De hoorzitting in de conferentiezaal van Old Gin House hotel
ORANJESTAD — Het bestuurscollege in St. Eustatius blijft bij het standpunt dat de aanwijzing, waarbij het eiland door Nederland onder financieel en administratief toezicht werd gesteld, onterecht is opgelegd.
Dit bleek tijdens een hoorzitting, die gehouden werd in aanwezigheid van hoge ambtenaren van het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties BZK en van het College financieel toezicht Cft.
Gedeputeerden Reginald Zaandam en Astrid McKenzie-Tatem herhaalden voor het oog van een door de Nederlandse regering aangestelde adviesraad hun eerder ingenomen standpunt, waarin zij de op 10 juni door minister Ronald Plasterk gegeven instructie als ‘onwettig’ en ‘ontijdig’ omschrijven.
Behalve het Bestuurscollege, zijn ook Rijksvertegenwoordiger Gilbert Isabella, die een stuurgroep voorzit om het hervormingsproces op het eiland leiding te geven, en Cft secretaris Manus Twisk door de adviesraad gehoord.
Niet ontvankelijk
Volgens BZK is het College van Gedeputeerden niet ontvankelijk in deze zaak, omdat de aanwijzing omtrent het verscherpt toezicht aan de rijksvertegenwoordiger is gegeven, en de belangen van de gedeputeerden niet direct zijn geschaad.
Dit is tegen het zere been van gedeputeerde Astrid McKenzie, die stelde dat de aanwijzing wel degelijk direct aan het college is gericht. Bovendien moeten sinds de aanwijzing alle besluiten eerst aan de rijksvertegenwoordiger worden voorgelegd, waardoor de gedeputeerden rechtsreeks in hun belangen worden geschaad. Ook betwisten zij de legitimiteit van de instructie, daar deze in hun ogen op ‘arbitraire en subjectieve’ gronden is gebaseerd.
Het bestuurscollege wordt verweten dat het het begrotingstekort onverantwoord hoog heeft doen oplopen en dat de financiële administratie niet op orde is. Verder wordt het bestuur de maat genomen omdat er nogal wat incidenten zijn waarin het niet zo nauw genomen wordt met de normen van integriteit en goed bestuur.
Actieplan
Volgens minister Plasterk moet een actieplan met verbeterpunten op 1 januari 2018 zijn afgerond, maar de stuurgroep, die het plan moet opstellen, moet het tot nu toe zonder de aanwezigheid van Statia’s gedeputeerden doen. “De aanwijzing is onwettig en onze aanwezigheid zou betekenen dat wij de legitimiteit daarvan zouden erkennen”, zo laten Zaandam en McKenzie weten.
De gedeputeerden zeggen dat de stuurgroep niet erg behulpzaam en constructief is, maar als men zich tot het ministerie keert voor hulp en advies, wordt steevast weer naar de rijksvertegenwoordiger verwezen. Een commissie bestaande uit plaatselijke experts zou het bestuur helpen met het opstellen van de begroting en met de financiële rapportage.
Aftreden
Gezaghebber Gerald Berkel, die ook bij de hoorzitting aanwezig was, brak een lans voor de aanwijzing, die hij in een memo omschreef als ‘noodzakelijk’ om het eiland op het vereiste niveau te brengen waar het ‘transparantie, integriteit, efficiency en effectief bestuur’ betreft. Gedeputeerden en een meerderheid in de eilandsraad vinden dat de huidige coalitie van Progressive Labour Party (LP) en United People’s Coalition (PC) niet verantwoordelijk kan worden gehouden voor fouten, die zijn gemaakt door andere politieke combinaties.
Inmiddels hebben PLP leider Clyde van Putten en UPC voorzitter Derrick Simmons in ingezonden brieven in de media het aftreden van de gezaghebber geeïst. Als hoofd van het bestuurscollege houden beiden partijen hem mede verantwoordelijk voor de door BZK geconstateerde problemen.
Door John van Kerkhof