AMSTERDAM – Een nekklem, gekneusde pols, gebroken telefoonscherm, een nachtje cel en vijfhonderd euro boete. Dat was in november het resultaat voor de Curaçaose Giovanni Adriaan uit Amsterdam, toen hij besloot te filmen nadat de politie hem om zijn identiteitsbewijs vroeg.
‘Disproportioneel politiegeweld’, zegt zijn advocaat, Lisa Meles van Oass Advocaten. “Voor mijn cliënt was het absoluut niet duidelijk waarom hij zijn identiteitsbewijs moest laten zien. Ook ervoer hij de situatie als bedreigend en intimiderend.”
Door Natasja Gibbs
Live op Facebook
Giovanni (47) is zelfstandig ondernemer en woont ruim 38 jaar in Nederland. Op 26 november was hij een avond in Brabant op stap met een vriendin, die hem een kasteel op een openbaar terrein wilde laten zien. “Ineens stond de politie voor m’n neus en vroeg mij om mijn ID. Ik vroeg beleefd waarom en kreeg een intimiderend antwoord terug. Daarom besloot ik voor de zekerheid live op Facebook te gaan en de situatie te filmen. Maar dat had ik beter niet kunnen doen, want voor ik het wist, kreeg ik een nekklem en werd ik door vijf agenten op de grond gedrukt.”
Geen uitzondering
De politie wil niet inhoudelijk reageren. Volgens advocaat Meles is Giovanni’s zaak geen uitzondering. “Ik heb twee andere zaken waarin cliënten ook klagen over disproportioneel politiegeweld. Het gaat dan bijvoorbeeld om hard op de grond worden gegooid, terwijl de persoon in kwestie geen aantoonbaar gevaar vormt. Ja, in die zaken gaat het ook om mannen met een etnische achtergrond. Maar of het één met het ander te maken heeft, durf ik niet te zeggen. Opvallend is het wel.”
Ook Control Alt Delete, een organisatie tegen etnisch profileren, heeft een paar klachten over politiegeweld ontvangen. “Dat het gebeurt, is duidelijk, maar wij kunnen nog niks zeggen over de schaal waarop buitenproportioneel politiegeweld plaatsvindt”, vertelt Jair Schalkwijk van Control Alt Delete. “Weinig mensen dienen een klacht hierover in. Of dat betekent dat het weinig gebeurt, of dat maar weinig mensen weten dat ze een klacht kunnen indienen is onduidelijk. Controle Alt Delete roept wel iedereen op om hun klacht in te dienen. Het is belangrijk, vanwege de signaalfunctie die hiervan uitgaat.”
Geen cijfers
Hoeveel en wat voor klachten de klachtenbehandelaars van de politie krijgen, is ook onduidelijk, omdat daar geen cijfers van te vinden zijn. Wie als burger ontevreden is over de afhandeling van een klacht door de politie, kan naar de onafhankelijke Klachtencommissie. Het aantal klachten dat daar de afgelopen drie jaar binnenkwam, is opgelopen van 14 in 2013 tot 32 in 2015. Van de 61 klachten in totaal zijn er acht gegrond bevonden door de commissie.
Beeldmateriaal van bodycams zou een uitkomst zijn. “Maar het probleem is dat pilots met bodycams vooral uitgaan van de veiligheid van de politie. En de beelden zijn niet op te vragen voor burgers”, legt Jair Schalkwijk van Control Alt Delete uit. “Dat moet aangepast worden, zodat de burger de politie ook ter verantwoording kan roepen. Nu versterkt het alleen maar de beeldmacht van de politie en houdt het de burger kwetsbaar.”
Inmiddels is de zaak van Giovanni Adriaan voor de rechter gekomen en zijn de betrokken agenten verhoord. Er is nog geen datum vastgesteld waarop de rechter uitspraak zal doen.
