ORANJESTAD — Oppositiepartijen MEP en PDR zijn niet onder de indruk van het oordeel van de Raad van State over de aanwijzing aan gouverneur Fredis Refunjol vorig jaar. Regeringsfractie AVP daarentegen wil niet dat het oordeel in Nederland opzij wordt geschoven.
PDR-leider Andin Bikker noemt het advies van de RvS ten opzichte van het Koninklijk Besluit ‘mosterd na de maaltijd’. “Het KB had betrekking op de toetsing van de begroting van 2014 door het Cft, nadat Eman terugkwam op de afspraak van 3 juli 2014.”
“De toen onwillige Eman, die niets van het CFT wilde horen, is toch akkoord gegaan met een Cft voor meerdere begrotingsjaren”, vervolgt Bikker. “In de Landsverordening Caft is zowel toetsing door het Caft als een aanwijzingsbevoegdheid voor de Koninkrijksregering opgenomen.”
De juridische discussie of het KB nou wel of niet de juiste vorm van interventie was, of dat een Algemeen Maatregel van Rijksbestuur (AMvRB) gepaster zou zijn geweest is voor Bikker niet de issue. Hij vindt dat als het kabinet Eman ‘realistische begrotingen had ingediend en deugdelijk financieel beheer had gevoerd in plaats van verdubbeling van de staatsschuld’, er geen sprake zou zijn geweest van een KB of een opgedrongen Caft.
‘Nice guy’
Volgens MEP-leider Evelyn Wever-Croes verandert het oordeel van de Raad van State niets. “De RvS geeft geen oordeel over de essentie van het Koninklijk Besluit, maar slechts over de procedure die is bewandeld. Sterker nog, de RvS geeft de Koninkrijksregering een veeg uit de pan, want ze hadden geen ‘nice guy’ moeten spelen met Eman. Ze hadden gewoon een AMvRB moeten opleggen en de begroting ter vernietiging moeten aanbieden”, aldus Croes.
Het advies van de Raad van State heeft wel belang voor de toekomst, vindt de MEP-leider. “Omdat men in Den Haag voortaan rekening mee moet houden dat ‘nice guy’ spelen niet zomaar kan. Het Statuut stippelt exact uit wat je moet doen.” Volgens Croes had premier Eman bij Rutte en Plasterk ‘goed gelobbyd’ om in plaats van een AMvRB toezicht in de vorm van een landsverordening te krijgen. “Rutte en Plasterk zijn weer de ‘nice guy’ gaan spelen met Eman, ik vraag me af of het advies van de RvS in dit geval anders zou luiden.”
‘Fouten’
Volgens Rene Herdé, leider van regeringsfractie AVP, heeft de Nederlandse regering twee grote fouten gemaakt, namelijk de aanwijzing op zich, maar ook ‘het bewust tegenhouden’ van Kamervragen vanuit D66 en CDA aan de Raad van State voor advies over de legaliteit van de aanwijzing. Een derde fout zou volgens de fractieleider zijn om nu het advies van de RvS aan de kant te schuiven of te bagataliseren.
“Het zou een historische fout zijn om niet het advies aan te grijpen om met het aanwijzingenbeleid te stoppen en een dialoog te starten dat moet leiden tot concrete structurele oplossingen.” Bovendien waren de gevolgen van het Koninklijk Besluit vergaand voor Aruba. “De cijfers van de Centrale Bank laten zien wat vanaf het moment van de aanwijzing het met de economie is gebeurd.”
Ondertussen heeft minister Plasterk van Koninkrijksrelaties op Kamervragen naar aanleiding van het oordeel van de Raad van State gereageerd, met de mededeling dat de Rijksministerraad binnen haar kaders heeft gehandeld.
Door Ariën Rasmijn