Bij de jongsten begint Spaltman een ritme waarop de leerlingen een voor een gaan meespelen – foto: Elisa Koek
WILLEMSTAD – Tientallen kinderen en jongeren rennen druk het schoolplein over van de Alablanca school: voetballend, rappend, en springend vliegen zij alle kanten op. Het lijkt een hele klus om deze groep het komende uur samen ritmes te laten spelen, helemaal zonder te spreken.
Toch lukt het. Via World Music Box krijgt Matthijs Spaltman de kinderen binnen enkele minuten muisstil. Althans, wat betreft hun mond, want met hun handen krijgen ze flink wat geluid uit de muziekkistjes.
World Music Music is in 2003 opgericht en bevindt zich Zuid-Afrika, Zuid-Amerika, Europa en op Curaçao. Het doel van de workshop is muziek te maken zonder instructies, woorden of voorbereiding.
Speciaal onderwijs
De Alablanca School in Barber is een school voor LOM, ZMLK en MLK leerlingen. De kinderen hebben vaak leer- of gedragsproblemen en regulier onderwijs heeft hier weinig plek voor. Vooral de ZMLK-afdeling gaat uit van een zeer praktische benadering. “We proberen hen zo veel mogelijk zelf te laten doen, omdat de leerlingen vaak denken dat ze weinig kunnen. Door hen op een andere, meer praktische manier dingen te leren, merken ze dat ze meer kunnen dan ze denken”, zegt lerares Gisela Haynes-Koenraad.
Spaltman geeft wekelijks een workshop op de school en, ondanks dat de leerlingen een korte concentratiespan hebben, lukt het hen tijdens de workshops om zich te concentreren. “Het is meer dan even tokkelen”, zegt Haynes-Koenraad. “Je merkt dat het effect heeft en de leerlingen rustiger zijn na afloop.”
Agressiviteit
Spaltman geeft de workshops nu meer dan vijf jaar en heeft behoorlijk wat meegemaakt. “Ja, het is weleens voorgekomen dat ik een doosje naar mijn hoofd geslingerd kreeg”, vertelt hij. “Ik heb te maken met agressiviteit of kinderen die niet meekomen, maar uiteindelijk werkt het toch.” Meestal weet hij van tevoren een beetje wat hij kan verwachten en is voorbereid op eventueel wangedrag. “In een gevangenis kan ik ander gedrag verwachten dan tijdens een workshop voor een bedrijf of op een school. Daar speel ik op in en soms laat ik alles varen en laat de leerlingen gewoon even goed rammen op de kistjes.”
Hij vertelt dat het op de Alablanca School ook wennen was. Tijdens de eerste workshop, was de concentratie na maximaal tien minuten weg. “Dat gaat stap voor stap, maar na een paar maanden hielden ze het de hele workshop vol.” Ook Spaltman richt zich vaak op het zelfvertrouwen en probeert hen zo uit hun tent te lokken. “Ik plaats bijvoorbeeld de stilste leerling van de klas in het midden van de groep. Hij mag dan een ritme maken waarop anderen anticiperen. Je ziet die kinderen dan echt loskomen.”
Dagelijks leven
Luisteren en respect zijn sleutelwoorden tijdens de workshops. Bij de jongsten begint Matthijs een ritme waarop de leerlingen een voor een gaan meespelen. In het begin gaat dit nog wat rumoerig, maar naarmate de stokjes verder de kring doorgaan, is er een standvastig ritme te horen en praat niemand meer. Bij ouderen scholieren gebruikt Spaltman kringbenadering: een persoon bepaalt het ritme en anderen doen mee.
Door de workshop leren de leerlingen naar elkaar te luisteren, elkaar niet te overschreeuwen en dus respect te hebben voor elkaar. “Dingen die ook belangrijk zijn in het dagelijks leven”, zegt Spaltman. “Soms is dat makkelijker voor elkaar te krijgen via muziek dan op een andere manier.”
Door Elisa Koek