DEN HAAG – Het lijkt er niet op dat Nederland en Sint Maarten een akkoord bereiken over het instellen van een integriteitskamer. Daardoor dreigt het eiland een Algemene Maatregel van Bestuur opgelegd te krijgen in de Rijksministerraad.
Minister van Justitie van Sint Maarten Dennis Richardson heeft maandag gesproken met de Raad van State. Ook minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties Ronald Plasterk nam deel aan het gesprek.
Pieter Hofmann in gesprek met Dennis Richardson
Wetsvoorstel
Richardson is verbolgen over de dreigende aanwijzing. “Sint Maarten is daar faliekant tegen. In de eerste plaats omdat we al bezig waren om de aanbevelingen van het integriteitsonderzoek van de commissie Wit-Samson uit te voeren en al een wetsvoorstel klaar hadden liggen.” Het wetsvoorstel biedt rechtsbescherming aan personen tegen wie een onderzoek loopt naar integriteitsschendingen.
Nederland gelooft niet dat Sint Maarten het zelfreinigend vermogen heeft om de corruptie aan te pakken. Den Haag wil een integriteitskamer die onder de Rijksministerraad valt. Sint Maarten wil het in eigen hand houden, maar Plasterk vertrouwt het parlement van het eiland niet.
‘Bestuurlijke blackmail’
Richardson noemt de dreigende aanwijzing via de Rijksministerraad ‘bestuurlijke blackmail’. “In de Algemene Maatregel wordt een enorme discretionaire bevoegdheid gegeven aan een door Nederland gedomineerde integriteitskamer, nota bene in een ander land. Ik ben benieuwd hoe men hier zou reageren als Frankrijk of Duitsland dat hier zou kunnen opleggen.”
“Een algemene maatregel is een laatste redmiddel, als het fout dreigt te gaan en het land zelf geen maatregelen treft”, gaat Richardson verder. “Daar is geen sprake van. Plasterk heeft tot twee keer toe zijn secretaris-generaal naar Sint Maarten gestuurd om te onderhandelen. We hebben voor 99,9 procent overeenstemming bereikt. Er was maar één punt waarover de Nederlanders minder gelukkig waren.”
De minister botst met Nederland over de rechtsbescherming van personen naar wie een onderzoek loopt vanwege integriteitsschendingen. “Wij kunnen niet anders, we leven in een rechtsstaat en dan ben je onschuldig tenzij anders bewezen. In een kleine gemeenschap ben je schuldig totdat bewezen is dat je onschuldig bent.”
Hoogmoed
Richardson benadrukt dat zijn land tijd nodig heeft. “Ik vind de hoogmoed waarmee Nederland daarover praat belachelijk. Het heeft ze vijfhonderd jaar gekost om het niveau te bereiken wat het nu heeft. Sint Maarten gaat zijn vijfde jaar in. Het eiland werd niet voorbereid op een landstatus, het was voorheen een soort gemeente van de Antillen. Het democratisch proces moet zich nog uitkristalliseren.”
Sint Maarten doet volgens Richardson zijn uiterste best om een inhaalslag te maken. “Sint Maarten heeft daar juist een prioriteit van gemaakt. Als men het niet wil, kun je de integriteitskamer naar de achtergrond verschuiven. Sint Maarten heeft het juist naar voren gehaald. Het rapport spreekt over een integriteitskamer binnen drie jaar, wij hebben na iets meer dan zes maanden wetsvoorstellen liggen in de Staten.”
Compliance
“De rapporten zeggen dat in de architectuur van het bestuur nog regels ontbreken. Die moeten vastgesteld worden. Het zwakke punt is compliance. Als iemand regels overtreedt, doen we daar weinig aan”, zegt de minister. De integriteitskamer moet daar een einde aan maken. Deze kamer kan onderzoeken instellen en bindende adviezen geven. Het parlement is nog niet akkoord, maar Richardson verwacht dat het parlement het wetsvoorstel voor een integriteitskamer aanneemt.
Door Pieter Hofmann