De haven is vrijgesteld van omzetbelasting over de brandstof die het verkoopt, terwijl particuliere jachthavens deze vrijstelling niet genieten
PHILIPSBURG – Het integriteitsrapport van PricewaterhouseCoopers is een mer à boire. Het bevat een schat aan informatie over alledaagse schendingen, waarbij vooral in het oog springt dat ministers zich voortdurend bemoeien met de gang van zaken op hun ministeries terwijl ze zich bezig zouden moeten houden met beleid.
Het rapport schetst ook de angstcultuur die het ambtenarenapparaat in zijn greep heeft. Dit leidt ertoe dat veel ambtenaren liever slikken wat ministers en superieuren eisen dan zichzelf het leven zuur te maken door er tegenin te gaan. Het is usance voor familie en vrienden om met hun klachten en wensen ministers direct te benaderen. Een minister beschreef zijn positie als volgt: “Ik schrik elke dag van mezelf als ik besef hoeveel macht ik heb. Het is niet normaal en het is niet goed.”
Doodziek
Ministers hebben er ook een handje van om ambtelijke adviezen te negeren. Een ministerie heeft zijn ambtenaren zelfs opgedragen om helemaal geen negatieve adviezen meer te schrijven. “Je kan niet echt ontslagen worden, maar ze kunnen je het leven verschrikkelijk zuur maken”, vertelde een ambtenaar aan de consultants van PWC. “Er is geen schriftelijk beleid maar ik moet hieraan meewerken. Ik word doodziek van alle bedreigingen.”
Nachtclub
Ministers grijpen regelmatig in als hun ambtenaren iets doen ten nadele van hun vrienden. De opening van de nachtclub Le Shore – die overigens niet bij naam wordt genoemd in het rapport – in Simpson Bay in 2012 is hiervan een voorbeeld. Een inspectieteam wilde de tent sluiten voor de feestelijke opening waarbij 800 gasten werden verwacht wegens het ontbreken van brandblussers, nooduitgangen en werkvergunningen. “Ik heb de minister zoveel betaald dat jullie me niet kunnen sluiten,” zei de eigenaar van de club tegen de inspecteurs. Dit betreft de minister van Volksgezondheid, Sociale Zaken en Arbeid, Cornelius de Weever.
Brasserie
Een ander voorval betreft de controle van de Brasserie New York in Porto Cupecoy in februari 2013. Het restaurant is eigendom van Andy Wescot, zoon van minister-president Sarah Wescot-Williams. Hier stelden inspecteurs vast dat werkvergunningen en een vestigingsvergunning ontbraken terwijl er ook geen werkrooster en personeelslijst voorhanden bleken te zijn.
De dag na de controle kregen de inspecteurs een telefoontje van de minister – aannemelijk is dat dit Wescot-Williams was – met de vraag waarom haar zoon (“naast familielid” in het rapport) werd lastig gevallen. Daarna kreeg het restaurant razendsnel alle vergunningen en hoewel er een boete van 100.000 gulden staat op in dienst hebben van personeel zonder vergunning, is de eigenaar nooit bestraft.
Integriteit parlement
Het rapport bevat aanbevelingen over twintig onderwerpen waar de onderzoekers niet aan toe gekomen zijn omdat ze buiten de opdracht vielen. De voornaamste aanbeveling is een gerichte integriteits-evaluatie van het parlement. Volgens de onderzoekers hebben veel geïnterviewden hun ernstige bezorgdheid uitgesproken over het parlement en haar capaciteit, effectiviteit en trouw aan integriteit.
Ernstige twijfels
De consultants hebben ernstige twijfels over de integriteit van overheidsbedrijven, zoals het Bureau Telecommunicatie en Post en de havenbedrijven, die beiden hebben geweigerd hun boeken voor de onderzoekers te openen. PWC beveelt aan om zowel een feitelijk onderzoek als een forensisch boekenonderzoek te doen bij deze bedrijven voor een controle op frauduleuze handelingen, verduistering van bedrijfseigendommen en handhaving van in de statuten voorgeschreven regels.
Oneerlijke concurrentie
Het staat vast dat de haven is vrijgesteld van omzetbelasting over de brandstof die het verkoopt, terwijl particuliere jachthavens deze vrijstelling niet genieten. In 2012 verkocht de haven meer dan 5 miljoen gallon brandstof voor meer dan 5.5 miljoen dollar. Het overheidsbedrijf bespaarde hierbij 275.000 dollar aan omzetbelasting. Het rapport stelt dat aan deze vorm van oneerlijke concurrentie een einde gemaakt dient te worden.
Door Hilbert Haar