KRALENDIJK – Op 15 december, de dag waarop het Statuut voor het Koninkrijk der Nederlanden gevierd wordt, vonnist het Gemeenschappelijk Hof van Justitie in de hoger beroepzaak over de gelijktrekking van de pensioenuitkering op Bonaire, Sint Eustatius en Saba (BES) en de Nederlandse pensioenuitkering.
Toen rechter Evert Jan van der Poel de datum noemde, ging even een geroezemoes door de rechtszaal onder de ruim dertig aanwezige gepensioneerden. Juist zij kennen de achtergrond van de datum 15 december goed. De gekozen datum is toeval, maar juist het Statuut regelt de verhoudingen tussen de landen in het Koninkrijk. Het uitgangspunt is gelijkwaardigheid. Daarvoor streed advocaat Michiel Bijkerk voor de tweede keer in de rechtszaal namens drie gepensioneerden (Will Johnson, Reginald Zandaam en Aubrey Sealy) tegen de Nederlandse overheid.
Extra inkomen
Lourdes Winklaar is bijna 63. Ze is gepensioneerd, maar werkt nog steeds. Winklaar is blij dat ze een baan heeft in de verpleging en dus extra inkomen naast haar pensioen van 385 dollar per maand. Naast de vaste maandelijkse uitgaven, maakt ze zich zorgen om de extra aanslagen van de grondbelasting. “Met dat geld red ik het niet. Ik heb een eigen huis en eigen terrein.Ik heb dit jaar drie aanslagen gekregen, want de achterstand van de grondbelastingen moet worden ingehaald. Gelukkig kon ik het betalen omdat ik nog werk.”
Met haar kleindochter van één jaar kwam Lourdes Winklaar naar Fort Oranje om de rechtszaak over gelijktrekking van de pensioenen bij te wonen. Naast haar werk in het Mariadal Ziekenhuis, past ze ook op haar kleinkinderen. Winklaar houdt van haar werk. Vanaf zestien jaar werkt ze. “Maar ik wil liever genieten van mijn pensioen. Ik hou van schilderen. Het is tijd om rust te nemen, maar dat kan nu niet.”
Nibud
Op haar vijfenzestigste hoopt Winklaar iets meer pensioengeld te krijgen uit Nederland, want daar heeft ze dertien jaar gewerkt. Veel gepensioneerden op de BES-eilanden hebben geen extra inkomen. Het volledige pensioengeld is 577 dollar per maand. Veel mensen krijgt minder omdat ze niet onafgebroken op het eiland hebben gewerkt. Een rapport van het Nationale Instituut voor Budgetvoorlichting (Nibud) wijst uit dat de BES-ouderen 2,5 keer minder Algemeen Ouderdomsverzekering (AOV) krijgen dan de gepensioneerden in Nederland. Een alleenstaande oudere op de BES-eilanden moet eigenlijk 1.451 dollar krijgen.
Bijkerk gebruikte onder andere het rapport van Nibud in zijn argumentatie. Hij vindt het is een belangrijk bewijs dat aangeeft dat de minima op de eilanden heel laag zijn. “Er wordt geen rekening gehouden met de basisbehoeften van de BES-ouderen.”
Apartheid
Bijkerk liet het woord apartheid vallen om aan te geven dat het ontvangen pensioen discriminatoir is. Hij deed een beroep op de rechters om niet terughoudend te zijn en over de onrechtmatigheid te oordelen. “Het kan best zijn dat apartheid goedkoper is, maar dat maakt de lage pensioen niet rechtmatig.”
Advocaat Luigi Virginia gaf aan dat het standpunt van zijn cliënten (Nederlands Staat en ministerie SZW) hetzelfde is gebleven. “Er is geen sprake van gelijke gevallen. Gelijktrekking heeft ingrijpende gevolgen voor de economische ontwikkeling.” Virginia schetste de gevolgen: loonstijging, verhoging van prijzen, meer werkloosheid en aantasting van de concurrentie positie van de BES-eilanden. “De AOV is niet in strijd met het gelijkheidsbeginsel en het is non-discriminatoir.” Verder gaf hij aan dat de hoogte van de pensioenuitkeringen is vastgesteld op basis van politieke afspraken gemaakt vóór 10 oktober 2010.
Door Belkis Osepa