Chinese supermarkt die eind juli is overvallen – foto Belkis Osepa
KRALENDIJK – De Chinese gemeenschap op Bonaire wil dat de golf van criminaliteit op het eiland een halt wordt toegeroepen. Volgens ondernemer Thing Chung Yan vinden meerdere Chinese supermarkt- en restauranteigenaren dat er niet veel wordt gedaan om de gewapende overvallen tegen te gaan. “Ze zijn bang en voelen zich onveilig.”
Thing Chung Yan is afkomstig uit een ondernemersfamilie en zit zelf in de bouw. Hij weet dat in Chinese kringen veel over de golf van criminaliteit wordt gesproken. Vooral supermarkten, toko’s en restaurants zijn slachtoffer van de gewapende overvallen. Veel daarvan zijn in handen van Chinezen.
Beveiliging
Het Korps Politie Caribisch Nederland (KPCN) gaat informatie aan de ondernemers verstrekken over betere beveiliging. Hoofdrechercheur Alwyn Braaf: “We vragen ondernemers en cliënten om alert te zijn. Supermarkt- en restauranteigenaren moeten zorgen dat hun bedrijf goed verlicht is en we raden aan om camera’s te plaatsen. Hoewel de overvallers gemaskerd zijn, kan dat ons helpen.”
Volgens Chung Yan nemen de ondernemers voorzorgsmaatregelen. Velen zetten beveiligingscamera’s, anderen niet. “Ze kijken misschien naar de kosten; anderen weten niet wie dat voor hen kan installeren. Eén ding weten de meesten wel: vroeg of laat kunnen zij aan de beurt zijn.”
Wisselgeld
Een Chinese man achter de bar van Peking Restaurant aan de Kayan Korona wil niet veel zeggen over de atrako’s op het eiland. Het restaurant is een aantal weken terug ook slachtoffer geworden van een overval. “Of ze veel hebben meegenomen? Nee hoor, honderd dollar maar. We houden net genoeg in de kassa voor het wisselgeld. Ze komen voor het geld. We geven hen wat er is en dan zijn ze weer weg.”
Het restaurant is al voorzien van camera’s. “Zelfs in de keuken hebben we camera’s”, zegt de Chinees achter de bar. “We hebben in en om het hele gebouw (restaurant annex Wing Cheung Supermarkt red.) zestien camera’s. De overvallers komen gemaskerd. Dan heb je toch weinig aan die beelden.”
Gevoel
Volgens Chung Yan bestaat het gevoel dat Chinezen vaker slachtoffer worden dan anderen. “Ze zien geen concrete oplossingen van de politie. Ze zijn bang. Na een overval weten de ondernemers dat zij een aantal maanden later weer slachtoffer zijn. Dat is geen fijn gevoel.”
De Chinezen praten onderling over de criminaliteit en denken dat jongeren die niet willen werken de overvallen plegen, zegt Chung Yan. “ Ze rijden de hele dag op en neer in auto’s, hebben dure mobiels en sportschoenen. Ze willen gemakkelijk aan geld komen. Zelfs als zij voor een periode achter de tralies komen, moeten we er rekening mee houden dat er nieuwe groepen overvallers ontstaan. Het is niet iets waar wij voor honderd procent van bevrijd zijn.”
Schade
Voorzitter Frits van Ham van de Vereniging van Bonairiaanse Importeurs en Supermarkten (VBIS) zegt dat er een behoorlijke angst heerst bij medewerkers van supermarkten en restaurants. “ Ze kijken allemaal drie keer om en houden mensen in de gaten.” Bij gewapende overvallen moet niet alleen gekeken worden naar de materiële schade, maar ook naar emotionele en psychische schade. “De dames hebben de schrik goed te pakken. Bij sommige supermarkten zitten zij met de rug naar de deur.”
Door Belkis Osepa