Zika-epidemie op Aruba: rommelen met cijfers

ORANJESTAD – Al vanaf december wordt binnen Directie Volksgezondheid de klok geluid dat Aruba een uitbraak van Zika gaat krijgen. Pas sinds deze week erkent de directie dat er een stijgende trend is en het aantal meldingen ‘exponentieel’ zullen stijgen.

Begin van deze week gaf Eugene Maduro van de afdeling Epidemiologie van deze dienst naar eigen zeggen de ‘laatste cijfers’. Maar geeft direct aan dat de cijfers eigenlijk van vorige week donderdag zijn en deze week weer nieuwe komen.

Eugene Maduro (afdeling Epidemiologie) en Clayton Croes (Gele Koorts Muskietenbestrijding) in gesprek met Sharina Henriquez

Naar buiten toe wil de volksgezondheiddienst nog van geen Zika-epidemie spreken, maar bronnen in- en extern de dienst laten weten dat Aruba eral midden in zit. Gele Koorts Muskiet Bestrijding (GKMB) leek op het eerste gezicht een zika-uitbraak voor te zijn met hun aanpak in preventie en muggenbestrijding.

De rode lijn is de epidemielijn voor Zika. Deze grafiek is echter verouderd.

Maduro toont een grafiek met de epidemie-lijn (rode lijn). Het aantal meldingen van Zika moet boven die lijn uitkomen voor drie achtereenvolgende weken om te spreken van een epidemie, legt hij uit, en dat is nu nog niet het geval. “Analyse zegt wel dat het aantal meldingen exponentieel zullen stijgen tot april.”

Het aantal Zikameldingen tot en met 11 maart 2017 in een tabel.

Wel een epidemie
De epidemiegrafiek klopt niet met de rest van zijn gepresenteerde cijfers. Het aantal meldingen in de weken 6 en 7 (februari) zijn 153 respectievelijk 172, toont hij in een tabel. Maar de grafiek geeft voor die weken een lager aantal meldingen aan. Ook week 8 met 104 meldingen staat er onjuist (veel lager) in weergegeven. Zouden deze drie weken correct in de grafiek staan gemeld, dan komen ze duidelijk boven de rode epidemielijn uit.

Maduro zegt dat er een vertraging zit in de analyse omdat ze afhankelijk zijn van gegevens die ze van onder andere huisartsen, ziekenhuis en laboratoria en patiënten krijgen. Bronnen binnen en buiten de directie melden dat de analyses op zich hebben laten wachten omdat er geen mensen waren om dit te doen. Ook ging niemand actief achter de ontbrekende gegevens aan, terwijl vanuit de medische sector al overduidelijke signalen kwamen dat er iets aan de hand was.

Eugene Maduro van afdeling Epidemiologie

Ineens meer gevallen
De bevolking is tot nu toe alleen gewaarschuwd voor een verhoogde kans op ‘huiduitslag en koorts’. Zonder dit in verband te brengen met muggeninfectieziekten, laat staan Zika. Op 15 maart meldt Volksgezondheid pas dat ze ‘er hard aan werken om erachter te komen wat de exacte oorzaak is achter het ‘fever-rash syndrome’. Ze bericht ook voor het eerst dat er 27 bevestigde Zika-gevallen zijn en 619 verdachte gevallen van muggenziekten in totaal (Dengue, Chikungunya of Zika). En noemt Curaçao en Bonaire waar sinds oktober veel Zika-gevallen zijn.

Een dag later weet Volksgezondheid intern al dat er 157 Zika-besmettingen zijn bevestigd en bijna 870 verdachte infecties van muggenziekten in totaal. Ze brengt dit pas deze maandag naar buiten, terwijl ondertussen alweer nieuwe cijfers liggen van tegen 200 bevestigde besmettingen. Verder zijn er 326 waarschijnlijke gevallen van Zika en 250 gevallen die wachten op definitief uitsluitsel na een tweede test.