Frits van Ham Foto Belkis Osepa
KRALENDIJK – De supermarkten op Bonaire steken de hand niet in eigen boezem als het gaat om de prijzen van producten in de schappen. “ Het probleem is het inkomen”, zegt voorzitter Frits van Ham van de Vereniging van Bonairiaanse Importeurs en supermarkten (VBIS). Toch zijn de supermarkten bereid een geste te doen aan de consument.”
Die geste bestaat uit het samenstellen van een basismand van 36 veel gekochte producten die dan voor een betaalbare prijs over de toonbank te laten gaan. Het akkoord over zo’n basismand is gesloten tussen de VBIS, de consumentenbonden en het Openbaar Lichaam Bonaire. Supermarkten aangesloten bij de VBIS hebben tot 1 september de tijd om tenminste één merk van de zogenoemde ‘ Bon Kompra’ – producten (goede koop) aan te bieden aan de Bonairiaanse consument. Het gaat om producten die continu gekocht worden. Bijna alle grote supermarkten op Bonaire zijn aangesloten bij VBIS.
Consumentebond Unkobon vindt het initiatief van een basismand lovenswaardig, maar vindt dat gekeken moet worden naar de productprijzen én dat er iets moet gedaan worden aan de lage inkomens.
Belkis Osepa in gesprek met Frits van Dam
Extreem
“We vonden het van belang een prijsverlaging te realiseren voor de mensen die het echt nodig hebben. Maar de prijzen in de supermarkten op Bonaire zijn niet extreem hoog. Het probleem is dat men geen goed inkomen heeft met een normale baan”, zegt Van Ham die tevens supermarkteigenaar is. Hij stelt dat er redenen zijn waarom de prijzen op het eiland hoger zijn dan elders maar vindt vooral dat de klachten van consumenten niet ‘primair te maken hebben met de productprijzen’, maar met het besteedbare inkomen.
Ondanks de stelling van Van Ham ondersteunen cijfers van het CBS de klachten van consumenten. Van de drie eilanden van Caribisch Nederland is de inflatie op Bonaire in het tweede kwartaal van 2014 het meest gestegen. De inflatie is opgelopen naar 2,2 procent. In het eerste kwartaal waren de consumenten 1.3 procent duurder uit dan een jaar eerder. Het CBS heeft gemeten dat voedingsmiddelen op Bonaire flink duurder zijn geworden en dat is de belangrijkste oorzaak van de hogere inflatie.
Bon Kompra-product Foto Belkis Osepa
Armoedegrens
Het Nationaal Instituut voor Budgetvoorlichting (Nibud) maakte in februari bekend dat Bonairianen ver onder de armoedegrens leven. Het instituut bepaalde wat de Bonairianen minimaal per maand nodig hebben aan inkomsten om net niet in armoede te leven. De minimum voorbeeldbegrotingen laten zien dat bijvoorbeeld een gepensioneerde 2,5 keer minder algemene ouderdomsverzekering (AOV) krijgt: een alleenstaande AOV-er zou 1451 dollar moeten krijgen, maar het pensioen is voor 2014 vastgesteld op 577 dollar.
Wietze Koopman van de consumentebond Unkobon is blij met het inzicht van de supermarkten over de lage inkomens op Bonaire. “Ik ben blij dat de ondernemers daar achter zijn gekomen maar ik vind dat ook aan de inkomenskant iets moet gebeuren”, aldus Koopman. “We zeggen niet dat de situatie niet aan de supermarkten ligt. We zeggen: het ligt niet alléén aan de supermarkten. Het grootste probleem is de combinatie van hoge prijzen en lage inkomens. Het is complex.”
Koopman benadrukt dat de sinds 10 oktober 2010 de enorm gestegen collectieve lastendruk de grootste oorzaak is van de hoge prijzen. “Die lasten moeten ergens terugverdiend worden. Supermarkten hanteren daarom hoge marges.”
Door Belkis Osepa