‘Alleen voor vakantie terugkeren naar je land omdat een betere toekomst in het buitenland ligt’, stond tijdens eerder protest op het Wilhelminaplein van Venezolanen op een protestbord – foto: Anneke Polak
WILLEMSTAD – De angst voor economische vluchtelingen uit Venezuela lijkt vooralsnog groter dan het probleem. De kustwacht onderschepte dit jaar slechts één boot met negen opvarende illegalen voor de kust van Aruba. Harde cijfers van de immigratiedienst zijn er niet.
“Immigreren is voor de meeste Venezolanen helemaal geen optie, ze willen niet weg uit hun thuisland”, stelt de Venezolaan Antonio Rebolledo die al sinds 1983 op Curaçao woont. Hij ziet wel meer Venezolanen om zich heen op het eiland, maar de meeste mensen komen om te kijken of ze hier handel kunnen drijven. “Lukt het niet hier maar wel in Chili of Mexico, dan gaan ze daar heen.”
Kwaliteit van leven
Rebolledo ging tot 2013 elk jaar terug naar zijn geboorteland, om zijn vader en de rest van de familie te bezoeken. “Je ziet aan de kleding die men draagt en aan de auto’s op straat dat het armer is geworden. De mensen proberen hun werk te blijven doen, maar de kwaliteit van leven neemt af. Alles is politiek, zelfs de kleur van het uniform op het werk is politiek ingegeven. Het land is gemilitariseerd, vooral de laatste vijf jaar. Met Hugo Chávez als president ging het dezelfde kant uit, maar op een mooiere manier dan nu. Socialisme en dictatuur gaan niet samen.”
De Venezolanen lijken toch niet massaal hun heil te zoeken op de nabijgelegen eilanden Aruba en Curaçao. De kustwacht is wel extra alert en heeft de controles verscherpt. Toch is slechts één boot bij Aruba gesignaleerd. Dat voorval trok de aandacht, omdat daarbij twee Venezolanen omkwamen door verdrinking.
Onderschept
“Je weet niet zeker of je alles onderschept, dus het is moeilijk te zeggen of er een stijgende of dalende trend is. Ook hebben onze verscherpte controles een afschrikwekkend effect”, zegt woordvoerder Roderick Gouverneur van de Kustwacht. Gespecificeerd op afkomst zijn de cijfers van de kustwacht niet, en dus is vergelijken met voorgaande jaren lastig. “Wat ik wel kan zeggen is dat er in 2014 bij Aruba twee illegalen door de kustwacht zijn onderschept en bij Sint Maarten drie.”
De meeste Venezolanen komen met het vliegtuig naar Curaçao, verwacht Rebolledo. “Die groep is gemakkelijk te controleren en vormt niet het probleem. Dat zijn mensen met geld die hier proberen een winkel te openen. Een goed voorbeeld is Sambil. Alle winkels die daar openen, zitten ook in Venezuela.” De mensen die via zee binnenkomen zijn gevaarlijk zegt hij. “Als je met een ‘go fast’ via het water komt, ben je hier in drie uur. Als er op dat ene moment geen controle is, kan niemand iets doen.”
De Venezolaan Antonio Rebolledo ziet meer Venezolanen om zich heen, op zoek naar handel – foto: Anneke Polak
Minister van Justitie Nelson Navarro gaf eerder aan hulp te vragen om de economische vluchtelingen in de hand te houden. Hoeveel het er zijn die per vliegtuig Curaçao binnenkomen en niet terugkeren, wil de immigratiedienst bij monde van politiewoordvoerder Alfred Suares niet zeggen. Korpschef Mauricio Sambo geeft geen toestemming om die cijfers naar buiten te brengen.
Ook vanuit de Tweede Kamer gingen geluiden op voor versterking, maar de marine is vooralsnog niet benaderd, laat woordvoerder van Defensie in het Caribisch gebied Maartje van der Maas weten. Premier Ivar Asjes reageert desgevraagd dat de immigratiedienst van Curaçao ‘uitstekend’ haar werk doet en dat hij niet gediend is van kritiek van Nederlandse Statenleden.
Veiligheidsstructuur
Rebolledo is sinds 2013 niet meer teruggegaan nadat zijn vader is overleden. Hij maakt zich geen zorgen voor een grote immigratiegolf vanuit zijn geboorteland, maar is wel bezorgd over de aanpak van Curaçao. “De veiligheidsstructuur zit hier slecht in elkaar. Curaçao kan dit probleem niet aan, de kustwacht alleen houdt niet iedereen tegen.”
Door Anneke Polak