KRALENDIJK – Toen Shulaika Look vanuit Nederland vertrok om samen met haar vriendin op Bonaire te gaan wonen, zei haar broer: “Waarom maak je het jezelf zo moeilijk? Trouw toch met een man.” Maar Shulaika wist eigenlijk al van kinds af aan dat ze op vrouwen viel. Dat hield ze lang verborgen, maar sinds haar drieëntwintigste niet meer.
Samen met initiatiefnemer Judith Brekelmans en een aantal andere vrijwilligers is Shulaika actief voor de stichting EQ. Die zet zich in voor acceptatie van en tolerantie ten opzichte van lesbiennes, homo’s, biseksuelen en transgenders op Bonaire, de LHBT gemeenschap. Want op het eiland kunnen partners van gelijk geslacht weliswaar sinds oktober 2012 met elkaar trouwen, dat betekent niet dat homoseksualiteit geaccepteerd is.
Kerk en staat
Volgens Shulaika worden mensen op Bonaire zo ongeveer geboren met het idee dat homoseksualiteit fout is. Judith: “Het is een religieus eiland. Kerk en staat zijn in naam gescheiden, maar ieder nieuw gebouw wordt ingezegend, iedere vergadering geopend met een gebed. Ook docenten op school zijn vaak kerkelijk; voor jongeren die worstelen met hun geaardheid is het moeilijk om iemand te vinden met wie ze kunnen praten.”
Shulaika weet dat uit eigen ervaring. Ze ging op Bonaire naar de SGB. “Ik werd op school gepest, ze noemden me ‘macharo’, meisje dat op mannen lijkt. Dan vroeg ik me af: ‘Wat zien ze toch aan mij? En deed ik m’n best nog beter te verbergen dat ik op vrouwen viel.”
Met haar ouders sprak ze er niet over, binnen de kerk voelde ze zich steeds minder thuis. “De dominee kan heel vervelend doen. Ik ben zelf uiteindelijk uit de kerkelijke gemeenschap gestapt. Vrienden, je sociale leven raak je dan kwijt.”
Haar moeder reageerde laconiek toen ze uit de kast kwam: “Oh, oké, dan is dat zo.” Judith: “Als je het durft te bespreken met je ouders, dan weet je dat je sterk genoeg bent om ook een afwijzing aan te kunnen.”
Schijn van tolerantie
Beiden zien ze ook vaak dat mensen reageren met: ‘Prima dat je homo bent, als je je vriend of vriendin maar niet mee naar huis neemt, of als je maar mee blijft gaan naar de kerk.’ Dat wekt, zegt Judith wel ‘de schijn van tolerantie, maar waar het écht over gaat, daar wordt niet over gepraat’.
Als EQ zijn ze nu een half jaar actief. Onder meer met het organiseren van feestjes, daar komen zo’n 35 tot 40 mensen op af. Deze zomer vaardigde de stichting een van haar leden af voor de Koninkrijksboot tijdens de Amsterdamse Gay Pride.
Shulaika zou namens EQ graag voorlichting willen geven over homoseksualiteit op diezelfde SGB waar ze ooit werd gepest. Maar vooralsnog heeft de school de deuren niet geopend. “Misschien staat het niet op de prioriteitenlijst. Ik snap ook dat er andere problemen zijn die aandacht behoeven. Voor veel mensen is het een ‘minor issue’, die denken: ‘dat komt nog wel eens’. Maar voor je het weet ben je weer een generatie verder.”
Psychosociale problemen
Judith sprak met enkele kerkgenootschappen op het eiland. “Ik vertelde hoe mensen kunnen worstelen met gevoelens van homoseksualiteit. Dat ze kampen met psychosociale problemen. Dat sommigen zelfs rondlopen met zelfmoordplannen. Iemand van de Pinkstergemeente belde me na dat gesprek terug. Of dat echt waar was, van die zelfmoordgedachten, want dat kon niet de bedoeling zijn van het geloof. Dan ben ik bij dat ik iemand aan het denken heb gezet.”
Door Janita Monna