Leegstand in het centrum is niet goed voor de promotie van het eiland – foto: Janita Monna
KRALENDIJK – “Er wordt veel gepraat”, zegt Dick ter Burg, “heel veel gepraat. Maar als we willen dat Bonaire zich economisch ontwikkelt, hebben we nu concrete actie nodig.” De directeur van de Kamer van Koophandel laat er geen misverstand over bestaan. “Bonaire heeft goeie kaarten om er iets moois van te maken, maar daar moeten we hard aan werken.”
De Kamer van Koophandel heeft als wettelijke taak het Bestuurscollege gevraagd en ongevraagd van advies te voorzien. Ter Burg adviseert: overheid, kom met een Strategisch Masterplan. “Zo’n plan is nodig om de koers te bepalen. Onder het vorige college is het er niet gekomen. Het nieuwe college heeft drie speerpunten benoemd: economische ontwikkeling, armoedebestrijding en verbetering van de kinderrechten. Daar is iedereen voor. De vraag is alleen: hóe ga je dat realiseren?”
Feiten
Voor groei van de economie zijn investeerders nodig, aldus Ter Burg. “Er komt een ‘Trade and Investment Board’, die nieuwe investeerders op weg helpt. We gaan ook een ‘Cost of Doing Business-onderzoek’ uitvoeren. Dat moet uitwijzen hoe gunstig het belastingstelsel is, hoeveel moeite het kost om vergunningen te krijgen. Iedereen roept wel dat ondernemen hier duur is, maar is dat zo, en hoe duur is het in vergelijking tot andere eilanden? We hebben feiten nodig. Geruchten, halve waarheden en aannames zijn niet bevorderlijk voor het vertrouwen van mogelijke investeerders.”
Om dat vertrouwen te winnen is bovendien transparantie van de overheid nodig, zegt Ter Burg. “Ook voor de economie van het eiland is het bijvoorbeeld belangrijk dat het Bestuurscollege duidelijk maakt wat er met de uitslag van het referendum gebeurt: Komt er na het ‘nee’ van december, een tweede referendum? Zo niet, wat gaat er wel gebeuren?”
Bonaire heeft een Toeristisch Masterplan nodig – foto: Janita Monna
Masterplan
Bonaire moet ‘geen stuurloos bootje worden, dat ronddobbert en maar ziet waar de wind het naartoe blaast’. “De motor van onze economie is toerisme. Dus is het ook noodzakelijk dat er een Toeristisch Masterplan komt. Dat zorgt ervoor dat je niet achter de feiten aanloopt, maar controle houdt: hoeveel toeristen wil je, wat voor soort? Duikers, cruisetoeristen, de ‘high end’ toerist?
Hoe onderscheid je je als eiland in de regio? Iedereen kijkt nu met angstige ogen naar Cuba. We moeten zorgen dat we morgen niet voorbij gestreefd zijn.”
Leegstand in het centrum van Kralendijk, doet de promotie van Bonaire daarbij geen goed. “Het centrum is het visitekaartje van het eiland.” Maar naar de oorzaak van die leegstand kan hij slechts gissen. “Het is niet alleen een Bonairiaans probleem, wereldwijd staan winkelpanden leeg, ook in Nederland en op Curaçao. Mensen kopen vaker via internet.”
Wel is het wenselijk dat Bonaires economie minder afhankelijk wordt van toerisme. “Het is goed dat nu ook de agrarische sector meer ontwikkeld wordt, en er, bijvoorbeeld met een vestiging van het kennisinstituut TNO, meer kennis en kunde naar het eiland komt.”
Bij de Kamer van Koophandel staan ruim 3.400 ondernemingen en instellingen als actief ingeschreven. Een zeer groot deel van die ondernemers is van Antilliaanse komaf, maar uiteindelijk, vindt Ter Burg, ‘gaat het niet om waar kom je vandaan, maar wat kun je doen om het eiland vooruit te helpen’. “Gezamenlijk vertrouwen is nodig om tot economische ontwikkeling te komen.”
Nederland
Nederland is belangrijk voor de economie van het eiland, aldus Ter Burg: “Investeerders zien bijvoorbeeld de Nederlandse wetgeving als betrouwbaar. Daarbij is er in Nederland enorm veel kennis, daar kan Bonaire van profiteren. Alleen aan de communicatie schort het nog wel eens, ook daar moeten we hard aan werken.”
Door Janita Monna