KRALENDIJK – Bij de milieustraat in de wijk Amboina werd vrijdagochtend de aftrap gegeven van een grote schoonmaakcampagne. Doel van die campagne is onder meer om de verspreiding van zika tegen te gaan.
‘s Nachts heeft het flink geregend. Er liggen grote plassen op het pleintje waar buurtbewoners hun afval gescheiden kunnen inleveren. Nog even het regenseizoen breekt echt aan. En daarom begint het Openbaar Lichaam Bonaire nu met een grote schoonmaak van de wijken. Want regen betekent muggen, en die verspreiden ziektes: dengue, chikungunya en zika.
Schoonmaak
“‘Bonaire schoon en gezond’”, heet de actie”, zo legt Alcira Janga-Jansen, hoofd van de afdeling publieke gezondheidszorg uit. “En dat betekent allereerst dat risicoplaatsen voor verspreiding van ziektes, in kaart worden gebracht: illegale vuilstortplaatsen, autowrakken. Dat zijn allemaal plekken waar mogelijk broedplaatsen voor de Aedes aegypti kunnen ontstaan.” Ook worden tuinen gecontroleerd, en waar nodig schoongemaakt.
Vuilnisophaaldienst Selibon, partner in de schoonmaakactie, komt autowrakken en ander grof vuil gratis ophalen.
Joey van Slobbe, beleidsadviseur infectieziektebestrijding bij de afdeling publieke gezondheidszorg, legt uit: “De Aedes aegypti met zijn zwart-wit gestreepte pootjes, is graag in de buurt van mensen. Broeden doet ie in stilstaand, schoon water. Een emmer en wat regenwater, meer heeft de mug niet nodig om zich te verspreiden. Dus vormt alles waar water in kan blijven staan – bekertjes, plantenschotels, foam bakjes –, een potentiële broedplaats. Iedereen zou ten minste één keer per week zijn tuin moeten controleren.”
Ook de dienst vector controle gaat de komende tijd huis-aan-huis inspecties houden. Van Slobbe: “We kijken speciaal naar grote vaten waar regenwater in wordt opgevangen. Dat soort ‘drums’ kunnen we ‘muggendicht’ maken.”
Spuiten
Spuiten gebeurt beperkt, aldus Van Slobbe: “Dat doen we alleen als in een bepaald gebied in korte tijd veel mensen zijn geïnfecteerd. Maar spuiten heeft hier weinig effect. Zo’n druppeltje bestrijdingsmiddel moet een mug raken, dat gebeurt nauwelijks als het waait.
Op Bonaire zijn tot nu toe twintig gevallen van zika geregistreerd. “Dat is weinig, maar”, zegt Van Slobbe meteen, “er is moeilijk iets van te zeggen. De symptomen van zika zijn lang niet zo heftig als van chikungunya of dengue. Veel mensen hebben helemaal geen ziekteverschijnselen.”
Toch is er grote angst voor zika, omdat er sterke aanwijzingen zijn dat het virus schadelijk is voor ongeboren kinderen. Daarom heeft de Bonairiaanse overheid speciaal beleid voor risicogroepen: zwangere vrouwen kunnen bijvoorbeeld extra inspecties van hun tuin aanvragen.
Ook komt er – voor alle zes de eilanden van de voormalige Nederlandse Antillen – hulp vanuit Nederland. Van het Rijksinstituut voor volksgezondheid en milieu (RIVM). Marieta Braks van het RIVM is vrijdagochtend ook in Amboina. Ze is op Bonaire om te kijken waar het eiland ondersteuning kan gebruiken. “Op Bonaire heeft men jarenlange ervaring met muggenbestrijding. Wij kunnen trainingen bieden en extra financiële steun, zodat bijvoorbeeld die autowrakken niet alleen uit de tuinen gehaald worden, maar ook van het eiland worden verwijderd.”
Ze heeft een toer over het eiland gemaakt. Haar indruk? “Op het oog is Bonaire behoorlijk schoon.”
Bewustwording
Dat zou kunnen komen doordat woningstichting FCB, al langer bezig met opruimacties in de wijken. Afgelopen maanden onder meer in Noord Salinja en Antriol. Robert Statie, wijkinspecteur van de FCB: “Toen we daar net mee begonnen, begreep niet iedereen waarom dat nodig was. Maar huurders van ons zijn volgens hun contract verplicht hun huis en tuin netjes te houden. Dat opgeruimde tuinen ook beter zijn voor de gezondheid, dat moet je blijven uitleggen. Het is een continue proces van bewustwording.”
Door Janita Monna