HILVERSUM/KRALENDIJK – Dagelijkse boodschappen doen op Bonaire is 44 procent duurder dan in Nederland terwijl het minimumloon er minder dan de helft is dan in Nederland.
Vooral mensen met een klein inkomen hebben het op Bonaire zwaar te verduren als ze de broodnodige inkopen moeten afrekenen.
Met een boodschappenlijstje met daarop in totaal 24 basisproducten als brood, kip, rijst, melk, tomaten, kaas, toiletpapier en zeep gaat Caribisch Netwerk naar vier supermarkten.
In Nederland winkelen we bij Albert Heijn en op Bonaire bij Van den Tweel Supermarket, dat is daar de AH. Maar omdat zowel in Nederland als op Bonaire mensen met een kleine beurs de luxere supermarkt vaak te duur vinden en liever voor een goedkopere zaak kiezen, gaan we op Bonaire ook naar de Chinese buurtsuper Wing Cheung. In Nederland wordt ingekocht bij prijsvechter Lidl. In alle gevallen wordt de goedkoopste variant van het gewenste product gekocht.
Prijsvergelijking
De goedkoopste boodschappen schaffen we aan in Nederland, bij de Lidl: daar wordt voor het hele lijstje 53,01 dollar afgerekend. Albert Heijn volgt met 64,05 dollar. Wing Cheung vraagt op Bonaire 76,46 dollar voor de boodschappen. Het duurst is Van den Tweel Supermarket met 78,89 dollar.
De helft van de 24 gekochte basisproducten zijn op Bonaire in beide supermarkten duurder dan in de Nederlandse. In de andere gevallen schommelen de verkoopprijzen. Soms is de ene winkel het goedkoopst, dan de andere. Uitschieters in de prijsverschillen zitten bij onder meer de uien en het toiletpapier.
Boodschappen bij Lidl – foto: Jamila Baaziz
Uien
Lidl vraagt 1,15 dollar voor een netje met 2 kilo uien, dus 0,57 dollar per kilo. AH rekent 1,34 dollar voor een kilo. Op Bonaire zijn de uien aanmerkelijk hoger geprijsd: bij Van den Tweel kost een kilo uien 1,99 dollar, bij Wing Cheung is dat 2,76 dollar.
Ook de verschillen in de kosten van toiletpapier zijn groot: bij Wing Cheung kost de goedkoopste verpakking met tien rollen 7,05 dollar. Bij Lidl kosten tien rollen 2,91 dollar. Van den Tweel vraagt voor acht rollen 4,19 dollar, terwijl die bij AH 3,23 dollar kosten.
Prijspeil
Op de prijzen van levensmiddelen op Bonaire is al drie jaar veel kritiek. Sinds de invoering van de dollar in 2011 klagen de mensen op Bonaire over de sterk gestegen prijzen. Steeds meer gezinnen kunnen nauwelijks rondkomen.
Hoogte van het inkomen
Dat veel Bonairianen de prijzen in de winkel moeilijk kunnen bijbenen, wordt nog duidelijker als die afgezet worden tegen de inkomsten. Een minimum (bruto) maandloon bedraagt in Nederland 2.014,17 dollar voor een volwassene met een volledig dienstverband. Op Bonaire is dat slechts 802,48 dollar, uitgaande van een werkweek van 40 uur. Dat betekent dat het minimumloon op Bonaire 2,5 keer lager ligt dan in Nederland.
Uit een recent rapport van het Nationaal Instituut voor Budgetvoorlichting (Nibud) blijkt dat een alleenstaande vrouw op Bonaire per maand 1472 dollar zou moeten verdienen om niet in armoede te leven. Voor een stel met twee kinderen is dat 2863 dollar. Het minimumloon op Bonaire ligt dus een stuk lager dan de bedragen die Nibud berekent als noodzakelijk.
Onderzoeken
De afgelopen jaren heeft Unkobon, de consumentenorganisatie op Bonaire, meermaals aan de bel getrokken over de prijzen van de levensmiddelen op Bonaire. Kamerleden hebben herhaaldelijk vragen gesteld over het prijspeil voor consumenten. Vorig jaar is de Algemene Bestedingsbelasting (een soort BTW, red.) verlaagd, maar die is volgens Unkobon niet volledig doorberekend aan de consument.
Unkobon geeft als uitleg voor de hoge prijzen, de enorm gestegen collectieve lastendruk, maar denkt dat ook het gebrek aan concurrentie een rol kan spelen. Ongeveer zestig procent van de levensmiddelenmarkt is in handen van één speler: de Van den Tweel Group. Unkobon wil dat de Rijksoverheid zich houdt aan de belofte om de belastingen en premies niet te verhogen.
Minister Ronald Plasterk van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties wimpelt de zorgen over het hoge prijspeil op Bonaire tot nu toe af door te zeggen dat de jaarlijkse indexering van de lonen zorgt voor ‘het compenseren van de prijsontwikkelingen’. Hij zegt dat de prijsstijgingen te maken zouden hebben met de wereldwijde stijging van energiekosten en van grondstoffen- en voedselprijzen.
