Het overtuigende ‘nee’ bij het referendum van december 2015 bevestigde ook al dat inwoners van Bonaire niet tevreden zijn over de invulling van de band met Nederland sinds 10.10.10. – Foto: Janita Monna
KRALENDIJK – “Er wonen te veel Nederlanders op Bonaire.” Dat vindt bijna driekwart van de Bonairiaanse bevolking. Ook de groep buitenlanders op het eiland is volgens dezelfde groep te groot. Dit zijn enkele van de uitkomsten uit het opinieonderzoek naar politiek en bestuur van het Koninklijk Instituut voor Taal- Land- en Volkenkunde (KITLV).
Het onderzoek werd in het najaar van 2015 op alle zes de eilanden van de voormalige Antillen gehouden. Donderdagavond presenteerde onderzoeker Wouter Veenendaal de resultaten op Bonaire. Als locatie was gekozen voor de ruime zaal van Jeugdhuis Jong Bonaire. Maar die bleef die avond vrijwel leeg.
Geen verrassing
De cijfers laten zien dat meer dan de helft van de mensen de situatie op Bonaire slechter vindt dan ten tijde van de Nederlandse Antillen. Die uitkomst is geen verrassing. Want dat voor velen de nieuwe status van openbaar lichaam op een teleurstelling is uitgelopen, bleek al uit het Evaluatierapport van Commissie Spies. Ook het overtuigende ‘nee’ bij het referendum van december 2015 bevestigde dat inwoners van Bonaire niet tevreden zijn over de invulling van de band met Nederland sinds 10.10.10.
Geen duidelijk alternatief
Toch laat het onderzoek van Veenendaal zien dat mensen geen duidelijk alternatief voor de status van het openbaar lichaam weten. Zou men nu opnieuw de keuze hebben, dan zou 40 procent van de ondervraagden kiezen voor de huidige structuur, ruim 20 procent zou het liefst autonoom land binnen het Koninkrijk worden. Bijna een kwart van de mensen wil graag terug naar de Nederlandse Antillen. Over 25 jaar ziet 27 procent van de mensen Bonaire nog altijd als openbaar lichaam, al is er ook grote groep die geen antwoord kan geven op deze vraag.
Teveel Nederlanders en buitenlanders
Meer dan 70 procent van de geënquêteerden vindt dat er te veel Nederlanders op het eiland wonen. Een verklaring hiervoor kan zijn dat vooral Bonaire sinds 10.10.10 een grote immigratiegolf heeft gekend, aldus Veenendaal, die daaraan toevoegt dat niet alleen Bonairianen die mening hebben. Ook Nederlanders die al langer op het eiland wonen zouden liever minder landgenoten zien.
Over de aanwezigheid van andere buitenlanders is men op Bonaire evenmin te spreken: ruim 80 procent vindt dat er te veel buitenlanders op het eiland wonen.
Nederland slecht geïntegreerd
Over de relatie met Nederland is meer dan de helft van de mensen op Bonaire ontevreden. Kennis van de lokale cultuur bij Nederlandse politici schatten de meeste Bonairianen laag tot zeer laag in. Veenendaal: “Juist op de BES-eilanden, die sinds 2010 als openbare lichamen in het Nederlandse staatsbestel zijn geïntegreerd, is de perceptie dat Nederlandse politici weinig kennis hebben over de eilandcultuur het sterkst.”
Maar ook het vertrouwen in de lokale politiek is mager. Politieke partijen zouden te veel op elkaar lijken, en lokale politici zouden meer handelen in hun eigen belang dan in dat van het volk, is de mening van een ruime meerderheid van de ondervraagden.
Op Bonaire werkten 407 mensen mee aan het onderzoek. Onder hen een relatief grote groep in de leeftijd van 46 en ouder. Maar weinig jongeren deden mee aan het onderzoek. Het KITLV werkte op het eiland samen met de University of Curaçao, afdeling Bonaire.
Door Janita Monna