WILLEMSTAD – Bijna negen maanden na de eerste lokale zika-besmetting op Curaçao heerst vooral veel onduidelijkheid over het virus. Er zijn geen cijfers van het aantal besmettingen, het advies van de RIVM (Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu) om zika te controleren, lijkt niet haalbaar en over een nieuwe testmethode wordt al maanden gediscussieerd.
Gebaseerd op de cijfers van het Analytisch Diagnostisch Centrum (ADC) is er nu geen epidemie op Curaçao. “Wij testen ongeveer vijftien mensen per week positief op zika”, vertelt Radjin Steingrover, microbioloog bij het ADC. “Dit is ongeveer gelijk aan de eerste maanden. Daarna zakte het naar vijf tot elf.”
Elisa Koek in gesprek met Radjin Steingrover
Volgens Steingrover is het aantal mensen dat getest wordt wel gestegen: dit zou als positief kunnen worden gezien, maar het blijft gissen. “Actuele cijfers zijn er niet”, vertelt Izzy Gerstenbluth, werkzaam bij GGz (Geneeskundige en Gezondheidszaken). In juli vertelde de epidemioloog hetzelfde. “Dat klopt, ik ben afhankelijk van de laboratoria en sommige blijven achter in hun rapportage.”
Gevangenis
Vooral voor zwangere vrouwen of vrouwen die zwanger willen worden, is deze informatie belangrijk. Jessica Mesman was twee maanden zwanger toen ze hoorde dat het zikavirus op Curaçao was. Omdat ze geen idee had hoe serieus het virus was, nam ze het zekere voor het onzekere. “Ik spoot DEET om de paar uur, bedekte mijn lichaam en kwam amper buiten. Het werd bijna een gevangenis, maar ik wilde geen risico lopen, want ik wist niet hoeveel mensen zika hadden.”
De onduidelijkheid over het virus, was voor haar extra vervelend. Er waren geen cijfers en de informatie die ze had, had ze zelf opgezocht. “De artsen en specialisten beantwoordden mijn vragen wel correct, maar een echograaf vertelde me bijvoorbeeld dat we ons niet zo veel zorgen hoefde te maken. Dit, terwijl de medische consensus toen al was dat zika hersenafwijkingen bij ongeboren baby’s veroorzaakte.”
Meldplicht
Op advies van de RIVM wordt er vanaf november een meldplicht ingesteld voor (Caribisch) Nederland. Dit geldt voor zwangere vrouwen; vrouwen die een abortus of miskraam hebben gehad; baby’s met congenitale aandoeningen; mensen die vier weken na de infectie in het ziekenhuis worden opgenomen en personen met het syndroom van Guillain-Barré, ontstaan vier weken na de zikavirusinfectie.
Geen besluit of advies
Op Curaçao lijkt de meldplicht niet haalbaar. Zwangere vrouwen worden namelijk niet per se getest. Bovendien lijkt de bestaande test niet altijd accuraat. “In sommige gevallen zijn we te laat of is het virus niet meer zichtbaar”, vertelt Steingrover van het ADC. “Daarom is er een test die afweerstoffen traceert. Vooral voor zwangere vrouwen zou dit een uitkomst zijn.” Maar, deze testmethode wordt niet vergoed. De SVB overlegt sinds juni over de test van 250 gulden, maar een besluit blijft uit.”
Ook een algemeen advies voor vrouwen is er nog niet. “We overleggen met kinderartsen, de GGD, SVB en gynaecologen, maar een officieel besluit of advies voor vrouwen met een kinderwens is er nu niet”, zegt Steingrover. Huisarts Charisse Calor raadt vrouwen momenteel af om zwanger te worden: “Er is nog te weinig bekend en ik denk dat het virus flink wordt onderschat.”
Meer dan waard
Op de vraag of Mesman met een zwangerschap had gewacht als ze eerder had geweten over het zikavirus, reageert ze met een duidelijk ‘nee’: ze had haar dochter voor geen goud willen missen. “De dreiging van zika heeft extra geld, stress en onzekerheid gekost, maar mijn dochter is het meer dan waard.”
Door Elisa Koek
‘