WILLEMSTAD – Het nieuwe leenstelsel voor studenten veroorzaakt een golf van verontwaardiging in Nederland. Op Curaçao blijft voor studenten alles even onduidelijk als altijd. Dat zegt oud-Statenlid Marilyn Alcalá-Wallé, die met haar stichting helderheid wil scheppen voor oud-studenten.
De basisbeurs voor studenten die je niet hoefde terug te betalen als je slaagde verdwijnt. Die wordt vervangen door een leenstelsel. Voor ‘arme’ studenten is er een aanvullende beurs, voor ouders die minder dan 46.000 euro per jaar verdienen.
Die aanvullende beurs wordt een gift na het behalen van een diploma, maar wordt alleen in combinatie met een ‘basislening’ verstrekt. De terugbetalingsregeling wordt versoepeld, maar de betalingstermijn wordt met 20 jaar verruimd zodat je de gelegenheid krijgt om echt alles tot de laatste cent terug te betalen.
Leoni Leidel-Schenk in gesprek met Marilyn Alcalá-Wallé
De meeste Curaçaose ouders hebben een inkomen onder die 46.000 euro grens. “De nieuwe regeling lijkt misschien aantrekkelijk voor Curaçaose studenten, maar schijn bedriegt”, zegt Alcalá-Wallé. “Studenten hebben naast een schuld bij DUO vaak ook geld geleend bij Stichting Studiefinanciering Curaçao om de oversteek te kunnen betalen. Omdat ze niet goed voorgelicht worden over de voorwaarden en de regels, krijgt een groot deel na terugkomst de deurwaarder aan de deur.”
Misleid
Alcalá-Wallé pleit voor een DUO-kantoor op Curaçao. Ze wil af van de tussenkomst van deurwaarders bij studenten die in de penarie zitten. Zij denkt niet dat studenten te weinig verantwoordelijkheid dragen voor de schulden die ze opbouwen: “Oud-studenten weten vaak niet wat hun rechten zijn, ze worden misleid. De gemiddelde Nederlandse oud-student heeft een schuld van 20.000 euro, terwijl een Curaçaose oud-student gemiddeld met 50.000 euro zit. Met het leenstelsel kan hier 12.000 bovenop komen.”
De wet heeft verschillende voorzieningen ingebouwd. Zo kan een student een draagkrachtmeting aanvragen. Volgens Alcalá-Wallé zijn de meeste studenten en ouders hier niet van op de hoogte tot ze bij haar stichting terecht komen of bij de deurwaarder.
Onderduiken
Margit de Freitas, directrice van Stichting Studiefinanciering Curaçao (SSC) heeft veel contact met DUO. “We zijn heel druk met de voorbereidingen voor toekomstige studenten, ook met het oog op het nieuwe leenstelsel. We zijn twee jaar geleden gestart met traject om studenten te informeren over een verantwoorde manier van lenen.
Over een betere regeling voor oud-studenten die nu met hoge schulden zitten, zijn we in gesprek met de minister van Onderwijs Irene Dick en de minister van Onderwijs in Nederland. Het gaat hier vooral om studenten die hun studie niet hebben afgemaakt, denken te kunnen onderduiken op Curaçao en dan bij de deurwaarder terechtkomen. Dan zitten ze pas echt in de problemen.”
Gerechtsdeurwaarder Souman Hermanus
Souman Hermanus Gerechtsdeurwaarders & Incasso is het beruchte incassobureau dat DUO inschakelt om achterstallige betalingen van ex-studenten te innen. Volgens advocaat Matthijs van der Gulik doet het bureau meer dan alleen beslag leggen. “Wanneer DUO ons vraagt om bepaalde vorderingen te incasseren proberen we altijd eerst een regeling te treffen. Als iemand niet reageert op onze brieven, moet op een bepaald moment de volgende stap gezet worden.”
Van der Gulik wil niet zeggen hoeveel oud-studenten er jaarlijks bij de Souman Hermanus terecht komen, of hoe vaak het deurwaarderskantoor beslag moet leggen. Hij bevestigt wel dat studenten vaak pas bij het deurwaarderskantoor geïnformeerd worden over een draagkrachtmeting. “We wijzen studenten er ook vaak op dat ze een adreswijziging moeten doorgeven aan DUO want ze missen de brieven en aanmaningen van DUO.”
Onwetendheid?
De advocaat erkent dat studenten vaak onwetend zijn, maar laat in het midden of dit aan gebrekkige informatie van DUO ligt. “Het zijn afgestudeerde mensen. Je weet dat je na je studie een schuld hebt en een keer moet gaan terugbetalen. Dat werkt ook zo met een lening bij de bank.”
