Directeur Mart van Bracht van organisator TNO Energy bij de opening van de conferentie – foto: Gijs van den Heuvel
KRALENDIJK – Bonaire lijkt te schreeuwen om maatregelen voor de bescherming van de natuur en de kust in het bijzonder. Dinsdag begon de vierdaagse conferentie ‘Coastal Dynamics and ecosystem change: Caribbean, Quo Vadis?’, georganiseerd door onderzoeksinstituut TNO. Wetenschappers uit vijftien landen spreken over de effecten van klimaatverandering en menselijk ingrijpen op de kusten in het Caribisch gebied.
Gezaghebber Edison Rijna van Bonaire haakte aan bij de vraag in de titel van de conferentie: Quo Vadis, waar gaan we naartoe? “Ik ben benieuwd naar het antwoord waar u mee komt, zodat we ons altijd veranderende ecosysteem kunnen behouden.”
Een reportage door Gijs van den Heuvel
Orkaan Matthew
Ook Rijksvertegenwoordiger Gilbert Isabella wil graag horen welke maatregelen genomen kunnen worden: “We waren twee weken geleden blij te ontsnappen aan orkaan Matthew, maar kregen alsnog de golven die aanzienlijke materiële schade toebrachten aan onze gebouwen en stranden.” Er is nog veel onbekend over de ecosystemen, zegt hij. “Ik hoop dat u antwoorden kunt vinden, zodat wij de juiste beslissingen kunnen nemen.”
Op een publieke bijeenkomst maandagavond was dezelfde oproep te horen van directeur Maurice Adriaens van Tourism Corporation Bonaire. “Geef ons de oplossingen en wij voeren ze uit.” Adriaens kreeg applaus van het publiek voor het ‘blue bottle’ plan. Dat zijn blauwe flesjes die met kraanwater bijgevuld kunnen worden op aangegeven plaatsen verspreid over het eiland.
Een orkaan kan het eiland 20 jaar terug werpen, aldus Adriaens. “De voorspelling is dat we meer orkanen krijgen die ook bij ons langs komen.” De gevolgen die een orkaan kan hebben is ook voor het toerisme een zorg: “Want wat ga je de toeristen dan aanbieden?”
Rioleringssysteem
Willem en Ilona Engelsen, die een appartement hebben op Bonaire, zijn nog niet helemaal overtuigd dat Bonaire alles doet wat mogelijk is. “We hebben dan nu een rioleringssysteem, maar dat project werd zo vreselijk duur dat in plaats van alle percelen tot 100 meter of 250 meter van de kust dit nu alleen is uitgevoerd voor percelen direct aan de kust. We gaan er maar vanuit dat het een opgaande lijn is.”
Enkele tientallen mensen kwamen naar het openbare evenement op maandag – foto : Gijs van den Heuvel
Ook voor archeologen betekent de aftakeling van de kust een groot risico. Archeologe Corinne Hofman van de Universiteit van Leiden doet onderzoek in heel het Caribisch gebied. Zij vertelt dat vindplaatsen verdwijnen, zoals na orkaan Dean op St. Lucia. De conferentie is volgens haar belangrijk voor de bewustwording, die moet uitmonden in wetgeving om cultureel erfgoed te bewaren.
Plastic
In een gloedvol betoog pleitte natuurambassadeur Julia Marisol Martinus van de Junior Rangers van Stinapa voor meer milieubewustzijn. “Er spoelt elke dag plastic aan op onze oostkust, de mangrovebossen waren in de tijd van mijn opa veel groter en de bevolking groeit. We moeten ervoor zorgen dat er duurzame oplossingen komen. Ik word op school soms uitgelachen als ik omloop om iets netjes weg te gooien in plaats van op straat te gooien. Dat kan me niet schelen, maar die mentaliteit bij onze jeugd moet veranderen en dat kan alleen door educatie.”
Door Gijs van den Heuvel