Mimi Smit bezoekt haar man elke dag in Kas Hugenholtz – foto: Anneke Polak
WILLEMSTAD – Eddy lacht zijn tanden bloot als zijn vrouw aan komt lopen. “Hij heeft een goede dag geloof ik”, zegt Mimi Smit. Ze straalt. Het is elke dag afwachten wanneer zij naar Kas Hugenholtz gaat, een tehuis voor mensen die lijden aan dementie. “Ik denk niet dat hij meekrijgt dat het kerst is.”
Thuis in Grote Berg heeft Mimi het gezellig gemaakt. In de voortuin hangen kerstballen in de boom, de vensterbank is versierd en binnen staat een volgehangen kerstboom. “Ik moet het nu zelf gezellig maken.” Sinds vorig jaar woont haar man bij Kas Hugenholtz, want Mimi kon de situatie niet meer aan. “Dementie gaat heel langzaam. Toen de psycholoog bij ons thuis kwam, zat hij al in de vijfde fase. Tot die tijd heb je niet echt door dat er wat aan de hand is.”
Een reportage door Anneke Polak
Het werd wel duidelijk toen Eddy haar het huis uit stuurde omdat hij haar niet herkende. “Dan moest ik gewoon gaan wandelen en later terugkomen, kijken of de knop weer om was en of ik weer geaccepteerd werd.” Eddy verstopte van alles, zoals de autosleutel. “Die legde ik onder mijn kussen ’s nachts, zodat ik de volgende dag de deur nog uit kon.”
Gevreesde ziekte
Dementie is na kanker de meest gevreesde ziekte. Niet onterecht, zegt directrice Jet Thoonen van Kas Hugenholtz. “Genezing is er niet. Het is een ziekte met een grillig verloop.” In het tehuis wonen 68 mensen, in de dagopvang komen nog eens tien mensen, maar Curaçao kent zo’n twee- tot drieduizend dementerenden. “Pas als de situatie thuis niet langer kan, komt permanente opvang om de hoek kijken.” Ook bij Hamiëd, Habaai en Betesda wonen dementerenden, ongeveer 250 in totaal. “Een speld in een hooiberg.”
Taboe
Op Curaçao is dementie nog altijd een taboe, stelt Thoonen. “Het is niet makkelijk om naar de huisarts te gaan en te zeggen dat je partner vergeetachtig is. Vaak zal de patiënt ook naar de ander wijzen.” De diagnose dementie komt vaak laat: “Dat komt omdat er niet optimaal wordt samengewerkt, maar ook door onbekendheid met de ziekte. Vergeetachtig zijn we allemaal wel eens, maar wij krijgen dan een signaal. Dan denk je: Heb ik het strijkijzer nu wel of niet uitgedaan? Dat signaal krijgt iemand met dementie niet.”
Voor dementie is vooralsnog geen geneesmiddel gevonden – foto: Anneke Polak
Het zorgen voor een chronisch zieke is een baan waar je niet voor kiest, vertelt de directrice, die bij Kas Hugenholtz ziet hoe moeilijk familie het met de nieuwe situatie heeft. “De zorgen en het verdriet dat je afscheid moet nemen van wie iemand was, dat is heel zwaar. De relatie wordt anders met je vader, moeder of partner die aan dementie lijdt. De ziekte heeft grip op wie je bent en er komt een ander persoon naar voren. Niet iedereen kan die nieuwe situatie aan. Mensen als Mimi die elke dag komen zijn uitzonderingen. Zij zijn wel de kersjes op de taart.”
Een paar maanden terug kreeg Eddy er een hartprobleem bij. “Nu zie ik de blijdschap niet meer zo in zijn gezicht als ik kom, die was er nog wel toen ik eenmaal per week kwam”, zegt Mimi. De angst voor dementie is ook bij haar aanwezig. “Van de afgelopen vier tot vijf jaar weet Eddy niets meer, en het gaat steeds verder terug. Ik heb mijn zoon gezegd dat hij mij ook in de gaten moet houden. Hij belt me elke dag op om te kijken of ik me kan herinneren wat ik die dag gedaan heb.”
Door Anneke Polak