Zonder stroom en water in een huisje van golfplaten
Foto: Gijs van den Heuvel

Denice Boelen deelt op eigen initiatief spullen uit aan arme gezinnen – foto: Gijs van den Heuvel

KRALENDIJK – In de kunuku van Bonaire woont Jonchi Martis* met zijn gezin in een zelf gebouwd huisje van golfplaten. Hij heeft het gebouwd op een terrein van zijn stiefvader, maar die wil het in december 2017 terug hebben. Het huisje bestaat uit twee kleine ruimtes zonder muur of deur ertussen. Rechts de keuken en ‘badkamer’, links de slaapkamer. Bij elkaar is het zo’n 10 vierkante meter.

De familie Martis heeft geen stroom en water. “Ik had een generator, maar die is kapot.” De badkamer bestaat uit een wc-pot, maar die heeft geen functie, want er is geen stromend water. Jonchi koopt voor 40 dollar een watertank, waaraan hij een frisdrankfles zonder bodem heeft bevestigd, zodat er een soort kraan ontstaat.

Een reportage door Gijs van den Heuvel

Foto: Gijs van den Heuvel

Vijf gezinsleden op één slaapkamer – foto: Gijs van den Heuvel

De slaapkamer bestaat uit twee tegen elkaar geschoven bedden waarop het hele gezin slaapt: man, vrouw en drie kinderen tussen 3 maanden en vijf jaar. “We slapen met de ramen open. Dan wordt het wel lekker fris. Maar als het regent, zoals afgelopen nacht, dan worden we nat en moeten de ramen dicht.”

De familie Martis krijgt af en toe wat spullen toegestopt van Denice Boelen. Zij doet dat voor veel arme mensen op het eiland. “Ik ben zelf opgegroeid met armoede.” In haar huis is een kamer volgestouwd met spullen die ze uitdeelt als ze hoort dat mensen het nodig hebben. “Iedereen kent me, ook van de kerk, dus ik krijg veel spullen die mensen niet meer nodig hebben. Ik weet precies wat er in welke zak zit en welke maat de kleren zijn.” Boelen koopt ook brood, kaas en sap van haar gespaarde FunMiles.

Geen baan
Jonchi vertelt dat hij zijn baan is kwijtgeraakt toen hij twee maanden celstraf moest uitzitten voor een vechtpartij. “Ik ben kapper en heb een loodgietersdiploma. Maar ik krijg geen baan. Ze zeggen dat ze me niet nodig hebben.” Hij verdient tussen de 50 en 200 dollar per maand: “Met kerstmis, carnaval en de regatta, dan krijg ik klanten. Maar met de regatta valt het ook tegen, mensen gaan dan zwemmen en laten hun haar niet doen.”

De krappe keuken van familie Martis - foto: Gijs van den Heuvel

De krappe keuken van familie Martis – foto: Gijs van den Heuvel

Het geld dat hij verdient gaat eerst naar eten voor de kinderen: “Die hebben het nodig om te kunnen leren. Zelf eet ik soms alleen twee stukjes brood, want je moet toch iets eten als je wilt slapen.” Sinds twee maanden krijgt hij ook kinderbijslag, 40 dollar er kind. “Maar dat is niet genoeg om een maand eten van de te kopen.” Geld moet er ook zijn voor benzine om de kinderen naar school te kunnen brengen.

Verborgen armoede
Volgens Boelen blijft veel armoede verborgen. “Als je alleen op de grote wegen rijdt dan zie je het niet. Je moet de binnenwegen opgaan, dan kom je veel armoede tegen.” Volgens Boelen is het probleem veel groter dan wordt gedacht.

Jonchi blijft hopen op een betere toekomst: “Ik hoop dat ik een baan kan krijgen, zodat ik beter voor mijn kinderen kan zorgen.” Maar goed ook, want Boelen zorgt niet voor mensen die niet willen werken: “Dan zeg ik, tot hier en niet verder.”

 

* Gefingeerde naam

Door Gijs van den Heuvel