Wilbert Stolte bij zijn afscheidsreceptie op Bonaire – foto: Extra Bonaire
KRALENDIJK – Hij spreekt zelf vrij luchtig van drie ‘overwegend positieve’ jaren als Rijksvertegenwoordiger in Caribisch Nederland. Toch kreeg Wilbert Stolte van begin af aan veel kritiek op zijn functioneren.
De kritiek kwam niet alleen van Bonaire, Saba en Statia. Ook politiek Den Haag fronste vaak de wenkbrauwen en in onderzoeken over de Rijkscoördinatie is gerapporteerd dat Stolte gefaald heeft in zijn rol als Rijksvertegenwoordiger. Per 1 mei treedt hij af.
Belkis Osepa in gesprek met Wilbert Stolte
Experiment
Wilbert Stolte kreeg de afgelopen week afscheidsrecepties op de drie eilanden. Hij hield ook een mediatour om zijn kant van het verhaal te vertellen. De uitleg van Stolte over de Rijkscoördinatie is een bevestiging van wat er al lang op de drie eilanden gezegd wordt. Namelijk dat er maar wat aangerommeld is met de BES-eilanden. “Op 10 oktober 2010 is begonnen met een soort experiment. Een hartstikke mooi experiment, maar er was geen voorbeeld waar je op kon richten.”
De relatie tussen Stolte en de openbare lichamen is over het algemeen niet goed te noemen, stellen onderzoekers die de Rijkscoördinatie hebben geëvalueerd. Ook lag hij regelmatig in de clinch, vooral met de toenmalige gezaghebber van Bonaire, Lydia Emerencia. Hij genoot geen vertrouwen op de drie eilanden en het wordt hem verweten geen daadkracht te hebben getoond.
Zelf vindt hij dat hij onvoldoende instrumenten had om het coördinerende werk goed te kunnen doen. Hij zegt te hebben gekozen voor ‘discussie en overleg’: “Daar kom je vaak een heel eind mee.”
Turbulente periode
Bonaire heeft in de jaren van deze Rijksvertegenwoordiger een turbulente periode gekend. Stolte bevestigt niet te hebben ingegrepen, maar geeft aan dat de zware middelen in de Wet openbare lichamen Bonaire, Sint Eustatius en Saba (WolBES) niet tot oplossingen leiden. “Voor zover ik weet is er nooit een besluit vernietigd. We hebben wel discussies daarover gehad of we dat wel moesten doen of niet. Over het algemeen zijn we er uit gekomen.”
Nederland heeft, mede naar aanleiding van de tot nu toe falende Rijkscoördinatie, besloten de eilanden meer zeggenschap te geven bij het maken van afspraken over nieuwe regels en wetten vanuit Nederland. De nieuwe Rijksvertegenwoordiger die nu wordt gezocht, krijgt straks meer bevoegdheden. Zo wil Den Haag minder bestuurlijke druk op de drie openbare lichamen van Nederland.
Stolte is blij dat de Nederlandse regering na een debat met de Tweede Kamer besloten heeft, al voor de evaluatie van de staatkundige hervormingen in 2015, aanpassingen te doen om de coördinatie van het Rijksbestuur in Caribisch Nederland te verbeteren. “De WolBES is een kopie van de gemeentelijke wet, heel erg Nederlands. We hadden er geen ervaring mee. Het was een sprong in het diepe. Ik heb kunnen vaststellen dat Nederlandse concepten niet altijd automatisch uitvoerbaar zijn in Caribisch Nederland.”
Relatie met de politiek
Tijdens zijn periode als Rijksvertegenwoordiger kreeg Wilbert Stolte ook kritiek op zijn relatie met de politiek. Hij werd vooral door de oppositie verweten niet boven de politiek te staan en partijdig zijn functie te hebben uitgeoefend. Dat heeft te maken met zijn CDA-lidmaatschap. Het CDA beschouwt de lokale coalitiepartij UPB als zusterpartij. Volgens Stolte is de politieke omgang in Caribisch Nederland wezenlijk anders dan in Europees Nederland. “Hier blijft je politieke kleur aan je kleven of je dat wilt of niet. Het is heel lastig je daar tegen te verdedigen. Of ik boven de politieke partijen stond? Absoluut. Iedere partij was mij even lief.”
Corruptie
Stolte werd ook in relatie gebracht met corruptie. Er zou gefraudeerd zijn met gelden voor ontwikkelingsprojecten via de Stichting Ontwikkeling Nederlandse Antillen (SONA). Ook zijn relatie met UPB-politici die verdacht werden van corruptie heeft hem achtervolgd.
Stolte neemt afstand van die beeldvorming en bekritiseert de media. “Het is niet prettig. Het is makkelijk allerlei verhalen van elkaar over te schrijven. Nooit is iemand komen vragen hoe het nou precies zit. Nee, ik ben niet corrupt.”
Over de relatie met verdachte corrupte politici is Stolte stellig. “U weet wat de rechter daarover heeft gezegd. Dan zou je denken dat je in de kranten iets leest van ‘het spijt ons zeer dat we vervelende dingen hebben geschreven, we hebben blijkbaar ongelijk gehad’, maar dat zie je dan niet.”
Stolte geeft aan te hebben geweten dat de functie niet eenvoudig zou zijn geweest. “Maar ik heb altijd bedacht dat het niet zo zeer met mijn persoon te maken heeft, maar met mijn positie. Ik heb het me nooit persoonlijk aangetrokken.”
Door Belkis Osepa