Foto: Elisa Koek
WILLEMSTAD – “Tijdens vorige IPKO’s werden er behoorlijk wat verwijten gemaakt naar elkaar, maar dit keer zijn we hier gelukkig aan voorbijgegaan”, zegt de Nederlandse delegatieleider Jeroen Recourt.
Deze week vond het Interparlementair Koninkrijks Overleg (IPKO) plaats op Curaçao. Het onderwerp racisme is uitvoerig besproken en natuurlijk kwam ook de Bosmanwet ter sprake. Statenlid Zita Jesus-Leito heeft de Nederlandse delegatie een document overhandigd over de studieschuldenproblematiek op Curaçao.
Studieschuldenproblematiek als knelpunt
Het aflossen van studieschulden is al jaren een groot probleem voor ex-studenten op de eilanden. Door slechte communicatie komen veel jongeren in de problemen. Jesus-Leito heeft deze problemen deze week voorgelegd aan de Nederlandse delegatie. Het aflossen van de studieschulden is nu als knelpunt gedefinieerd voor de werkgroep Onderwijs. De andere knelpunten binnen deze groep zijn de instroomeisen voor studenten en erkenning van diploma’s. De werkgroep wordt geleid door Nederland.
Bosmanwet
Ondanks de commotie rondom de Bosmanwet lieten de delegaties weinig los over de woorden die gevallen zijn hierover. “De Bosmanwet is geen wet, maar een initiatief”, reageert Statenvoorzitter Mike Franco. “Alle landen hebben wel gereageerd en moties ingediend, maar het is niet verstandig om nu al diep hierop in te gaan. We hebben vertrouwen in de Tweede Kamer.”
Recourt vult aan: “Het initiatief moet eerst door de Tweede Kamer komen en dan nog door de Eerste. Als dit al zou gebeuren is de kans groot dat er nog veel gesleuteld zal worden aan de wet. Pas als alles officieel is gaan we de wet inhoudelijk bespreken. Momenteel hebben we ons tijdens het IPKO gericht op de achterliggende gedachte van Bosman: jongeren van de eilanden die ontsporen.”
“Het is een Nederlandse wet die in Nederland wordt behandeld”, aldus Bosman. “De 80/20 regeling is ook niet in de Tweede Kamer besproken. Wel is de vraag opgeworpen of het terecht is dat we onderscheid maken. Ieder land binnen het Koninkrijk heeft het recht om toelatingsregels op te stellen. Een Curaçaoënaar die zich op Aruba vestigt moet ook aan eisen voldoen. Maar ik heb in de wandelgangen gemerkt dat mensen er iets genuanceerder over denken dan vaak naar buiten komt.”
Revolutie
Ruzie, voortijdig het overleg verlaten, het niet ondertekenen van het slotdocument. Het IPKO verliep zelden vlekkeloos. Dit keer is het anders, stelt Ronald van Raak. “We hebben eigenlijk altijd een toneelstukje opgevoerd om elkaar de waarheid maar niet te hoeven vertellen. Tien jaar lang voeren we al discussie met de eilanden. Maar er heeft een revolutie plaatsgevonden. Het grote belang van dit IPKO-overleg is dat we geen ruzie hebben gehad.”
Terwijl de onderwerpen gevoeliger zijn dan ooit; integriteit van bestuur, racisme, discriminatie, tolerantie, partijfinanciering. Van Raak: “Het is een wonder dat niet alle ballen op Nederland gericht zijn. Politici op de eilanden zijn heel kritisch op hun eigen functioneren, op het functioneren van hun land, dat is nieuw voor mij. Ze schieten niet meer voortdurend in de verdediging. Ik denk dat deze houding heel erg nodig is door de toenemende druk vanuit de bevolking.”
Diepe crisis
Ondanks de lofzang blijft Van Raak nog altijd vrij pessimistisch over het koninkrijk. Dat verkeert in een diepe crisis, stelt hij. “Aruba is failliet, Sint Maarten doet verschillende onderzoeken naar de integriteit van politici en op Curaçao heerst grote angst na de moord op Helmin Wiels.”
Door Elisa Koek en Anneke Polak