Kinderen zonder verblijfsvergunning volgen soms jaren geen onderwijs – foto: Elisa Koek
WILLEMSTAD – “Ik heb alles geprobeerd, maar niemand wil tekenen voor mijn dochter en mij”, vertelt de Jamaicaanse Annet Riley. De laatste jaren verbleef ze af en aan op Curaçao, maar een verblijfsvergunning krijgt ze niet. Ook haar dochter, die geboren is op Curaçao, krijgt geen legale status. De vader erkent haar namelijk niet.
Veel migrantenkinderen vallen tussen wal en schip. Sommige worden geboren op Curaçao of verblijven er jarenlang, maar zijn illegaal. Hierdoor kunnen ze vaak niet naar school en missen onderwijs en vorming.
Riley’s dochter woont inmiddels in Jamaica. Omdat ze hier geen verblijfsvergunning kreeg, is ze verhuisd naar haar moeders land van herkomst. Riley gaf het echter niet meteen op en bleef de laatste jaren teruggaan naar Curaçao in de hoop een leven op te bouwen voor haar gezin. “Ik hoopte dat iemand voor me zou tekenen en heb van alles geprobeerd. Nu geef ik het op.”
De omstandigheden van Riley hebben ook niet geholpen: de laatste twee jaar woonde zij op de stoep van een huis. Ze douchte zich met de tuinslang en mocht soms gebruik maken van de badkamer. “Het was niet makkelijk, maar ik ben een vechter en geef niet snel op. Als je een nieuw bestaan wil opbouwen, moet je ervoor gaan, maar het is me niet gegund. Mijn dochter heeft me nodig.”
Weinig rechten
Er zijn veel meer vrouwen zoals Riley: ze hopen op een betere toekomst en bouwen op Curaçao een leven op. De kinderen die hieruit voortkomen, hebben helaas vaak weinig rechten. “Ze hebben geen recht op onderwijs of ziektekostenvergoeding”, vertelt Agnes Cobelens die dergelijke gezinnen vaak helpt. “Soms heeft de moeder wel een vergunning, maar geen recht op gezinshereniging. De kinderen blijven dan illegaal op Curaçao of ze gaan naar het land van hun moeder dat ze niet kennen en zien hun moeder jaren niet.”
Geen diploma dus geen onderwijs
Directeur van de Prins Bernhardschool Bentley Leonora is goed op de hoogte van dit probleem. Hij heeft moeders ontmoet die hun kinderen tien jaar niet hebben gezien, omdat het kind geen legale status had. “Dat hoort niet en is tegen de wetten van de natuur.” Als het kind wel naar Curaçao komt, volgt het vaak jarenlang geen onderwijs, omdat de meeste scholen kinderen zonder papieren weigeren. Uiteindelijk kan iemand zonder verblijfsvergunning ook geen diploma krijgen. “Veel scholen zijn bang”, vertelt Leonora. “Maar als een kind uiteindelijk wel papieren krijgt en nooit onderwijs heeft gevolgd, is er echt een probleem. Daarom vragen wij niet naar papieren of taal, tenslotte zijn we eigenlijk allemaal migranten.”
Op de Prins Bernhardschool is ongeveer de helft van de kinderen migrant. De laatste tijd hebben ze meer Venezolaanse kinderen door de crisis in dat land. Daarentegen gaat het beter in Colombia en merken ze dat ook meteen in de klassen.
Toekomstperspectief
Dat de kinderen geen Papiaments of Nederlands spreken is volgens Leonora geen probleem: in het begin is het handen en voetenwerk, maar het komt vanzelf. “Er zitten fantastisch slimme en talentvolle kinderen tussen en die verdienen een kans. Sterker nog, je voorkomt problemen door hen op te leiden. Kinderen of jongeren zonder toekomstperspectief kunnen een last worden voor de hele maatschappij.”
Door Elisa Koek