Een graffiti piece in Zwolle herinnert aan de tijd dat Holtenbroek een beruchte wijk was – foto: Pieter Hofmann
ZWOLLE – De Zwolse wijk Holtenbroek staat bekend als probleembuurt. Door strenge veiligheidsmaatregelen gaat de buurt nu vooruit. Toch is er ook kritiek op politieoptredens.
Duizenden Antillianen gaan in de jaren ’80 naar Nederland, onder meer naar Zwolle. Daar belanden velen in de dan al sociaaleconomisch zwakke wijk Holtenbroek.
Een reportage van Pieter Hofmann
Dat valt sommigen zwaar. Relatief veel jongeren, zonder werk of opleiding, raken op het criminele pad. Onder hen zijn Antillianen oververtegenwoordigd.
Holtenbroek verloedert en wordt spottend ‘Holtenbronx’ genoemd. Jongerenwerker Andy Kirchner: “Het was een kweekvijver voor kleine crimineeltjes en een vluchthaven voor grotere criminelen uit de Randstad die de luwte opzochten.”
Maatregelen
Wijkagent Ronald Bakker: “Er waren twee criminele groepen, een Curaçaose en een gemengde met Bonairianen en Curaçaoënaars. Ze streden om drugshandel. Dat mondde uit in onderlinge vetes.”
Na meerdere drugsrelateerde geweldsincidenten grijpt de gemeente in april 2014 in. Er komt een samenscholingsverbod, en cameratoezicht in de Buxtehudestraat. Ook kan de politie preventief fouilleren. Violet Roosberg, woonachtig in het aangewezen risicogebied: “Eigenlijk voelde dat veilig. Er werd écht ingegrepen.”
De gemeente stelt ook een buurthuis ter beschikking voor maatschappelijke instellingen.
Staande houden
De veiligheidsmaatregelen schieten hun doel dikwijls voorbij, vindt buurtbewoner Sendley Roosberg. Hij wordt meermaals aangehouden. “Ik moest mijn raam omlaag doen, motor uit. Een politieagent scheen met een zaklamp op mijn achterbank. Hij vroeg waar ik vandaan kwam en naartoe ging. Ik antwoordde normaal. Geen zin in ruzie.”
Een volgende keer wordt Sendley bij thuiskomst in zijn tuin staande gehouden, een andere keer als hij door de buurt fietst. Nu reageert hij wel geïrriteerd. Een agente dreigt direct hem te arresteren, maar het loopt met een sisser af.
Selectief fouilleren
Politieagenten gaan volgens Sendley selectief om met hun bevoegdheden. “Ik heb het nooit gezien dat ze dit met witte mensen doen, behalve als ze dronken zijn of vechten.”
Sendley: “De politie controleert te vaak op Antillianen die gewoon gezellig bij elkaar staan, met domino en een biertje, dat geeft een slechte naam. Dat voelt slecht: je loopt langs en ziet Antillianen met politie.”
Bakker: “Meestal waren het gecoördineerde acties met duidelijke briefing qua gedrag. Voor zover ik gezien heb, waren collega’s correct.”
Wijkagent Ronald Bakker van de Zwolse politie – foto: Pieter Hofmann
Speelt uiterlijk een rol bij staande houden? Bakker: “Dat is een ingewikkeld psychologisch proces. In die situaties spelen heel veel factoren een rol. Of huidskleur er een van is? Dat zou kunnen. Al is de kans in een gekleurde wijk groter dat een gekleurd persoon gecontroleerd wordt.”
Veilig gevoel
Sendley voelt zich veilig in de buurt. “Ik ken iedereen. Soms hoor ik ‘s nachts weleens kogels. Het klinkt als vuurwerk, maar ik weet dat het pistolen zijn.”
Bang is hij niet. “Dat hoeft niet als je niets met ze te maken hebt. Je groet ze, meer niet. Die afstand hou je gewoon.”
Veiligheid verbeterd
Door de maatregelen is Holtenbroek is veiliger geworden. Buurtbewoonster Anaïs Roosberg: “Er was een flat bij de Palestrinalaan waar Antillianen rondhingen. Die zie je nu niet meer.” Sendley: “Daar was een schietpartij. Toen zijn ze bij het winkelcentrum gaan staan.”
Bij de schietpartij waren geen buurtbewoners betrokken. Amokmakers kwamen wel vaker van buiten de wijk of buiten Zwolle, bevestigt ook Bakker. Lokaal of niet, beide probleemgroepen zijn inmiddels verdwenen. Bakker: “Als mensen nu ‘Holtenbronx’ horen, zeggen ze erachteraan: dat is niet meer zo. Het gaat goed, al is niet alles koek en ei.”
De veiligheidsmaatregelen duren nog twee jaar. Wim van Hattem, wijkmanager namens de gemeente: “We willen herhaling voorkomen, dus we stoppen niet meteen. We hebben aandacht voor de problemen en de oplossing ervan is een lang proces. Maar misschien kunnen de veiligheidsmaatregelen vanaf volgend jaar afgebouwd worden.”
Door Pieter Hofmann
Lees hier deel een en deel twee van de driedelige serie Zwolle