THE BOTTOM/ORANJESTAD – “In plaats van families op de BES-eilanden kinderbijslag van 38 dollar te geven, kan de Nederlandse overheid basisbenodigdheden voor families subsidiëren, zoals eten.” Dat zegt coördinator Danny Winands van het Centrum voor Jeugd en Gezin op Saba en Sint Eustatius.
De Tweede Kamer wil vanaf 2016 kinderbijslag van 38 dollar invoeren in Caribisch Nederland. De eilandsraad op Bonaire heeft het bedrag afgewezen en ook op Saba en Statia wordt verontwaardigd gereageerd. “Voor een kleine boodschappentas met eten betaal ik al 45 dollar”, zegt Henrietta Hassell, een alleenstaande moeder van drie kinderen op Saba. “Voor dat bedrag heb je amper wat in huis. Ik geef gemiddeld 600 dollar uit aan boodschappen per maand.”
Extreem hoog
Volgens Winands willen families op de eilanden hun levensstandaard verbeteren. “Maar de kosten van levensonderhoud zijn extreem hoog. 38 dollar is een druppel op een gloeiende plaat.” De kinderbijslag in Caribisch Nederland voor de kinderen van 0 tot en met 5 is ongeveer de helft minder dan die in Nederland. Voor oudere kinderen krijg je in Nederland meer dan het dubbele.
“Ik denk dat men in Nederland totaal niet begrijpt hoe moeilijk alleenstaande ouders en families het hebben op Saba. Met mijn klein inkomen en de stijging van de kosten van levensonderhoud is het heel moeilijk om te sparen. Zelfs met 38 dollar extra kan ik niet sparen voor de toekomst van mijn kind”, zegt Michelle Mattew, alleenstaande moeder van een kind.
Ook op Statia loopt de discussie over kinderbijslag hoog op. Het verschil met Nederland stuit veel ouders tegen de borst, vooral omdat de dagelijkse kosten van levensonderhoud op Statia hoog zijn. Anderen noemen het een kleine stap in de goede richting.
Sandra Berkel, een alleenstaande moeder van vier kinderen, zegt dat 38 dollar lang niet genoeg is. “Alles wordt alleen maar duurder maar salarissen gaan niet omhoog. Zij ziet wel heil in het voorstel om basisbehoeften te subsidiëren. “Bijvoorbeeld in de vorm van huurtoeslag.”
Brandbrief
In januari 2013 stuurde de Statiaanse gemeenschap een brandbrief naar de Eerste Kamer over de hoge prijzen voor levensonderhoud en lage salarissen. Daar stond in dat een bewoner van Statia gemiddeld 900 dollar per maand verdient en meer dan helft – 500 dollar – uitgeeft aan boodschappen. De situatie is volgens de meeste Statianen verergerd.
De zwangere Melissa Spanner is al moeder van een kind en vraagt zich af waarom er verschil is een tussen de kinderbijslag in Nederland en op de BES. “Wij betalen toch ook belasting? Waarom krijgen we dan niet ons deel?” Ze zegt dat ze het zelf wel kan redden zonder de 38 dollar aan kinderbijslag maar weet goed dat niet iedereen op Statia dat kan. “Als je 38 dollar vergelijkt met een pak luiers dat 22 dollar kost en klein blik poedermelk van 13 dollar, is het zo goed als niets wat je extra krijgt.”
Winands zegt dat je mensen niet verschillend kan behandelen binnen het Koninkrijk. “Hoe kan je beslissen wie meer krijgt en wie minder? Dan raak je de balans kwijt.” Simpelweg het bedrag verhogen of gelijktrekken is geen oplossing zegt hij. “Het verhogen van de kinderbijslag kan weer zorgen dat bepaalde belastingen ook omhoog gaan.”
Het Centrum voor Jeugd en Gezin op Statia en Saba helpt gezinnen om aanvragen in te dienen voor Bijzondere Bijstand. “Daarnaast zijn we altijd alert op wat een gezin extra nodig heeft en waar we dit kunnen halen. Denk hierbij aan benodigdheden voor baby uitzet.”
Conflicten
Door zijn werk weet Winands dat het gebrek aan geld de grootste oorzaak is voor conflicten binnen een familie. Op Saba en Statia helpt hij veertig probleemgezinnen die in schrijnende armoede leven. “Alcohol- en drugsgebruik en geweld zijn directe gevolgen van armoede”, zegt hij.
Door Hazel Durand en Leoni Leidel-Schenk