Volgens de onderzoeker is er in 2011 via Aruba 3,6 miljard dollar in het zwarte circuit is verdwenen
ORANJESTAD — “Dat het zo’n hoog bedrag is geeft aan dat het veel heftiger is dan wat we dachten.” Dat zegt professor van Universiteit Amsterdam Michiel de Vries na het lezen van het rapport van Global Financial Integrity (GFI) over illegale geldstromen.
De hoogleraar Goed Bestuur in Kleinschalige Rechtsordes zegt dat de geruchten al langer liepen dat geld dat is verdiend met misdaad, corruptie of belastingontduiking, vaak via Aruba wordt doorgesluisd. Toch is hij geschokt door de hoogte van het bedrag.
De Arubaanse minister Juan David Yrausquin (AVP) van Financiën zegt contact genomen te hebben met het Meldpunt Ongebruikelijke Transacties (MOT), de douane en de belastingdienst. MOT heeft inmiddels een quickscan gedaan, maar de minister wacht alle reacties af voordat hij een verklaring afgeeft. Toch zegt hij daarop vooruitlopend dat hij het rapport in twijfel trekt, vooral gezien het feit dat veel van de cijfers gebaseerd zijn op schattingen.
Smeergeld
De Vries zegt niet te weten hoe de transacties over het algemeen via Aruba worden uitgevoerd. In zijn recente onderzoeken, waaruit blijkt dat het zakenleven in haar omgang met overheidsinstanties vaak smeergeld moet betalen en dat het vertrouwen in lokale instituties vrij laag is, werden deze kwesties namelijk niet besproken. “Het moet allemaal goed worden uitgezocht en keihard worden aangepakt. Dat is het enige wat helpt”, aldus De Vries.
Evelyn Wever-Croes, partijleider van oppositiepartij MEP zegt ‘enigszins geschokt te zijn’ door de bedragen in het rapport. “Niet om het feit zelf. Het is overduidelijk dat dit gebeurt. Dat hebben we laatst nog gezien bij de miljonairs verkiezingscampagne van AVP.”
Onderbezet
Croes was zelf tot eind 2002 hoofd van de inspectie der belastingen. “Belastingontduiking stond altijd hoog op de agenda van de belastingdienst, maar de belastingdienst kon niet beschikken over de middelen en staf om het te bestrijden.” Croes doelt op meer mensen op de controleafdeling, meer inspecteurs met opleiding en ervaring om aanslagen te regelen. “En geen inmenging van ministers in hun werk.”
De laatste jaren heeft de regering zich met het functioneren van de belastingdienst bemoeid en geëist dat er forse kortingen werden gegeven op de belastingschulden van mensen die campagne voor hen hadden gevoerd. Om dit te doen hebben ze zelfs topambtenaren die deze kortingen niet wilden geven naar huis gestuurd. “Dit allemaal maakt de weg vrij voor belastingontduiking”, aldus Croes.
31e plaats
Afgelopen week verscheen het rapport ‘Illicit Financial Flows from Developing Countries’ van GFI. Daarin staat dat tussen 2002 en 2011 gemiddeld bijna 26 miljard dollar per jaar (3,6 miljard in 2011) aan geld dat is verdiend aan misdaad, corruptie of belastingontduiking via Aruba werd weggesluisd.
Hiermee komt Aruba op de 31ste plaats op de lijst van 144 ontwikkelingslanden die het meest te maken hebben met geld dat wegvloeit via anonieme brievenbusfirma’s, geheime belastingconstructies en witwaspraktijken. Deze lijst wordt overigens aangevoerd door China, Rusland en Mexico. Wereldwijd ging er in 2011 bijna 950 miljard dollar om in illegale geldstromen. Dat was 13,7 percent meer dan in 2010.
Door Ariën Rasmijn