Uitleg over seksualiteit leidt soms tot conflicten met ouders I foto Elisa Koek
WILLEMSTAD – “Sommige tieners denken dat je zwanger wordt door zoenen en ouders denken dat je ontmaagd wordt door een tampon”, vertelt Sandra Hollemans. Hollemans geeft les aan kinderen van elf tot en met veertien jaar. Ze heeft zelf een lespakket samengesteld en vertaald naar Papiaments om seksuele voorlichting te geven.
Seksuele voorlichting is niet verplicht op Curaçaose scholen. Volgens Angela Lachman, orthopedagoog en betrokken bij het Actieprogramma Jeugdontwikkeling 2015-2020, moet dit veranderen. “Doordat kinderen niet tijdig worden voorgelicht, gaan ze elkaar voorlichten en dan zijn we overgeleverd aan de informatie die zij vinden op internet.”
Elisa Koek in gesprek met Angela Lachman
Omdat seksuele voorlichting niet officieel is opgenomen in het lesprogramma, moeten docenten van tevoren meedelen wanneer zij dit aanbieden. Ouders hebben dan de optie hun kinderen thuis te houden. Maria Sambo-Kleinmoedig houdt haar kind niet thuis, maar is ook niet positief over voorlichting op school. “Ik vind dat het aan de ouders is om hierover te praten. Er is geen duidelijke lijn van wat er verteld wordt op scholen en dat vind ik zorgelijk.”
Aanwakkeren
Sambo-Kleinmoedig heeft een zoon van bijna twaalf. Ze heeft zelf nog niet met hem gesproken over seks. “Ik weet wat mijn zoon uitspookt en dat hij niet bezig is met seks. Ik wil dit ook niet aanwakkeren.” Dat jongens van rond die leeftijd hun eerste natte droom zouden kunnen krijgen, is volgens Sambo-Kleinmoedig geen probleem. “Als hij hier vragen over stelt, lossen we dat dan wel op.”
Hollemans herkent het verhaal van Sambo-Kleinmoedig. Ze heeft meerdere jongens in haar klas gehad die nooit wisten wat een natte droom was tot zij seksuele voorlichting gaf. “Die jongetjes dachten dat ze in hun bed plasten en begrepen er niets van.” Haar uitleg over deze dingen, heeft voor kleine conflicten gezorgd met ouders. Een moeder beschuldigde Hollemans er bijvoorbeeld van haar dochter te hebben ontmaagd. “Ik had uitleg gegeven over tampons. Moeder dacht dat een tampon haar dochter kon ontmaagden.”
Onwetendheid
Volgens Lachman ligt een groot deel van het probleem bij de onwetendheid van ouders. Aangezien zij zelf geen goede voorlichting hebben gehad, ontbreekt kennis. “De overheid en professionals moeten beginnen bij hen. Pas als je de ouders meekrijgt, kunnen we de kinderen voorlichten. De ouders moeten de lelijkste verhalen horen: over tienermoeders, prostitutie of gangbangs, want ja, die dingen gebeuren op Curaçao.”
Dat voorlichting juist zou zorgen dat kinderen seksueel actief worden, is volgens Lachman onzin. “Door seks bespreekbaar te maken, haal je de geheimzinnigheid weg en weten jongeren waar ze aan beginnen als het zo ver is. Dit is vaak eerder dan je denkt: dertien jaar is niet extreem meer.” Lachman stelt dat je een kind van drie niet statisch moet uitleggen hoe seks werkt, maar door simpele boekjes aan kan geven hoe kinderen worden geboren. “Deze uitleg pas je aan aan de ontwikkeling van een kind, want seksuele ontwikkeling begint al vanaf het eerste jaar.”
Seksuele opvoeding
Lachman spreekt niet van seksuele voorlichting, maar opvoeding. Belangrijk is dat kinderen ook leren over hygiëne, ethos, normen en waarden. “Leer tieners dat het niet ok is om met tien verschillenden seks te hebben tegelijk, maar dat seks iets moois is tussen twee mensen. Leer hen dat ze respect hebben voor seks en degene met wie ze dit delen. Dit draagt bij aan het zelfbeeld, zelfwaarde en de waarde die zij aan seks hechten.”
Door Elisa Koek