Theo Heyliger wordt de nieuwe minister president van Sint Maarten – foto: Today / Leo Brown
PHILIPSBURG – Vier jaar nadat Sint Maarten een autonoom land in het Koninkrijk der Nederlanden werd, worstelt het nog steeds met een getroebleerd verleden. Niet dat het land geen stappen heeft gemaakt in de richting van een nieuwe toekomst, maar tot nu toe lijkt het er sterk op dat vooral de politiek het verleden maar niet kan loslaten.
De doelstelling van 10-10-10, de datum waarop Sint Maarten van een onbetekenend eilandgebied in de Nederlandse Antillen een autonoom land werd in het Koninkrijk, was dat het nieuwe land(je) een gezonde financiële startpositie zou krijgen. Daarvoor was immers de schuldsanering bedoeld. In ruil daarvoor accepteerde Sint Maarten financieel toezicht.
Bureaucratisch geklungel
Dat financieel toezicht is er, maar de gezonde financiële startpositie niet. Door bureaucratisch geklungel heeft Sint Maarten nooit het maximale weten te peuren uit de 180 miljoen gulden aan schuldsanering die de Nederlandse regering aanvankelijk had beloofd. Er is 65 miljoen binnengehaald – om de schulden aan het pensioenfonds te saneren – maar de rest is in de Nederlandse schatkist gebleven. Sint Maarten bleek door administratief onvermogen niet in staat bestaande schulden aan te tonen.
Om het allemaal nog wat minder rooskleurig te maken, erfde het nieuwe land ook nog eens 200 miljoen gulden in schulden van de Nederlandse Antillen.
Ondertussen verwacht Nederland dat Sint Maarten elk jaar een sluitende begroting presenteert en dat het grip krijgt op georganiseerde misdaad. Terwijl het geklaag vanuit Nederland in volume toeneemt, lijkt het erop dat Sint Maarten dit allemaal niet aankan zonder hulp van buitenaf.
De recente integriteitsrapporten hebben nog maar eens bevestigd dat er van alles mis is in Sint Maarten. De nieuwe regering, onder leiding van minister-president Theo Heyliger, heeft al aangegeven dat het serieus werk wil maken van de aanbevelingen in de rapporten. De vraag is waar deze regering zal beginnen, en waar het de lijn trekt.
Stemfraude
Heyliger ligt onder vuur in Nederland, maar hij is in Sint Maarten onverminderd populair. Inmiddels is bekend geworden dat het Openbaar Ministerie de stemfraudezaak van 2010 op 10 december in hoger beroep voor de rechter gaat brengen. Dit hoger beroep heeft echter uitsluitend betrekking op de zaak zoals die is aangebracht door het Openbaar Ministerie (OM). Het wordt niet uitgebreid met een onderzoek naar veronderstelde wetsovertredingen door de Verenigde Volkspartij (UP) of haar leider Theo Heyliger.
Zijn dit allemaal de groeistuipen van een jong en onervaren landje? Die ruimte moet Sint Maarten wel worden gegeven. Zoals het een klein eiland betaamt, zijn er altijd heel veel verhalen in omloop, maar als het op bewijzen aankomt, is er meestal niemand thuis. Dat maakt de beschuldigingen vanuit Nederland aan het adres van Theo Heyliger (Van Raak’s “maffia baasje” en andere kwalificaties) heftig. Die aantijgingen helpen het jonge land geen stap verder.
Manhaftig
Dat Nederland nu manhaftig “maatregelen” heeft aangekondigd in de vorm van steun aan het OM en de aanstelling van een Toezichthouder Integriteit verandert niets aan het feit dat Den Haag de verzoeken om hulp vanuit Philipsburg lang heeft genegeerd en verwaarloosd. Sint Maarten heeft, op weg naar volwassenheid, heel veel werk te verzetten en weinigen beseffen dit beter dan de overheid en de inwoners van het land zelf.
Door Hilbert Haar