Discriminatie van Antilliaanse studenten gebeurt in de meeste gevallen zo subtiel, dat studenten bang zijn dat als ze het melden ze als ‘zeurder’ worden weggezet
AMSTERDAM – Caribisch Netwerk sprak deze maand met 56 Antilliaanse studenten van verschillende universiteiten en hbo-instellingen in Nederland. Het merendeel zegt ‘zich niet altijd thuis te voelen op hun opleiding’ en vanwege hun afkomst buitengesloten of anders te worden behandeld door docenten of medestudenten.
De 25-jarige Arubaans-Nederlandse Lincy Lutzow kijkt met gemengde gevoelens terug op haar studietijd in Leiden. “Tijdens mijn scriptie moesten we vertellen over onze thuissituatie. Maar toen ik aan de beurt was liet de docent me niet uitspreken en zei meteen: ‘je vader is zeker uit beeld, dat is vaker bij jullie.’ Ik vond dat heel heftig.” Lincy is niet de enige Antilliaanse student in Nederland met dergelijke ervaringen.
De Bonairiaanse UvA-student Alfy Vanwyngarden over haar ervaringen op de universiteit
Zeurders-imago
Discriminatie van Antilliaanse studenten gebeurt in de meeste gevallen zo subtiel, dat studenten bang zijn dat als ze het melden ze als ‘zeurder’ worden weggezet. “Ik hoorde van een andere student dat de docent racistische opmerkingen maakte als ik er niet was”, vertelt een 23-jarige Curaçaose student over haar tijd aan de Hogeschool van Amsterdam. “Toen de docent bij mijn naam aankwam op de presentielijst, zei hij op een sarcastische toon: ‘oh ja die met een kleur’. Hij zei ook een keer: ‘ik ga jou niet verder begeleiden want dat jij dit niet begrijpt ligt aan jou.’ En hij stond op en liep weg. Ik wilde er geen melding van maken want anders zou ik weer een klager zijn over discriminatie en ik wilde niet het zeurende meisje zijn.” Om die reden ook wilde deze student niet met haar naam in het artikel.
De Arubaanse Inez Blanca kampt ook met het zogenaamde ‘zeurdersimago’ en voelt zich daardoor vaak een ‘outsider’ aan de Universiteit van Amsterdam. “Toen ik in mijn bachelor zat, was ik samen met een ander meisje van de 150 studenten de enige met een kleur. Dat voelde vreemd. Vooral als ik tijdens de les onderwerpen als kolonialisme of racisme aanstipte, dan werd ik altijd weggezet als dat irritante meisje.”
Bij de presentatie van het eindrapport van de diversiteit commissie zaten er twee zalen vol belangstellenden – foto: Natasja Gibbs
Uitsluiting
Volgens de Commissie Diversiteit aan de UvA kunnen micro agressies, zoals negeren of beledigen onder het mom van een grap, heel erg kwetsend zijn en een blijvende indruk achterlaten op de manier waarop studenten hun universiteit beleven. Hetzelfde geldt volgens de onderzoekers als mensen worden aangesproken als de vertegenwoordiger van een bepaalde groep, zoals gebeurde bij de 27-jarige Curaçaose Gilles Winklaar. “Tijdens mijn bachelor in Maastricht moest ik elke keer aan medestudenten en docenten uitleggen waar ik vandaan kom en waar Curaçao ligt, best vermoeiend. Ook begonnen ze tegen mij vaak met van die Jandino interpretaties.”
Verandering
“Neem discriminatie en racisme serieus en stel voorvallen van uitsluiting expliciet aan de kaak”, schrijft de Commissie Diversiteit van de UvA in haar eindrapport. Om dat voor elkaar te krijgen pleit de commissie voor een discriminatie meldpunt aan de universiteit.
Alle Antilliaanse studenten die voor dit artikel werden geïnterviewd zijn het eens met die aanbeveling, maar twijfelen of zo’n meldpunt wel effect gaat hebben. Lincy Lutzow maakte uiteindelijk bij een decaan melding van het vooroordeel van haar docent, maar veel gebeurde er daarna niet. “Ik merkte alleen dat er met mijn docent over was gesproken want ze gedroeg zich ineens afstandelijk naar mij, maar er kwam geen gesprek, geen excuses. Niets.”
Deze week deel twee: Antilliaanse studenten: ‘Wees eerlijk over slavenhandel
Door Natasja Gibbs