salt Pond werd in 2009 officieel geregistreerd als monument. Toch werd een jaar later de plas verder opgevuld om een ‘ringweg’ te bouwen, die overigens tot op heden niet is afgemaakt.
Falco Vliegen: “Het is geen wonder dat we in de omgeving van Philipsburg steeds vaker onderlopen.”
Leren van andere eilanden
“Een van de grootste bedreigingen van onze draslanden is dat onze bevolking de waarde ervan niet kent”, zegt Rueben Thompson, een bekende milieuactivist op het eiland.
“We hoeven het wiel niet opnieuw uit te vinden, andere eilanden in het Caribisch gebied hebben al succesvolle stappen genomen om hun draslanden te beschermen”, concludeert Gilders. Uit hun ervaringen valt voor Sint-Maarten veel te leren.
