KRALENDIJK – Latijns-Amerikaanse immigranten op Bonaire vrezen voor hun baan. Bij verlenging van hun werkvergunning wordt voorrang gegeven aan lokale arbeidskrachten. Het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid (SZW) maakt vanaf 1 februari een eind aan het al jaren uitgevoerde gedoogbeleid.
“Dit veroorzaakt enorm veel schade en leed aan de immigranten die hier legaal hun werk doen. Er is geen werkstabiliteit”, zegt de Peruaan Luis Rodriguez Gamarro geëmotioneerd.
Belkis Osepa in gesprek met Michiel Bijkerk
Rodriguez Gamarro zit zelf niet in de problemen. Hij werkt legaal als timmerman. Maar hij kent veel latino’s die vrezen voor hun baan en leven op Bonaire. Zij komen uit Colombia, Venezuela, Peru, Dominicaanse Republiek en Haïti. Een groot gedeelte werkt in de bouw, horeca en in dienstverlening. Ze verdienen tussen 4 tot 7 dollar per uur.
Illegaal
Rodriguez Gamarro: “Er zijn immigranten die legaal hun familie hebben laten overkomen. De kinderen gaan hier naar school. Bovendien dragen ze normaal bij en betalen belastingen. Als zij door de arbeidsmarkttoets hun werkvergunning verliezen, moeten ze alles opgeven. Zonder vergunning en zonder werk zijn ze illegaal en moeten van het eiland af.”
Het ministerie van SZW is per 1 september begonnen met de arbeidsmarkttoets bij een aanvraag voor een verlenging van een zogenoemde tewerkstellingsvergunning (twv). De vacature die nog ingevuld wordt door een immigrant, moet aangemeld worden om na te gaan of geschikte lokale (werkloze) arbeidskrachten het werk kunnen doen. Dit staat vastgelegd in de Wet Arbeid Vreemdelingen BES. Zonder deze werkvergunning kunnen immigranten – hoewel ze een verblijfvergunning hebben – niet aan het werk. Tot 31 augustus vond er geen onderzoek plaats. Totdat er een uitstelling bekend werd gemaakt afgelopen vrijdag.
“Door de vele onrust onder werkgevers en buitenlandse werknemers en vooral doordat men niet voldoende was voorbereid, is er besloten tot 31 januari geen arbeidsmarkttoets uit te voeren”, schrijft het ministerie van SZW en het openbaar lichaam Bonaire (OLB) in een gezamenlijke verklaring. Die onrust is reëel. Advocaat Michiel Bijkerk, tevens politieke leider van Partido Pro Hustisia & Union, steunt de immigranten en leidt een handtekeningenactie als protest.
Voorrang
Volgens Bijkerk is er sprake van nieuw beleid want de wet is al ruim tien jaar niet toegepast. “Het is een maatregel die niet goed is doordacht. Er zitten teveel haken en ogen aan. Natuurlijk moeten de lokale werknemers voorrang krijgen op buitenlandse werknemers. Maar degenen die hier zijn, zijn onderdeel van onze gemeenschap geworden en die moet je netjes behandelen.”
Bijkerk pleit voor een stop van de toestroom van immigranten totdat de werkeloosheid is opgelost. Bonaire heeft naar schatting tussen de drie tot vierduizend immigranten. Ruim zeshonderd worden geraakt door de maatregel.
Werkgevers
Ook werkgevers worden benadeeld, vertelt Colombiaan Arnaldo Castellanos. Hij is eigenaar van een elektriciteitsbedrijf en heeft latino’s in dienst. “Dit veroorzaakt heel veel leed voor de werknemer én de werkgever. Als ik een immigrant heb die al vier jaar bij me werkt, moet ik hem inruilen voor iemand die ik helemaal opnieuw moet begeleiden.” Castellanos is ook van mening dat er geen nieuwe immigranten toegelaten moeten worden.
Per 1 februari komt het gedoogbeleid definitief tot een einde en wordt de arbeidsmarkttoets strikt gehandhaafd. De immigranten, werkgevers en Bijkerk gaan door met de handtekeningenactie.
Door Belkis Osepa